تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 504 |
تعداد مقالات | 4,361 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,056,972 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,058,560 |
روششناسی فقه حکومتی | ||
پژوهشنامه فقه اجتماعی | ||
مقاله 5، دوره 5، شماره 10، مرداد 1396، صفحه 119-147 اصل مقاله (351.63 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/fiqh.2017.2317 | ||
نویسندگان | ||
سید مهدی مرتضوی نژاد* 1؛ سید محمدمهدی میرباقری2 | ||
1فارغ التحصیل کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه امام صادق (ع) | ||
2مدرس دروس خارج حوزه علمیه قم و رئیس فرهنگستان علوم اسلامی | ||
چکیده | ||
این مقاله با روش توصیفی و با بهرهگیری از مطالعات کتابخانهای به تبیین و ارزیابی دیدگاههای نظریهپردازان در حوزه روش فقه حکومتی پرداخته و تلقیهای موجود از فقه حکومتی را ذیل سه قرائت و رویکرد اصلی فقه موضوع محور، فقه نظام محور و فقه سرپرستی دستهبندی میکند. رویکرد فقه موضوع محور عنوانی بر روش فقاهت سنتی است که تاکنون شیوه رایج و متداول حوزههای علمیه بوده و درصدد آن است که با تمرکز بر احکام تکلیفی ناظر به افعال مکلفین، دستورات الهی را در قالب حکم و موضوع شناسایی کند. ضرورت فقه حکومتی، عمدتاً ضرورت پاسخگویی به موضوعات مستحدثهای است که از سوی حکومت، متوجه فقه میگردد. اما در فقه نظام محور، فقیه سعی دارد نظامهای اجتماعی را از منابع دینی استنباط کند که غیر از احکام منفرده شرعی است. فقه نظام محور مبتنی بر منطق مجموعه نگر، سعی دارد موضوعات یک نظام را در ارتباط، تعامل و تقوم با یکدیگر ملاحظه کند و در نهایت، به یک ترکیب هماهنگ دست یابد و یک کل منسجم را طراحی کند که مبانی، اهداف، نظام و مکتب عناصر دخیل در روششناسی این رویکرد است. فقه سرپرستی نیز فقهی است که وظیفه رشد، تکامل و سرپرستی اراده و اختیار انسان را در سه لایه فردی، اجتماعی و تاریخی بر عهده دارد. فقه سرپرستی فقه را در منزلت هدایت و سرپرستی تمامی شئون اجتماعی معرفی میکند؛ لذا سیر روش فقه حکومتی در این رویکرد به ترتیب از ارتقاء سه دسته مبانی کلامی، فلسفه فقهی و فلسفه اصولی میگذرد. نتیجتاً با توجه به شاخصههای تعریف اصلی از فقه حکومتی، «ضرورت»، «موضوع حکم»، «مکلف حکم»، «تکلیف»، «گستره خطابات»، «محصول» و «روش استنباط حکم» در هرکدام از رویکردها متفاوت است. | ||
کلیدواژهها | ||
روششناسی؛ فقه حکومتی؛ فقه موضوع محور؛ فقه نظام محور؛ فقه سرپرستی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Methodology of Governmental Jurisprudence | ||
نویسندگان [English] | ||
Seiied Mahdi Mortazavinejad1؛ Seiied Mohammad Mahdi Mirbagheri2 | ||
1Graduated Degree of the Department of Fiqh and Islamic Law Foundations at Imam Sadiq(a.s) University | ||
2Professor of Shia Scientific Center at Qom | ||
چکیده [English] | ||
This article wants to make clear the Viewpoints of theorists in governmental jurisprudence and evaluate them. It also categorizes the conclusions of governmental jurisprudence in 3 methods: subject-oriented jurisprudence, System-oriented jurisprudence, Guardian jurisprudence. Governmental jurisprudence wants to answer the new issues caused by the government. Subject-oriented jurisprudence was the method of the old jurisprudents and until now has been the common method of religious schools. It wants to introduce God's statement to religiously duty-bound in format of jurisprudential ruling. System-driven jurisprudence wants to derive the rules of social system from the religious source that is different from individual jurisprudence. It wants by using a Collective logic to make a new society that solves the problems interacting with each other. Foundations, system, goals and school are the Effective Factors in methodology of this kind of jurisprudence. Guardian jurisprudence is responsible for human's Authority Growing in three aspects i.e. individual, social and historical ones. It also introduces the jurisprudence as a Supervisor of social dignity. So the method of governmental jurisprudence cussed by developing in three categories of foundations i.e. those of theology, Philosophy of jurisprudence and Principles of Philosophy. Consequently, by attending to the basic indices of the principal definition the governmental jurisprudence -the Necessity, object of the religious ruling, one under obligation of the religious ruling, religious duty, the range of the obligated, result and method of deduction of religious ruling- are different in each of the methods. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
methodology, Governmental Jurisprudence, Subject-oriented jurisprudence, System-oriented jurisprudence, Guardian jurisprudence | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 815 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 633 |