تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 506 |
تعداد مقالات | 4,368 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,090,598 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,096,569 |
معیت سرمدی خداوند و علم مطلق | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
مقاله 5، دوره 14، شماره 2، آبان 1395، صفحه 83-103 اصل مقاله (659.81 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/prr.2017.1909 | ||
نویسنده | ||
انشاءالله رحمتی* | ||
دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
یکی از تعارضهای اساسی در کلام (الهیات) و فلسفۀ دین، تعارض علم پیشین خداوند و اختیار بشر است. بدیهی است که درک صحیح از موضوع زمان و نسبت آن با خداوند، برای حل این تعارض بسیار تعیینکننده است. بر این مبنا، سه راهحل برای این تعارض ارائه شده است که میتوان از آنها به «نظریۀ تعینناپذیری آینده»، «نظریۀ شناختناپذیری اعمال اختیاری آینده» و «نظریۀ لازمانی علم خداوند» تعبیر کرد. در این نوشتار، ابتدا دو نظریۀ نخست تشریح و بر ناکامی هر یک به عنوان راهحلی برای این تعارض تأکید میشود. نظریۀ سوم نیز مورد نقد و نظر قرار گرفته است و در نهایت نشان داده میشود که این نظریه میتواند کامیابترین راهحل باشد. به علاوه، دیدگاه فیلسوفان مسیحی مانند آکوئیناس، آنسلم و بوئتیوس در خصوص این نظریه را متذکر شده و در نهایت، در پرتو تأملات حکیمان مسلمان و به ویژه قاضی سعید قمی، در تبیین آن کوشیدهایم. | ||
کلیدواژهها | ||
علم مطلق؛ اختیار بشر؛ لازمانی؛ معیت سرمدی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Omniscience and Divine Co-eternality | ||
نویسندگان [English] | ||
Enshallah Rahmati | ||
Associate Professor, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The conflict between divine foreknowledge and human free will is a major controversy within theology and philosophy of religion. Needless to say, the proper notion of time and its relation to God is essential for coping with this conflict. Based on this notion, there are three solutions to the conflict including “indeterminacy of the future”, “unknowability of future free acts”, and “Timelessness of divine knowledge”. In this paper, I shall begin by evaluation of the first two theories and show how they cannot settle the conflict. I shall, then, assess the third theory and show that it is the most successful one. Besides, the theories of some Christian philosophers like Thomas Aquinas, Anselm and Boethius are explained in light of the thoughts of Islamic philosophers, especially Qazi Saeed al-Qumi. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Omniscience, Human Free Will, Timelessness, Divine Co-eternality | ||
مراجع | ||
ابنسینا. 1377. الاشارات والتنبیهات، مع الشرح نصیرالدین الطوسی و قطبالدین الرازی، ج 1. قم: دفتر نشر الکتاب. آنسلم. 1386. پروسلوگیون (خطابهای در باب اثبات وجود خدا). ترجمۀ افسانه نجاتی. تهران: قصیدهسرا. تالیا فرّو، چارلز. 1382. فلسفه دین در قرن بیستم. ترجمۀ انشاءالله رحمتی. تهران: سهروردی. تیلور، ریچارد. 1379. مابعدالطبیعه. ترجمۀ محمدجواد رضایی. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. رحمتی، انشاءالله. 1393. «علم مطلق از منظر معرفتشناسی دینی واقعگرایانه. پژوهشهای معرفتشناختی ۸. سبزواری، حاج ملاهادی. 1369. شرح منظومه حکمت. به اهتمام مهدی محققی و توشیهیکو ایزوتسو. تهران: دانشگاه تهران. طوسی، خواجه نصیرالدین. 1375. اساس الاقتباس، ج 1. تصحیح عبدالله انوار. تهران: مرکز. قاضی سعید قمی. 1415. شرح التوحید الصدوق، ج 1. تصحیح نجفقلی حبیبی. قم: مؤسسه الطباعه و النّشر. کربن، هانری. 1393. چشماندازهای معنوی و فلسفی اسلام ایرانی، ج 1. ترجمۀ انشاءالله رحمتی. تهران: سوفیا. Aquinas, Thomas. 1952. The Summa Theologica, I. Great Books of the Western World, By Encyclopedia Britannica, INC. Leftow, Brian. 1997. “Eternity” in Quinn and Taliaferro (eds.), A Companion to Philosophy of Religion. Blackwell Publishers. Swinburn, R. 1977. The Coherence of Theism. Oxford: Clarendon Press. Taylor, Richard. 1974. Metaphysics, 3rd edition. Englewood: Prentice-Hall. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,681 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,379 |