اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 542 |
| تعداد مقالات | 4,697 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,326,968 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,926,172 |
تقنین، عرف و مصلحت در اندیشه علمای مشروطه | ||
| پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
| مقاله 2، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 33، فروردین 1390، صفحه 27-64 اصل مقاله (321.92 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/law.2012.1033 | ||
| نویسندگان | ||
| ولی رستمی؛ عزیزالله فضلی* | ||
| چکیده | ||
| قانون‌گذاری همواره یکی از اساسی‌ترین شئون نظام حقوقی و سیاسی هر جامعه به شمار می‌آید. در ایران، این موضوع برای نخستین‌بار حدود یک قرن پیش مورد توجه و بررسی اقشار گوناگون علمی، مذهبی، حقوقی، سیاسی و اجتماعی قرار گرفت. با توجه به فرهنگ و ادبیات دینی جامعه ایران، دیدگاه‌ها و نظریه‌پردازی‌های مراجع و فقها درباره تقنین از بنیادی‌ترین و مؤثرترین عوامل شکل‌گیری این نهاد بوده است. از سوی دیگر، رابطه فقه و حقوق از مباحث پرچالش و دیرپای اندیشه حقوقی است، به‌گونه‌ای که همواره این پرسش مطرح بوده است که با وجود احکام شریعت و حضور فقها در صدور فتاوا، چه نیازی به قانون‌گذاری وجود دارد. این مقاله بر سه فرض اصلی استوار است: الف) ایجاد ساختاری منظم و مدون برای تقنین در قالب مجلس قانون‌گذاری در کنار نهاد افتاء، از لوازم نظام مصلحت‌محور در عصر حاضر است؛ ب) در کنار احکام شرعی صادره از فقها، می‌توان بسیاری از مسائل مستحدثه عرفی و اداری حکومت را در قالب قوانین مصوب تنظیم کرد؛ ج) قوانین عرفی بر پایه مصالح نوعیه توسط مجلس وضع می‌شوند و نظارت بر آن‌ها از حیث مصالح شرعیه بر عهده هیئتی از فقها است. نگارنده با استناد به اندیشه‌های علمای عصر مشروطه، بر آن است که نقش عرف و مصلحت در فرایند قانون‌گذاری انکارناپذیر است و پیوند آن‌ها با فقه و شریعت، از ضرورت‌های نظام تقنینی اسلامی به شمار می‌رود. مقاله حاضر در سه بخش «چیستی»، «چرایی» و «چگونگی تقنین» تنظیم شده است تا نسبت میان شرع و قانون و سازگاری آن دو را تبیین نماید. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Legislation, Custom and Expediency from the Perspective of Constitutional Scholars | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Vali Rostami؛ Azizollah Fazli | ||
| چکیده [English] | ||
| Legislation has always been one of the major functions of the politico-legal system of society. This issue was first investigated among different scholarly, religious, legal, and socio-political classes about a century ago. Since Iranian society possesses a religious culture and literature, the points of view as well as the theory makings of Muslim jurisprudents concerning legislation are considered among the most fundamental and influential causes. On the other hand, the relation between jurisprudence and law has been one of the most controversial legal issues since ancient times. In other words, while religious rules are available in Muslim society and jurisprudents are ready to respond to any religious question and need, what makes modern legislation necessary? Thus, the present article relies on three principal hypotheses respectively: a. establishment of an organized structure for legislation, i.e., Parliament next to the jurisprudential institution, is one of the expediency-based requirements in contemporary time and place; b. alongside religious rules and regulations stated by jurisprudents, a large number of customary and administrative newly arisen issues can be settled through legislation; c. conventional laws, according to expediencies, are legislated by Parliament and supervised by a body of jurisprudents satisfying religious interests. Considering the thoughts of the scholars of the constitutionalism era, the article seeks to clarify the point that elements such as custom and expediency are quite essential in legislation. The present article is in three parts, dealing with the nature, the causes, and the qualities of legislation toward a good explanation of the relation between religion and law. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| constitutionalism, legislation, Constitution, customary and religious laws, consultative assembly, expediency | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,390 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,933 |
||