تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 505 |
تعداد مقالات | 4,361 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,062,055 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,063,122 |
موضوع فلسفه اولی نزد ارسطو و علامه طباطبایی | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
مقاله 4، دوره 3، شماره 1، اردیبهشت 1384، صفحه 105-144 اصل مقاله (309.44 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/prr.2012.1190 | ||
نویسنده | ||
علی اصغر خندان | ||
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
در میان موضوعات و رشتههای مختلف فلسفه، هستیشناسی وضع خاصی دارد؛ چنان که از یک سو، برخی فیلسوفان وجود چنین موضوعی را انکار میکنند و برخی دیگر آن را اصلیترین و بلکه تنها مسئلة فلسفه میدانند. نویسنده در این مقاله پس از اشاره به تاریخچة بحث از وجود در یونان باستان به نظر ارسطو در باب تقسیمبندی علوم و بیان برخی از اشکالات آن میپردازد، از جمله اینکه طبق آن تقسیمبندی باید دو شاخة امور عامه و الهیات، به عنوان علم واحدی در نظر گرفته شوند و این علم واحد موضوع واحد میخواهد. یافتن این موضوع واحد به ویژه با توجه به تشتت سخنان خود ارسطو، منشأ اختلاف بسیاری از فیلسوفان شده است که به ویژه باید به پاسخ فلاسفه پیش از ابنسینا و راهحل ابنسینا و فیلسوفان متأثر از او اشاره کرد که معتقد بودند مجموع امور عامه و الهیات به معنای خاص، فلسفة اولی یا الهیات به معنای عام را تشکیل میدهد و بحث از وجود خداوند از مسائل فلسفه اولی است و نه موضوع آن. نویسنده پس از بررسی برخی از اشکالات وارد به نظر ابنسینا، به تقریر تفصیلی آرای علامه طباطبایی در باب موضوع فلسفة اولی و تحلیل ابعاد مختلف آن میپردازد و در پایان و در مقام جمعبندی، به سلسله نکاتی از جمله ضرورت تفکیک اصل متافیزیک از آثار موجود در بحث متافیزیک، ملاحظات ضروری در تعریف متافیزکی و بیان موضوع و مسائل آن اشاره میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
متافیزیک؛ فلسفة اولی؛ ارسطو؛ علامه طباطبایی؛ موضوع علم | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Subject of Prote Philosophia according to Aristotle and Allamah Tabatabai | ||
نویسندگان [English] | ||
Ali Asghar Khandan | ||
Faculty member of Imam Sadiq University, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Among various issues and courses of philosophy, ontology his its own phace, since some philosophers deny such an issue outright while others consider it the most significant or rather the only question of philosophy. Referring to the background of discussions on existence in ancient Greece, the author deals with Aristotle, s view on the classification of various branches of science and certain arguments against it. For instance, according to this classification, the two branches of general notions (Umur Ammah) and metaphysics are considered as a single branch of knowledge. If so, they require a single subject. Seeking this single subject, in consideration to the diversity of Aristotle, s remarks in this regard, has largely divided philosophers. The present article refers particularly to philosophers, views before Ibn Sina, the latter, s solution and the views of the philosophers influenced by him. They held that general notions and metaphysics in its particular sense colleciively form prote philosophia or metaphysics in its general sense, and disussing God, s existence is one of the issues of prote philosophia, not its subject. Examining certain arguments against Ibn Sina, s view, the author gives a detailed account of Allamah Tabatabai, s comments on the subject of Prote Philosophia and an analysis of its various dimensions. Summing up the materials, he refers to certain points including the necessity of the separation of the principle of metaphysics from the works on metaphysics, necessary considerations on the definition of metaphysics, and explanation of its subjects as well as its issues. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
metaphysics, Prote Philosophia, Aristotle, Allamah Tabatabai, subect of science | ||
مراجع | ||
ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1366)، قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. ابنسینا، شیخ ابی علی حسین بن عبدالله (1364)، النجاة، المکتبة المرتضویة. همو (1403ق)، الاشارات و التنبیهات، مطبعه حیدری. همو (1405ق)، الشفاء، الالهیات، به تصحیح ابراهیم مدکور، قم: المؤسسۀ الجامعیۀ للدرسات الاسلامیة. ارسطو (1366)، متافیزیک، ترجمه دکتر شرفالدین خراسانی، تهران: نشر گفتار. اعوانی، دکتر غلامرضا (76-1375)، «سلسله دروس فلسفه تطبیقی، بحث وجود و عدم»، قم. برن ژان (1373)، ارسطو و حکمت مشاء، ترجمه دکتر ابوالقاسم پورحسینی، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر. بوخنسکی. م.ی (1370)، مقدمهای بر فلسفه، ترجمه محمدرضا باطنی، تهران: نشر البرز. بهشتی، دکتر احمد (1375)، شرح نمط چهارم الاشارات و التنبیهات، مؤسسه فرهنگی آرایه. جوادی آملی، آیتالله عبدالله (1375)، رحیق مختوم، قم: مرکز نشر اسراء. حائری یزدی، مهدی (1361)، کاوشهای عقل نظری، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر. دورانت، ویل (1370)، لذات فلسفه، ترجمه عباس زریاب، شرکت انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. رازی، قطبالدین محمد بن محمد بن ابی جعفر (1403ق)، شرح الاشارات و التنبیهات، مطبعه حیدری. سروش، دکتر عبدالکریم (1361)، علم چیست، فلسفه چیست؟ انتشارات پیام آزادی. شاله، فیلیسین (1331)، فلسفه عمومی، ترجمه یحیی مهدوی، تهران: چاپخانه دانشگاه تهران. شرف، شرفالدین خراسانی(1366)، ترجمه متافیزیک ارسطو (پیشگفتار مترجم)، تهران: نشر گفتار. الطباطبائی، العلامة محمدحسین (1362)، نهایة الحکمة، قم: مؤسسة النشر الاسلامی. همو (بیتا)، بدایة الحکمة، قم: مکتبة الطباطبائی. فولکیه، پل (1366)، فلسفه عمومی یا مابعدالطبیعه، ترجمه یحیی مهدوی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. قراملکی، دکتر احد فرامرز، قاعده «موضوع کل علم ما یبحث فیه عن عوارضه الذاتیه» در: مقالات و بررسیها، دفتر 54-53. کاپلستون، فردریک (1375)، تاریخ فلسفه، ج1: یونان و روم، ترجمه سیدجلالالدین مجتبوی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات سروش. کانت، ایمانوئل (1362)، سنجش خرد ناب، ترجمه دکتر میرشمسالدین ادیب سلطانی، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر تهران. مصباح یزدی، استاد محمدتقی (1363)، تعلیقات بر نهایة الحکمة، انتشارات الزهرا. همو (1374)، سلسله دروس شرح نهایة الحکمة، ج1، به کوشش ع. عبودیت، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر. همو، «نوار سلسله دروس شرح نهایة الحکمة»، جلسه دوم. مطهری، مرتضی (1374)، آشنایی با علوم اسلامی، ج1: منطق و فلسفه، انتشارات صدرا، همو (1374)، مجموعه آثار، ج7، انتشارات صدرا، چاپ 3. ملکیان، استاد مصطفی، «دروس شرح نهایة الحکمة»، جزوه درسی. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی (1360)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلولیة، به تصحیح سیدجلالالدین آشتیانی، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ 2. همو (بیتا)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، قم: مکتبة المصطفوی. وال ژان (1370)، بحث در مابعدالطبیعه، ترجمه یحیی مهدوی، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی. Gilson. Etinne (1952), Being and some philoshaphers, Toronto: ont: Pontifical Institute of Medieval Studies. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 12,160 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,736 |