تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 508 |
تعداد مقالات | 4,389 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,223,740 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,216,316 |
راهبردهای حل بحران های فرهنگی ـ اجتماعی جاهلیت از منظر قرآن و حدیث | ||
مطالعات قرآن و حدیث | ||
مقاله 5، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 23، اسفند 1397، صفحه 111-136 اصل مقاله (442.91 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/quran.2019.2390 | ||
نویسندگان | ||
محمد تقی دیاری بیدگلی1؛ ابوذر خیراندیش* 2 | ||
1استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم | ||
2دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم | ||
چکیده | ||
جاهلیت به دوران قبل از اسلام اطلاق میشود که مردم به لحاظ عقیدتی، فرهنگی و روابط اجتماعی و اخلاقی وضعیتی بحرانی داشتند. ظهور اسلام و بعثت پیامبر در این شرایط برای اصلاح این وضعیت شرکآلود، پرآشوب، بیاخلاق و سرشار از جنگها و خونریزیهای بیمنطق بود. حل این بحرانهای شایع فرهنگی ـ اجتماعی که بعضاً بهصورت یک سنت اجتماعی در قلب مردم و جامعه رسوخ کرده بود، نیازمند تدابیر و راهبردهای حسابشده بود که از سوی پیامبر به مدد وحی اتخاذ شد و به نتیجه رسید. استخراج و تحلیل این راهبردها از قرآن و حدیث مسئله این تحقیق است. با توجه به اینکه در طول تاریخ، همواره جاهلیت اجتماعی و فرهنگی وجود داشته و بحرانساز بوده است و امروزه نیز با پدیدهای به نام جاهلیت مدرن روبرو هستیم، هدف از این تحقیق الگوگیری از این اصول و راهبردهای مستخرج از قرآن کریم بهعنوان کتاب انسانساز و جامعهساز الیالابد و روایات، جهت اصلاح فرهنگ اجتماع معاصر است. تحقیق حاضر ازنظر روش توصیفی-تحلیلی است و هدف آن کاربردی محسوب میشود. درنهایت یافتههای تحقیق در حل بحران جاهلیت در قالب چهار اصل راهبردیِ: برخورد تدریجی و فرایندی، راهبرد جایگزینی، راهبرد أخذ پیمان و راهبرد رد و ابطال قاطع حاصل شدهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
قرآن کریم؛ پیامبر اکرم(ص)؛ جاهلیت؛ بحران های فرهنگی ـ اجتماعی؛ راهبردهای حل بحران | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Strategies for Resolving Socio-Cultural Crises of »Jaheliat« from the Quran and Hadith | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Taghi Diari Bidgoli1؛ Aboozar kheyrandish2 | ||
1Professor of Quran and Hadith Sciences in Qom University | ||
2Phd Student of Quran and Hadith Sciences in Qom University | ||
چکیده [English] | ||
The pre-Islamic period of »Jaheliat« )ignorance) refers to the fact that people had a critical situation in terms of ideological, cultural, social and ethical relations. The advent of Islam and the prophetic mission in this condition was to correct this controversial, turbulent and unethical situation, full of war and illogical bloodshed. The resolution of these common socio-cultural crises, which somehow became a social tradition in the hearts of the people and the society, required policies and strategies that were adopted by the Prophet with the help of revelation and came to an end. Extracting and analyzing these strategies from the Quran and Hadith is the issue of this research. Given that throughout history, social and cultural ignorance has always existed and has been critical ever since, and today we are faced with a phenomenon called modern ignorance, the purpose of this research is the modeling of these principles and strategies extracted from the Holy Quran as a human and society tutoring book. In order to reform the contemporary community culture. The present research is descriptive-analytic and its purpose is applicable. Finally, the findings of the study, which are the same principles and, are presented in the form of four strategic principles: the strategy of processing and gradual interaction, the strategy of substitution, the strategy for obtaining the agreement and the strategy of rejection and decisive refusal. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
The Holy Qur'an, Holy Prophet, Jaheliat, socio-cultural crises, Strategies for resolving crises | ||
مراجع | ||
قرآن کریم، ترجمه ناصرمکارم شیرازی. نهج البلاغه، (1393)، ترجمه محمد دشتی، مشهد: نشر آستان قدس رضوی. آزاد ارمکی، تقی، (1376ش)، جامعه شناسی اب نخلدون، تهران: انتشارات تبیان. آلوسی، شهابالدین محمود بن عبدالله، (1415ق)، تفسیر روح المعانی، بیروت: داراحیاءالتراث العربی. ابن ابی الحدید، عبدالحمید (1967م) شرح نهج البلاغه، به تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: دارالکتب العربیه. ابن اثیر، عزالدینابوالحسن، (1385ق)، الکامل فی التاریخ، بیروت: دار الصادر. ابن سعد، محمد، (1418ق)، طبقات الکبری، بیروت: دارالکتب العلمیه. ابن عبدالبر آندلسی، یوسف، (۲۰۰۲م) الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، بیروت: دارالفکر. ابن عبدربه، محمد، (1403ق)، العقد الفرید، بیروت: دارالکتاب العربی. ابن هشام، عبدالملک، (1955م)، السیرة النبویه، تحقیق: مصطفی السقا؛ ابراهیم الابیاری و الحفیظ الشیلی، بیروت: دارالمعرفه. ابنکثیر، اسماعیل بن عمر، (1977م)، البدایه و النهایه، بیروت: مکتبه المعارف. ابن میثم بحرانی، کمال الدین میثم بن علی، (1375)، شرح نهج البلاغه، مترجم: محمدصادق عارف، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی. باقری، مصباحالهدی، (1389)، «جنبه هایی از مدیریت بحران پیامبر اکرم (ص) با تأکید بر موارد خاص: چهار غزوة بدر، احد، احزاب و تبوک»، نشریه اندیشه صادق، شماره 3. احمد امین، (1964م)، فجر الاسلام، قاهره: مکتبة النهضة المصریة. بلاذری، احمدبن یحیی، (1394ق)، انساب الاشراف، تحقیق محمدباقر محمودی، بیروت: دارالاعلمی للمطبوعات. بلاشر، رژی، (1363)، تاریخ ادبیات عرب، ترجمه آذرتاش آذرنوش، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. بیهقی، ابوبکر احمد بن حسین، (1361)، دلائل النبوه، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران: مرکز انتشارات علمی و فرهنگی. پیشوایی، مهدی، (1395)، تاریخ اسلام، قم: دفتر نشر معارف. ابو اسحاق احمد بن ابراهیم، (1422ق)، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. جادالمولی بک، محمداحمد، (بیتا)، ایام العرب فی الجاهلیه، بیروت داراحیاء التراث العربی. جان دیون پورت، (1388)، عذر تقصیر به پیشگاه محمد و قرآن، ترجمه غلامرضا سعیدی، تهران: انتشارات اطلاعات. حلبی الشافعی، علی بن برهان الدین، (بیتا)، السیره الحلبیه، بیروت: المکتبه الاسلامیه. حمیداللّه، محمد، (1365)، الوثائق، ترجمه محمود مهدوى دامغانى، تهران: بنیاد. خرمشاهی، بهاءالدین، (1394)، دایرة المعارف تشیع، تهران: نشر حکمت. درّاز، محمد عبداللّه، (1407ق)، الرّبا فى نظر القانون الاسلامى، بیروت: دارالفکر. دهخدا، علی اکبر، (1377)، لغت نامه، تهران: نشر دانشگاه تهران. ذهبی، شمسالدین محمد بن أحمد بن عثمان، (بیتا)، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، بیروت: دارالغرب الاسلامی. ربیعی، علی، سرافرازی، راحله، (1394)، مدیریت بحرانهای سازمانی، تهران: نگارستان اندیشه. رسولی محلاتی، سیدهاشم، (1364)، روضه الکافی، تهران: انتشارات علمیه اسلامیه. زرقانی، محمدعبدالعظیم، (بیتا) مناهل العرفان فیعلوم القرآن، بیروت: داراحیاء التراثالعربی. زریاب، عباس، (1370)، سیره رسول الله، تهران: سروش. سید بن قطب، ابراهیم شاذلی، (1412ق)، فى ظلال القرآن، قاهره، دارالشروق، هفدهم سیوطى، جلال الدین، (1404)، الدر المنثور فى تفسیر المأثور، قم: کتابخانه آیةالله مرعشى نجفى شهرستانی، محمد بن عبد الکریم، (1364) الملل و النحل، قم: منشورات الرضی. صدوق، محمد بن علی، (1363)، کمال الدین و تمام النعمه، تصحیح علی اکبر غفاری، قم: موسسه النشر الاسلامی. طباطبایى، سید محمد حسین، (1374)، المیزان فى تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى. طبرانی، سلیمان بن احمد، (بیتا)، المعجم الکبیر، قاهره: نشر ابن تیمیه. طبرسی، فضل بن حسن، (1372)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو. طبرسی، فضل بن حسن، (1377)، تفسیر جوامع الجامع، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. طبری، محمد بن جریر، (1967م)، تاریخ الأمم و الملوک (تاریخ طبری)، به کوشش: محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: دارالتراث. عاملی، مهدی، (1393) ارائه مدلی از طمأنینه و آرامش بر مدیریت بحران از منظر قرآن و احادیث، استاد راهنما حسین خنیفر، قم، دانشکده اصول الدین. عمید زنجانی، حسن، (1390)، فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیر کبیر. فخرالدین رازی، محمدبن عمر، (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار إحیا التراث العربی. فروخ، عمر، (2006م)، تاریخ الادب العربی، بیروت: دارالعلم الملایین کاظمی، علی اصغر (1366)، مدیریت بحرانهای بین المللی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالملل. کلینی، محمد بن یعقوب، (1429)، الکافی، قم: دارالحدیث. کلییار، کلودآلبر، (1371)، سازمانهای بینالمللی، ترجمه و تحقیق: هدایت الله فلسفی، تهران: نشر فاخته. مجرب، محمدعلی، (1379)، «معناشناسی واژه جاهلیت در قرآن»، مجله صحیفه مبین، شماره24. مجلسی، محمدباقر، (1403ق)، بحارالانوار الجامعه لدرر أخبار ائمه الأطهار، بیروت: داراحیاء التراثالعربی. مراغى، احمد بن مصطفى، (1975م)، تفسیر المراغى، بیروت: داراحیاء التراث العربى مسعودی، علیبن الحسین، (1385ق)، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق یوسف اسعد داغر، بیروت: دارالاندلس. مصری، احمد امین، (1964م)، فجر الاسلام، قاهره: مکتبة النهضة المصریة. مغنیه محمد جواد، (1424ق)، تفسیر الکاشف، تهران: دار الکتب الإسلامیة. مکارم شیرازی، ناصر (1393)، پیام امام امیرالمؤمنین (ع)، قم: انتشارات امام علی(ع). مکارم شیرازی، ناصر، (1374)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه. ناصف، منصور علی، (1935م)، التاج الجامع للاصول فی احادیث الرسول، قاهره: نشر عیسی البابی الحلبی. نجفی، محمدحسنبن باقر، (1362) جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، محقق: ابراهیم سلطانینسب، بیروت: داراحیاء التراثالعربی. واقدی، ابن عمرو، (1414)، المغازی، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی یعقوبی، احمدبن اسحاق، (1374) تاریخ الیعقوبی، مترجم محمد ابراهیم آیتى، تهران: انتشارات علمی و فرهنگى. Alas, R. (2007), the Triangular Model for Dealing with organizational change. Journal of change Management Devlin, Edward S, (2007), Crisis Management Planning and Execution, Auerbach Publications. Hwang,Peter, Lichtenthal.J.David: (1999) , Anatomy of organizational Crises, Inestitue for the study of Business Markets (ISBM), Report 28, the Pensylvania Mayer Nudell, Norman Antokol. (1988), The handbook for Effective Emergency and Crisis Management, Lexington Books, Masachusetts, Toronto Pearson, Christine M. Clair, Judith A. (1998), Reframing Crisis Management. Academy of Management Review Stoyan Nikolov، Madzharov, (2006), The challenges of the future and the increasing significance of crisis management.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 814 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 783 |