اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 542 |
| تعداد مقالات | 4,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,256,814 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,892,581 |
مبانی فقهی و حقوقی نظریه تعدیل قضایی قراردادها در نظام حقوقی ایران و مصر | ||
| پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
| مقاله 8، دوره 19، شماره 1 - شماره پیاپی 47، فروردین 1397، صفحه 133-154 اصل مقاله (372.76 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/law.2018.2305 | ||
| نویسندگان | ||
| عبداله خطیب* ؛ محمدرضا فلاح؛ علی تولایی | ||
| چکیده | ||
| تعدیل قضایی در اثر تغییر بنیادین اوضاع و احوال از جمله موضوعاتی است که در دهه‌های اخیر مورد توجه بسیاری از حقوقدانان در نظام‌های مختلف حقوقی قرار گرفته است. ضرورت پذیرش این نهاد به‌ویژه در کشورهایی با اقتصاد متزلزل و دچار نوسانات شدید، بیش از پیش احساس می‌شود. در ایران نیز با توجه به شرایط اقتصادی خاص، از جمله تحریم‌های گسترده و تورم افسارگسیخته، تغییر شرایط اقتصادی گاه به‌گونه‌ای است که حتی قراردادهای کوتاه‌مدت را نیز دچار اختلال کرده و اجرای تعهدات را برای یکی از طرفین به‌شدت دشوار و زیان‌بار می‌سازد. در چنین وضعی، اگرچه ممکن است قانون‌گذار یا متعاقدین پیش‌بینی روشنی درباره تعدیل نکرده باشند، اما ضرورت پاسخ‌گویی نظام قضایی به این وضعیت غیرقابل انکار است. پرسش اصلی این است که آیا قاضی می‌تواند برای تحقق عدالت، در مفاد قراردادهای خصوصی مداخله نماید؟ و در صورت پذیرش، این مداخله بر چه مبانی فقهی و حقوقی استوار است؟ یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که هرچند قانون‌گذار ایران اختیار تعدیل قضایی را صریحاً از قاضی سلب کرده، اما خلأ قانونی موجود مانع از ورود قاضی در مقام اجتهاد قضایی نیست. از این‌رو، دادرس می‌تواند با استناد به قواعدی همچون «لاضرر»، «نفی عسر و حرج»، «قاعده میسور»، و نظریاتی چون «شرط ضمنی» و «غبن حادث»، عدالت معاوضی را در قراردادها احیا نماید. در نظام حقوقی مصر نیز قانون‌گذار به‌صراحت تعدیل قضایی را در پرتو نظریه «الحوادث الطارئه و استغلال» و بر اساس مواد 147 و 129 قانون مدنی پذیرفته و برای آن ضمانت اجرایی مؤثری مقرر کرده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تعدیل قضایی؛ تغییر اوضاع و احوال؛ قواعد فقهی و حقوقی؛ حقوق ایران و مصر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Jurisprudential and Legal Foundations of the Theory of Judicial Modification of Contracts in the Legal System of Iran and Egypt | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Abdollah Khatib؛ Mohammad Reza Fallah؛ Ali Tavallaei | ||
| چکیده [English] | ||
| Judicial modification through fundamental change of circumstances is one of the issues that has attracted the attention of lawyers in many countries. The need for the legislator to accept this concept, especially in countries with fragile and unstable economies, is extremely evident. Our country cannot be excluded from this rule in light of severe sanctions and unbridled inflation, as some changes and, consequently, difficulties in implementation have affected even short-term contracts and caused immense and unconventional losses for the committed party. In such a situation, in the absence of modification by the legislator or the parties, the judicial system should be held accountable. However, the key question arises as to whether the judge can interfere for the purpose of enforcing justice in contracts concluded between the parties. In addition, if the answer is positive, on what legal and jurisprudential basis can this intervention be defended? The findings and results of this research indicate that in the domestic legal system, the legislator has restricted judicial modification by judges, but the existing legal vacuum cannot be regarded as a prohibition of judicial review, since the legislator has allowed the judge to act based on judicial ijtihad. Therefore, it seems that in the domestic legal system, the judge can restore commutative justice to the contract on the basis of rules such as No-Damage, Denial of Hardship, and the theories of Implied Condition and Accidental Loss. Additionally, in the Egyptian legal system, investigations have confirmed that the Egyptian legislator has accepted judicial modification based on the theory of al-Hawadath al-Tara’ah and ‘Amal al-Qal, as provided in Articles 147 and 129 of that country’s Civil Code, with a strong enforcement guarantee. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Judicial Modification, Chang in Circumstances, Legal and Jurisprudential Rules, Iranian and Egyptian Law | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,409 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,322 |
||