تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 508 |
تعداد مقالات | 4,388 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,220,140 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,215,030 |
زبان دین از دیدگاه غزالی | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
مقاله 2، دوره 14، شماره 2، آبان 1395، صفحه 25-46 اصل مقاله (688.15 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/prr.2017.1906 | ||
نویسندگان | ||
محمد توکلی پور1؛ امیر عباس علیزمانی* 2؛ علیرضا پارسا3؛ ناصر محمدی4 | ||
1مربی گروه معارف اسلامی و دانشجوی دکتری فلسفۀ دین، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
2دانشیار گروه فلسفۀ دین، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
3دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه پیام نور، ایران. | ||
4دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه پیام نور، ایران | ||
چکیده | ||
زبان دین خواهان کشف و تببین ماهیت زبانی است که در الفاظ و گزارههای دینی به کار رفته است. این کشف به ما کمک میکند تا مراد اصلی یا فحوای حقیقی مضامین دینی را که در قالب زبان بشری بیان شده است دریابیم. غزالی، متأثر از نگرشهای کلامی و یافتههای عرفانی خود و با لحاظ مراتب مختلف ادراک مردمان، دیدگاههای متفاوتی را در این موضوع ابراز داشته است. از این رو، گاه اجتناب از تأویل را لازم میداند، گاه ضرورت عدول از معنای ظاهر را خاطرنشان میسازد و گاه با بحث از «روح معنا» که خود طراح آن است، بدون آن که معنای ظاهر انکار شود، گوهر حقیقی معنا را فارغ از ویژگیهای مصادیق آن منظور مینماید. در عین حال، جریان اندیشۀ او در این باب به منزل اشتراک لفظی نیز ورود میکند و پایان سیر آن در معناشناسی اوصاف الهی چنین است که حقیقتش نصیب فهم هیچ کس نخواهد شد و معانی آن در صید هیچ ادراکی درنخواهد آمد. | ||
کلیدواژهها | ||
تشبیه بلاتکییف؛ تأویل؛ روح معنا؛ اشتراک لفظی؛ بیانناپذیری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Al-Ghazali on Religious Language | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Tavakkolipoor1؛ Amir Abbas Alizamani2؛ Alireza Parsa3؛ Naser Mohamadi4 | ||
1Instructor of Islamic teachings and PhD Student of Philosophy of Religion, Payame Noor University,Tehran, Iran. | ||
2Associate Professor, Philosophy of Religion Department, Faculty of Theology and Islamic Studies, Tehran University, Tehran, Iran | ||
3Associate Professor, Islamic Philosophy and Hikmah, Payame Noor University, Iran. | ||
4Associate Professor, Islamic Philosophy and Hikmah, Payame Noor University, Iran | ||
چکیده [English] | ||
"Religious language" seeks to detect and explain the nature of the language used in the religious statements. This detection helps us to understand the main aim or the real meaning of religious beliefs stated in the form of the human language. Based on his own theological attitudes and mystical findings, Al-Ghazali has expressed different views on this issue, considering the different levels of public perception. Hence, he sometimes deems it to be necessary to avoid the allegorical interpretation. However, he sometimes remarks upon the necessity of rejecting the literal meaning and sometimes, by discussing the "spirit of meaning", which he propounded himself, without denying the literal meaning, he takes into consideration the real essence of meaning, regardless of the features of its instances. However, his thought on this issue, also involves equivocation, and his journey into the semantics of divine attributes ends with his belief that its core will not be understandable to anyone, and its meanings will not be grasped by human understanding. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Assimilation without Qualification, Allegorical Interpretation, Spirit of Meaning, Equivocation, Ineffability | ||
مراجع | ||
ابن خلدون، عبد الرحمن بن محمد. بیتا. تاریخ ابن خلدون. بیروت: دارالفکر. ابوزید، نصر حامد. 1389. معنای متن؛ پژوهشی در علوم قرآن. ترجمۀ مرتضی کریمینیا. تهران: طرح نو. استیس، والتر ترنس. 1375. عرفان و فلسفه. ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی. تهران: سروش. اشعری، ابوالحسن. 1400. مقالات الاسلامیین. به کوشش هلموت ریتر. ویسبادن: فرانس شتاینر. دادبه، اصغر. 1377. «اشاعره». در دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج ۸، زیر نظر محمد کاظم موسوی بجنوردی. تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. رحیمیان، سعید. 1388. «تأویل و قانون آن از دیدگاه غزالی». جاویدان خرد ۲ (دوره جدید). عبدالحی، ا. ک. م. 1362. «مذهب اشعری»، ترجمۀ نصرالله پورجوادی و عبدالحسین آذرنگ. در تاریخ فلسفه در اسلام، ج ۱، به کوشش میرمحمد شریف. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. عفیفی، ابوالعلاء. 1383 ق. مقدمه مشکاة الأنوار غزالی. قاهره: الدار القومیه. علیزمانی، امیرعباس. 1387. سخن گفتن از خدا. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. غزالی، ابوحامد محمد. 1333. مکاتیب فارسی غزالی به نام فضایل الأنام من رسائل حجت الإسلام. تصحیح و اهتمام عباس اقبال. تهران: کتابفروشی ابن سینا. غزالی، ابوحامد محمد. 1378. کیمیای سعادت. به کوشش حسین خدیوجم. تهران: علمی و فرهنگی. غزالی، ابوحامد محمد. 1409. الأربعین فی اصول الدین. بیروت: دارالکتب العلمیه. غزالی، ابوحامد محمد. 1422. فضائح الباطنیة. بیروت: المکتبة العصریة. غزالی، ابوحامد محمد. 1433. الاقتصاد فی الاعتقاد. بیروت: المکتبه العصریه. غزالی، ابوحامد محمد. 1971. جواهر القرآن و درره. بیروت: دار الکتب العلمیه. غزالی، ابو حامد محمد. 1986. المقصد الأسنی فی شرح معانی الأسماء الحسنی. بیروت: دارالمشرق. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـالف. «الأجوبه الغزالیه فی المسائل الأخرویه: المضنون الصغیر». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـب. «الجام العوام عن علم الکلام». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـپ. «روضه الطالبین و عمده السالکین». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی، بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـت. «فیصل التفرقه». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـث. «قانون التأویل». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دار الفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـج. «القسطاس المستقیم». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـچ. «مشکاه الأنوار». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـح. «معراج السالکین». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـخ. «المنقذ من الضلال». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابوحامد محمد. بیتاـالف. إحیاء علوم الدین (ربعهای عبادات، مهلکات و منجیات). بیروت: دارالکتاب العربى. غزالی، ابوحامد محمد. بیتاـب. المستصفی من علم الأصول. تصحیح، مقدمه و تعلیق ابراهیم محمد رمضان. بیروت: دارالأرقم. فلوطین. 1366. دورۀ آثار فلوطین. ترجمۀ محمدحسن لطفی. تهران: خوارزمی. کربن، هانری. 1371. تاریخ فلسفه اسلامی. ترجمۀ دکتر اسدالله مبشری. تهران: امیرکبیر. کربن، هانری. 1387. ارض ملکوت. ترجمۀ سید ضیاءالدین دهشیری. تهران: طهوری. هادسون، ویلیام دانالد. 1378. لودویک ویتگنشتاین. ترجمۀ مصطفی ملکیان. تهران: گروس. Alston, William. 1989. Divin Nature and Human Language: Essays in Philosophical Theology. Ithaca & London: cornell university press. Proudfoot, Wayne. 1987. "Philosophy of Religion", in Encyclopedia of Religion, Vol. 11, edited by Mirca Eliade. New York: Macmillan publishing Company. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,193 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,850 |