اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,389 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,221,823 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,215,502 |
تأثیر عقیدۀ «مذکر انگاری قرآن» بر قرائات هفت‌گانه | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| مقاله 14، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 22، شهریور 1397، صفحه 111-134 اصل مقاله (568.48 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/quran.2018.2255 | ||
| نویسندگان | ||
| الهه شاه پسند* 1؛ آلاء وحیدنیا2 | ||
| 1استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم | ||
| 2استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
| چکیده | ||
| ابن‌مسعود، قرآن را مذکر خوانده و از قاریان دعوت کرده است که متناسب با یک امر مذکر با آن برخورد کنند. او از آنها می‌خواهد در هنگام تردید بین تاء و یاء، اصل را بر یاء قرار دهند. تلاش برای فهم معنای این سخن، به انگارۀ عرب در مذکر شمردن آنچه در نظر او گران‌مایه است، رهنمون می‌شود. با همین دیدگاه، عالمان حدیث و ادب نیز خود را ذکور و علمشان را مذکر خوانده‌اند. گذشته از چنین دیدگاهی، با توجه به جایگاه تأثیرگذار ابن‌مسعود در قرائات قاریان صدر اسلام، و نیز صورت خبر او که به یک اصل قرائی شبیه است، بررسی تأثیرپذیری یا عدم تأثیرپذیری قاریان از سخن او، مسألۀ این پژوهش را تشکیل داده است. این مقاله به منظور بررسی نقش این اصل قرائی بر قرائات هفت‌گانه، به تحلیل متنی و سندی این اخبار پرداخته و از این رهگذر به زمان تقریبی و مکان رواج آنها دست یافته است. از سوی دیگر، قرائاتی که بین تذکیر و تأنیث افعالِ با فاعل مؤنث مردد هستند، گردآوری و میزان تذکیر در هریک را استخراج کرده و دریافته است که قرائت حمزه، کسائی و عاصم، به ترتیب از بیشترین میزان تذکیر برخوردار هستند. این مسأله، مؤیدی بر تأثیر زیاد ابن‌مسعود بر قرائات کوفی است؛ چنان‌که بیشتر این اخبار نیز در کوفه رواج داشته‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرائات هفت‌گانه؛ ابن‌مسعود؛ حمزه؛ کسائی؛ کوفه؛ مذکر و مؤنث؛ تذکیر قرآن | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Impact of Conceiving the Qur’an as Masculine on the Seven Readings | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Elaheh Shahpasand1؛ Allaae Vahidnia2 | ||
| 1Assistant Professor at the University of Quran and Education, Tehran | ||
| 2Assistant Professor at Institute of Humanities and Cultural Studies, Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Masculinity is attributed to the Qur’an by Ibn Mas‘ūd (d. 32/652) who called reciters to treat it as such and mainly opt for yā’ in cases of doubt in selecting between tā’ and yā’. Striving for an appreciation of the claim is conducive, in Arabs’ conception, to conceiving as masculine what is divinely accorded any worth and significance. Accordingly, hadith scholars and litterateurs have referred to themselves as masculine and have termed their disciplines as such. Furthermore, considering the great impacts of Ibn Mas‘ūd on the readings adopted by reciters flourishing in early Islamic times and his report that resembles a reading principle, the present study investigates the reciters’ degrees of such impact ability. Aiming at studying the significance of the reading principle in question on the ‘seven readings’, the present study provides a textual analysis of the reports, with an eye to their transmission authorities, and approximate times and places of their transmission. On the other hand, the readings that are equivocal as to the masculinity and femininity of verbal forms have been provided along with the degrees of masculinity in each report. The study reveals that readings by Kisā’ī, Ḥamza, and ‘Ᾱṣim are, in descending order, indicative of utmost masculinity, beaconing Ibn Mas‘ūd’s profound impact on Kufan readings, since such reports found further prevalence in Kufa. The topic treated in this article is unprecedented in the literature devoted to the disciplines in question. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ibn Mas‘ūd, Isnad cum Matn Analysis, Qur’an as Masculine, Kisā’ī, Ḥamza, Seven Quranic Readings, Kufa, Masculine and feminine | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ابن‌أنباری، ابوالبرکات، (۱۹۷۰م)، البلغة فی الفرق بین المذکر والمؤنث، محقق: رمضان عبدالتواب، الجمهوریة العربیة المتحدة: دارالکتاب. ابن‌ابی‌شیبة، أبو بکر، (۱۴۰۹ق)، الکتاب المصنف فی الأحادیث والآثار، محقق: کمال یوسف الحوت، ریاض: مکتبة الرشد. ابن‌اثیر، علی، (۱۴۱۷ق)، الکامل فی التاریخ، محقق: عمر عبدالسلام تدمری، بیروت: دار الکتاب العربی. ابن‌اثیر، مجدالدین، (۱۳۹۹ق)، النهایة فی غریب الحدیث والأثر، محقق: زاوی-طناحی، بیروت: المکتبة العلمیة. ابن‌باذش، احمد، (بی‌تا)، الإقناع فی القراءات السبع، مصر: دارالصحابة للتراث. ابن‌جزری، شمس الدین، (۱۳۵۱ق)، غایة النهایة، بیروت: مکتبة ابن تیمیة. ابن‌جوزی، (۱۹۹۷ق)، أخبار الظراف والمتماجنین، بیروت: دار ابن حزم. ابن‌جوزی، (۱۴۲۱ق)، صفة الصفوة، محقق: أحمد بن علی، قاهره: دارالحدیث. ابن‌جوزی، (۱۴۰۵ق)، غریب الحدیث، محقق: عبدالمعطی أمین القلعجی، بیروت: دارالکتب العلمیة. ابن‌حجر، (۱۳۷۹ق)، فتح الباری، مصحح: محب الدین خطیب، بیروت: دارتلمعرفة. ابن‌خالویه، (۱۴۰۱ق)، الحجة فی القراءات السبع، محقق: عبدالعال سالم مکرم، بیروت: دارالشروق. ابن‌خلدون، (۱۴۰۸ق)، دیوان المبتدأ والخبر، محقق: خلیل شحادة، بیروت: دارالفکر. ابن‌سعد، محمد، (۱۴۱۰ق)، الطبقات الکبری، بیروت: دارالکتب العلمیة. ابن‌عبدالبر، (۱۴۱۴ق)، جامع بیان العلم وفضله، محقق: أبی الأشبال زهیری، سعودی: دار ابن الجوزی. ابن‌قتیبه، (۱۴۱۹ق)، تأویل مختلف الحدیث، بیروت: مؤسسة الإشراق. ابن‌قتیبه، (۱۳۹۷ق)، غریب الحدیث، محقق عبدالله جبوری، بغداد: مطبعة العانی. ابن‌کثیر، (۱۴۱۶ق)، فضائل القرآن، قاهره: مکتبة ابن تیمیة. ابن‌مبرد، (۱۴۱۳ق)، بحر الدم فیمن تکلم فیه الإمام أحمد بمدح أو ذم، بیروت: دار لکتب العلمیة. ابن‌مجاهد، ابوبکر، (۱۴۰۰ق)، السبعة فی القراءات، محقق: شوقی ضیف، مصر: دارالمعارف. ابن‌منظور، (۱۴۱۴ق)، لسان العرب، بیروت: دارصادر. ابوعلی فارسی، (۱۴۱۳ق)، الحجة للقراء السبعة، بیروت: دارالمأمون للتراث. ابونعیم اصفهانی، (۱۴۰۹ق)، حلیة الأولیاء وطبقات الأصفیاء، بیروت: دارالکتب العلمیة. انباری، ابوالبرکات، (۱۴۰۵ق)، نزهة الألباء فی طبقات الأدباء، اردن: مکتبة المنار. بیهقی، ابراهیم، (۱۳۸۰ق)، المحاسن والمساوی، قاهره: دارالمعارف. بیهقی، ابوبکر، (۱۴۲۳ق)، شعب الإیمان، ریاض: مکتبة الرشد. پاکتچی، احمد، (بی‌تا-الف)، «ابن مسعود»، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران: انتشارات دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. پاکتچی، احمد، (بی‌تا-ب)، «حدیث»، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران: انتشارات دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. ثعلبی، احمد بن محمد، (۱۴۲۲ق)، الکشف والبیان عن تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی. جاحظ، (۱۴۲۳ق)، المحاسن و الأضداد، بیروت: مکتبة الهلال. جعفر بن احمد قمی، (۱۳۸۷ش)، «کتاب المسلسلات»، جامع الأحادیث، مشهد: بنیاد پژوهش‌ها. خطیب بغدادی، (بی‌تا)، الجامع لأخلاق الراوی وآداب السامع، ریاض: مکتبة المعارف. دولابی، ابوبشر، (۱۴۲۱ق)، الکنى والأسماء، بیروت: دار ابن حزم. ذهبی، شمس الدین، (۱۴۱۷ق)، معرفة القراء الکبار، بیروت: دارالکتب العلمیة. زبیدی، مرتضی، (بی‌تا)، تاج العروس من جواهر القاموس، بی‌جا: دارالهدایة. زرکشی، بدر الدین، (۱۳۷۶ق)، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دارالمعرفة. زمخشری، جارالله، (بی‌تا)، الفائق فی غریب الحدیث والأثر، لبنان: دار المعرفة. سعید بن منصور، (بی‌تا)، التفسیر من سنن سعید بن منصور، دارالصمیعی للنشر. سِلَفی، (۱۴۲۵ق)، الطیوریات، ریاض: مکتبة أضواء السلف. سیوطی، جلال الدین، (۱۳۹۴ق)، الإتقان فی علوم القرآن، مصر: الهیئة المصریة العامة للکتاب. شجری، (۱۴۲۲ق)، ترتیب الأمالی الخمیسیة، بیروت: دار الکتب العلمیة. طبرانی، (بی‌تا)، المعجم الکبیر، قاهره: مکتبة ابن تیمیة. طبری، ابو جعفر، (۱۳۸۶ق)، تاریخ الرسل والملوک، بیروت: دار التراث. عبدالرزاق صنعانی، (۱۴۰۳ق)، المصنف، هند: المجلس العلمی. عراقی، زین الدین، (۱۴۱۰ق)، المستخرج على المستدرک للحاکم، قاهره: مکتبة السنة. عمایره، اسماعیل، (۱۴۰۷ق)، ظاهرة التأنیث بین اللغة العربیة واللغات السامیة، اردن: مرکز الکتاب العلمی. غزالی، ابوحامد، (بی‌تا)، إحیاء علوم الدین، بیروت: دار المعرفة. فریابی، جعفربن‌محمد، (۱۴۰۹ق)، فضائل القرآن، ریاض: مکتبة الرشد. فیروزآبادی، (۱۴۲۶ق)، القاموس المحیط، بیروت: مؤسسة الرسالة. قاسم بن سلام، (۱۴۱۵ق)، فضائل القرآن، بیروت: دار ابن کثیر. هروی، (۱۴۱۸ق)، ذم الکلام وأهله، مدینه: مکتبة العلوم والحکم. یحیى بن معین، (۱۴۰۵ق)، معرفة الرجال روایة ابن محرز، دمشق: مجمع اللغة العربیة. Rezvan, Efim. (2004) The Quran of the ‘Uthman, (St. PetersburgKata - Langar, Bukhara, Tashkent), volume 1, St.Petersburg center for oriental studies, St.Petersburg. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 663 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 570 |
||