اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,388 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,220,307 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,215,164 |
کاربرد تحلیل های معناشناختی در شناسایی تغییرات ساختاری واژگان قرآنی (مطالعه موردی: سوره مبارکه اعراف) | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| مقاله 7، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 21، اسفند 1396، صفحه 135-152 اصل مقاله (299.82 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/quran.2018.2071 | ||
| نویسنده | ||
| محمدنبی احمدی* | ||
| استادیار گروه عربی دانشگاه رازی کرمانشاه | ||
| چکیده | ||
| نگاه معناشناختی به متن و تحلیل معنایی واژگان آن، یکی از راههای دستیابی به دقایق معنا و پی بردن به مقصود اصلی گوینده است. این نوع نگاه، به طور خاص در یک متن دینی مانند قرآن که از سطوح معنایی متعددی برخوردار است به دلیل اهمّیّت پیام و نقش آن در تأمین سعادت جاودان بشر اهمّیّتی مضاعف می‌یابد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های زبان عربی تغییر و تحول ساختاری واژگان در این زبان است که شامل مواردی از قبیل ادغام، ابدال، اشتقاق، و غیره می‌گردد. محقّقان و مفسّران علوم قرآنی در پژوهشهای خود تنها به تبیین و توضیح چگونگی ساختار واژگان بسنده کرده و اشاره‌ای به ارتباط ساختاری واژه‌ی مزبور با بافتی که در آن قرار گرفته، ننموده‌اند. در نوشتار حاضر این موضوع با رویکرد معناشناختی مورد دقّت و تأمّل قرار گرفته است؛ بدینسان، پژوهش حاضر با بررسی و تحلیل تحولات ساختاری در سوره اعراف، ضمن تبیین کاربرد تحلیلهای معناشناختی در شناسایی تغییرات ساختاری واژگان قرآنی روشن می‌سازد که این تغییرات ساختاری هرگز اتفاقی و تصادفی رخ نداده است، بلکه ارتباط و تناسب عمیق و دقیقی بین سیاق معنایی و تغییرات ساختاری واژگان نهفته است و این پیوند و تناسب معنایی سبب می‌شود تا واژگان دستخوش تغییراتِ متنوع صرفی قرار گیرند و با تعبیرهای متنوعی استعمال شوند. این نوشتار با روش تحلیلی – توصیفی و با رویکرد معناشناختی به بررسی و تحلیل این اصل در سوره اعراف می‌پردازد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرآن کریم؛ سوره اعراف؛ تحلیل معناشناختی؛ ساختار واژگان قرآنی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The semantic analysis of structural changes in Quran words of Al-Araf Surah | ||
| نویسندگان [English] | ||
| MohammadNabi Ahmadi | ||
| Assistant Professor of Arabic Language Department, Razi University of Kermanshah | ||
| چکیده [English] | ||
| The semantic look of the text and the semantic analysis of its vocabulary is one of the ways to achieve the meaning of time and to find out the main purpose of the speaker. This kind of look, in particular in a religious text like the Qurān, which has several semantic levels, becomes more and more important because of the importance of the message and its role in providing eternal bliss of mankind. One of the most important features of Arabic Language is the structural changes of words that include items such as integration, substitution, derivation, and etc. In their research, scholars and commentators of the Quran have just explained about the structure of the words and have not discussed the structural relation of those words in the context they are located. In this paper, the semantic approach has been adapted to investigate this issue. Thus, analyzing the structural changes in Al-Araf Surah, Explaining the application of semantic analyzes in identifying the structural changes of Quranic vocabulary the present study makes clear that the structural changes never occurred coincidentally, however, an exact as well as profound relationship of proportionality lies between the semantic style and structural changes of words. These semantic relationships cause a variety of morphological change of the words and consequently diverse interpretations are applied. This article analyzes this principle using a descriptive-analytic as well as a semantic approach in Al-Araf Surah. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| The Holly Quran, Al-Araf Surah, Semantic Snalysis, lexical sStructure of Quran | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم ابن جنی، (بی تا)، الخصائص، تحقیق: محمد علی نجار، مصر: مطبعة دار الکتب. ابن عاشور، محمد بن طاهر (2000م)، التحریر و التنویر، بیروت: مؤسسه التاریخ. ابن منظور، ابوالفضل (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دارالفکر للطباعۀ و النشر. ابو زید، نصر حامد (1389ش) معنای متن، ترجمهی مرتضی کریمی نیا، تهران: طرح نو. احمد حماد، محمد (2007م) الثروة اللفظیة فی اللغة العربیة، السعودیة: دار نشر الدولی. اصفهانی، حسین بن محمد راغب (1412ق)، مفردات ألفاظ قرآن، محقق: صفوان عدنان داودی، لبنان: دار الشامیۀ. اندلسى، ابن عطیه عبدالحق بن غالب (1422ق)، المحرر الوجیز فى تفسیر الکتاب العزیز، تحقیق عبدالسلام عبدالشافى محمد، بیروت: دارالعلم. ایزوتسو، توشیهیکو (1361ش)، ساختمان مفاهیم اخلاقی دینی در قرآن، ترجمه فریدون بدرهای، تهران: قلم. بستانی، قاسم و وحید سپهوند (1390ش)، «کاربرد روشهای معناشناسی نوین در پژوهشهای قرآنی»، مجله مطالعات قرآن و حدیث، دوره 5، شماره 9. پالمر، فرانک (1366ش)، نگاهی تازه به معناشناسی، مترجم: کورش صفوی، تهران: نشر مرکز. تفتازانی، سعد الدین (1377ش) شرح مختصر المعانی، قم: انتشارات دار الحکمة. ثعلبی نیشابوری، ابواسحاق (1422ق)، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. الخطیب القزوینی، جلال الدین ابوعبداللّه (1998م) الإیضاح فی علوم البلاغة، بیروت: دار إحیاء العلوم. دانیل چندلر (1387ش)، مبانی نشانه شناسی، ترجمهی مهدی پارسا، قم: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی. درزی، قاسم؛ پاکتچی، احمد؛ قراملکی، احد فرامرز (1395ش) «الزامات روششناختی مطالعات میان رشتهای قرآن کریم؛ بررسی نمونه محور آثار مرتبط با معناشناسی»، مجله مطالعات قرآن و حدیث، دوره 10، شماره 19. ذهیلی، وهبة بن مصطفی (1418ق)، التفسیر المنیر فى العقیدة و الشریعة و المنهج، بیروت: دارالفکر. رازی، فخرالدین (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. زمخشری، محمود (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی. فراهیدی، خلیل بن احمد (1410ق)، العین، قم: نشر هجرت. فولادوند، محمّد مهدی (1415ق)، ترجمه قرآن کریم، تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی. السامرّائی، فاضل صالح (1998م)، بلاغۀ الکلمۀ فی التعبیر القرآنی، اردن: دارعمار. السامرّائی، فاضل صالح (2006م)، التعبیر القرآنی، اردن: دار عمار. السامرّائی، فاضل صالح (2009م)، معانی النحو، قاهره: شرکۀ العاتکۀ لصناعۀ الکتاب. السامرّائی، فاضل صالح (2008م)، أسئلة بیانیة فی القرآن الکریم، امارات: مکتبة الصحابة. سبزواری نجفی، محمّد بن حبیب الله (1419ق) إرشاد الأذهان إلی تفسیر القرآن، بیروت: دار التعارف للمطبوعات. سجودی، فرزان (1390ش) نشانه شناسی کاربردی، تهران: نشر علم. سعیدی روشن، محمّدباقر (1383ش) «از متن تا معنا». مجله روش شناسی علوم انسانی، شماره 39، سال4. سیوطی، جلال الدین؛ محلی، جلال الدین (1416ق) تفسیرالجلالین، بیروت: موسسه النور للمطبوعات. شاکر، محمّدتقی؛ سبحانی، محمّدتقی (1394ش) «معناشناسی روح در قرآن کریم»، مجلّه مطالعات قرآن و حدیث، دوره 9، شماره 17. شوکانی، محمد بن علی (1414ق) فتح القدیر، بیروت: دار الکلم الطیب. طباطبایی، سید محمد حسین (1417ق) المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات جامعهی مدرسین علمیّه قم. طبرسی، فضل بن حسن (1377ش) تفسیر جوامع الجامع، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. فضیلت، محمود (1385ش) معناشناسی و معانی در زبان و ادبیات، کرمانشاه: راه حق. قائمی‌نیا، علیرضا (1390ش) معناشناسی شناختی قرآن، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی. قمی مشهدی، محمد بن محمد رضا (1368ش) کنزالدقائق و بحرالغرائب، تهران: وزارت ارشاد اسلامی. مختار عمر، احمد (1998م) علم الدلاﻟﺔ، قاهره: دارالعلم. مقدّس اردبیلی، احمد بن محمّد (بی تا) زبدة البیان فی أحکام القرآن، تهران: کتابفروشی مرتضوی. هاشمی، سیّد احمد (1368ش) جواهر البلاغه، قم: مؤسسه مطبوعات دینی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 715 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 853 |
||