اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,389 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,223,060 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,216,181 |
جایگاه حسن نیت در فقه امامیه | ||
| پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
| مقاله 2، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 39، مهر 1393، صفحه 33-57 اصل مقاله (267.33 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/law.2014.1571 | ||
| نویسندگان | ||
| سید ابوالقاسم نقیبی1؛ ابراهیم تقی‌زاده2؛ عباس باقری* 3 | ||
| 1دانشیار فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری | ||
| 2دانشیارگروه حقوق خصوصی دانشگاه پیام نور | ||
| 3دانشجوی دوره دکتری حقوق خصوصی دانشگاه پیام نور | ||
| چکیده | ||
| حسن نیت به‌معنای انجام وظائف به‌صورت صادقانه، منصفانه، معقول که دو طرف قرارداد یا اشخاص ثالث مرتبط با قرارداد از یکدیگر انتظار دارند، همراه با اهتمام به رعایت حقوق و منافع دیگران و دوری از هرگونه سوءنیت و فریب‌کاری است و مفاهیم فرافقهی، صداقت، عدالت، انصاف، قواعد فقهی چون اصل لزوم در عقود، لاضرر، احسان و اصل صحت، از مبانی اصل حسن نیت در منابع اسلامی است. بنابراین، شارع مقدس حسن نیت را در حمل افعال و رفتار مسلمین بر صحت امر مسلم می‌داند و در «اوفوا بالعقود» بر آن تأکید می‌ورزد و در بسیاری از موارد به‌صورت سلبی مانند نهی از غش، غرر و تدلیس و به‌طور کلی نهی از فریب و خدعه به بیان مصادیق حسن نیت اهتمام دارد؛ ازاین‌‌رو، با عنایت به اینکه فقه امامیه منبع اصلی حقوق ایران است، قانون‌گذار می‌تواند با الهام از آموزه‌های فقهی و اخلاقی نسبت به‌وضع ماده قانونی در زمینۀ شناسایی اصل حسن نیت به‌روشنی اقدام نماید. در این نوشتار به‌اختصار به برخی از رهیافت‌های اصل حسن نیت در عقد بیع و عقد وکالت اشاره شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حسن نیت؛ فقه امامیه؛ اصل صحت؛ اصل لزوم؛ اخلاق | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Position of Good Faith in the Twelver Shia jurisprudence | ||
| نویسندگان [English] | ||
| S. Abolqasem Naqibi1؛ Ebrahim ط Ebrahim Taghizadeh2؛ Abbas Abbas Bagheri3 | ||
| چکیده [English] | ||
| Good faith means doing duties honestly, fairly and logically, duties which two parties of the contract or other contract related third parties expect them from one another. Meta jurisprudential conceptions such as sincerity, justice, fairness and some jurisprudential rules such as irrevocability of contracts, prohibition of causing loss and damage, benefaction and principle of validity are the origins of the principle of good faith in Islamic resources. Therefore, the divine legislator presumes the principle of validity and considering Muslims behavior as valid, a point mentioned and emphasized in the Quran. This rule sometimes functions negatively to express the instances of good faith such as forbidding people from deceiving others. So, with regard to the point that Imamiyyah jurisprudence is the original resource of Iranian law, the legislator can, by inspiring from moral and jurisprudential teachings, legislate the principle of good faith. In this article, some of approaches to good faith in sale contract and contract of mandate will be briefly studied. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| good faith, Imamiyyah jurisprudence, principle of validity, principle of irrevocability of contract, morality | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.## ابن‌منظور (1405)، لسان العرب، ج6، نشر ادب الحوزه.## انصاری، علی (1388)، تئوری حسن نیت در قراردادها، تهران: جنگل.## انصاری، مرتضی (1420ق)، کتاب المکاسب، ج 1 و 5، قم: مجمع الفکر الاسلامی.## اوصیاء، پرویز (1371)، «تدلیس: مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه، انگلیس، اسلام و ایران»، در: تحولات حقوق خصوصی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران: چاپ سوم.## بنی یعقوب، جواد (1379)، فرهنگ واژگان و اصطلاحات حقوقی، اقتصادی و اداری، تهران: مؤسسه فرهنگی و پژوهشی نظر.## بهرامی احمدی، حمید (1377)، سوء استفاده از حق؛ مطالعه تطبیقی در حقوق اسلام و دیگر نظام‌های حقوقی، انتشارات اطلاعات، چاپ سوم.## تربتی شهابی، محمود بن عبدالاسلام (1417ق)، ادوار فقه، ج2، تهران: سازمان چاپ و انتشارات، چاپ 5. ## جبعی عاملی، زین‌الدین (شهید ثانی)، (بیتا)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، ج5، بیروت: دار العالم الاسلامی.## جعفرزاده، میرقاسم و سیمایی صراف، حسین (1384)، «حسن نیت در قراردادهای بین‌المللی؛ قاعده‌ای فراگیر یا حکمی استثنایی»، مجله تحقیقات حقوقی، ش41.## جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1386)، ترمینولوژی حقوق، گنج دانش.## جوهری (1368)، صحاح اللغه، تهران: انتشارات امیری، چاپ اول.## حاجی‌پور، مرتضی (1388)، «بررسی تطبیقی اصل حسن نیت در قراردادها»، رساله دکتری حقوق دانشگاه تهران.## حرعاملی، محمد بن حسن (1403)، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، تهران: انتشارات اسلامیه.## حسینی عاملی، سید محمدجواد (بیتا)، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة، ج4، مؤسسه آل البیت.## حلی محقق، ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن الحسن (1418ق)، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج2، بیروت: دار الاضواء، الطبعة الثالثه.## خویی، ابوالقاسم (1412)، منهاج الصالحین، قم: مدینة العلم. ## دهخدا، علی‌اکبر (1373)، لغت‌نامه، ج6، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ## دیلمی، احمد (1389)، حسن نیت در مسئولیت مدنی، تهران: انتشارات میزان، چاپ اول.## راغب اصفهانی (1416ق)، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داوودی، دمشق- بیروت: دار القلم و دار الشامیه، 1996م.## صالحی‌راد، محمدحسین (1378)، «حسن نیت در اجرای قراردادها و آثار آن»، مجله حقوقی دادگستری، ش 26. ## صدوق، محمد بن علی بن الحسین ابن‌بابویه قمی (1404ق)، من لایحضره الفقیه، قم: جامعه المدرسین فی الحوزه العلمیه، چ2. ## صفایی، سید حسین و دیگران (1384)، حقوق بیع بین‌المللی کالا وین 1980، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چ اول. ## طباطبائی، سید محمدحسین (1374)، تفسیر المیزان، ج1، ترجمه محمدباقر موسوی همدانی، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. ## طباطبایی، سیدمحمدحسین (1397ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، ج7، تهران: دار الکتب الاسلامیه، چاپ اوّل.## طباطبائی، سید محمدحسین (بیتا)، المیزان فی تفسیر القرآن، ج9، قم: منشورات جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه.## طبرسی، فضل بن حسن (1379ق)، مجمع البیان، ج2، بیروت: دار احیاء التراث العربی. ## طریحی، فخر الدین (1416)، مجمع البحرین، تهران: مؤسسه بعثت، چاپ اول.## طوسی، جعفر (1422ق)، مسائل هامه من کتاب الخلاف، تهران: دانشگاه تهران.## علیزاده، مهدی (1384)، «مبانی اصل حسن نیت و رفتار منصفانه در قراردادها»، فصلنامه تخصصی الهیات و حقوق، شماره 15 و 16، بهار و تابستان. ## عمید، حسن (1379)، فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیرکبیر. ## فاروقی، حارث سلیمان (1991)، المعجم القانون، بیروت: مکتبه لبنان، الطبعۀ الثالثه. ## فاضل مقداد، جمال الدین مقداد بن عبدالله (بیتا)، کنز العرفان فی فقه القرآن، ج2، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، چ1. ## کاتوزیان، ناصر (1387)، قواعد عمومی قراردادها، جلد سوم، تهران: انتشارات شرکت سهامی انتشار، چاپ هفتم.## کلینی رازی، ابی جعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق (1389)، الکافی، ج2، تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران: دار الکتب الاسلامیه. ## مامقانی، شیخ عبدالله (1381)، نهایۀ المقال فی تکملة غایة الامال، قم: انتشارات ثامن الحجج(ع). ## مکارم شیرازی، ناصر و دیگران (1366)، تفسیر نمونه، ج26، تهران: دار الکتب الاسلامیه. ## موسوی خمینی، امام سید روح‌الله (بیتا)، البیع، ج4، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ چهارم. ## موسی ابراهیم، عبدالمنعم (2006م)، حسن النیة فی العقود منشورات زین الحقوقیة.## نجفی، محمدحسن (1367)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، تهران: دار الکتب الاسلامیه، چاپ سوم.## نوری، میرزا حسن (1408ق)، مستدرک الوسائل، بیروت: مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث العربی. ##
Henry Cambpell Black, Blacks Law Dictionary, London: West Publishing Co., 4th edition. ## | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,963 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,804 |
||