تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 508 |
تعداد مقالات | 4,389 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,220,648 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,215,343 |
قاعدۀ فقهی لاضرر و کاربرد آن در فقه پزشکی | ||
پژوهشنامه فقه اجتماعی | ||
مقاله 3، دوره 2، شماره 3، بهمن 1392، صفحه 59-80 اصل مقاله (334.49 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/fiqh.2014.2440 | ||
نویسنده | ||
محمد عدنانی* | ||
استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه جهرم | ||
چکیده | ||
از مهمترین قواعد فقهی که در بسیاری از ابواب فقهی کاربرد دارد و فقها به استناد به این قاعده به استنباط احکام شرعی پرداختهاند، قاعده لاضرر است. این قاعده در زمرۀ آن دسته از قواعد فقهی است که مورد عنایت ویژۀ فقیهان بوده و تاکنون دهها رساله و اثر دربارۀ آن نگاشتهاند. بر اساس این قاعده خداوند حکم ضرری را جعل نکرده است و چنانچه حکمی مستلزم ضرر باشد، این حکم رفع خواهد شد. از موارد کاربرد این قاعده فقهی در مسائل پزشکی و حوزه بهداشت و درمان جامعه است. این پژوهش در صدد است با بررسی قاعده فقهی لاضرر، موارد کاربرد این قاعده را در مسائل مختلف حوزه پزشکی و درمان تبیین نماید. | ||
کلیدواژهها | ||
لاضرر؛ فقه پزشکی؛ پیوند اعضاء؛ سقط جنین؛ ضمان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Jurisprudential Rule of "There Is no Harm or Damage in Islam" and it’s Usage at Medical Jurisprudence | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Adnani | ||
Assistant Professor of the Department of Islamic Studies at Jahrom University | ||
چکیده [English] | ||
One of the most important jurisprudential rules which is used in many jurisprudential subjects and the jurists are referring to this rule start to deduct the religious instructions. This rule is one of the most important rules that justice write lots of jurisprudential articles and books. Based on this rule God has not pronounce the harm or damage for Islam And if a jurisprudential rule requires harm or damage, that rule will be expire. This rule effects on individually and socially life and uses in various aspects of socially life such as Economy, politician, social, cultural, and so on. Also this rule uses in medically and healthy aspect of community. This article tries to study the usage of this rule in the field of medicine and health aspect of community like Organ transplant, Abortion, surety and responsibility of the doctor, the religious obligation of treatment of diseases, License for referral to non-sexologist doctors for treatment. For more details refer to the article. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Surety, No Harm or Damage in Islam, Medical Jurisprudent, Organ Transportation, Abortion | ||
مراجع | ||
آخوند خراسانی، محمد کاظم (1427ق)، کفایه الاصول، قم: موسسه آلالبیت(ع). ابن فارس، زکربا بن محمد (1404ق)، معجم مقاییس اللغه، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع. انصاری، مرتضی (1424ق)، فرائد الاصول، قم: مجمع الفکر الاسلامی. اصفهانی، سید ابو الحسن (1422ق)، وسیلة النجاة، قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). انصاری، مرتضی (1422ق)، فرائدالاصول، قم: مجمع الفکر الاسلامی. بهجت، محمد تقی (1428ق)، اجوبه الاستفتائات بهجت، قم: دفتر آیت الله بهجت. پور جواهری، علی (1383)، پیوند اعضاء در آیینه فقه، تهران: دانشگاه امام صادق(ع). حسینی عاملی، سید جواد (بیتا)، مفتاح الکرامه، بیروت: موسسه آل البیت(ع). سیستانی، سید علی (1414ق)، قاعدة لاضرر و لاضرار، قم: مهر. حسینی مراغی، عبدالفتاح (1417ق)، العناوین الفقهیه، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم دفتر انتشارات اسلامی. علامه حلی، حسن بن یوسف (1413ق)، قواعد الاحکام، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. محقق حلی، نجم الدین جعفر بن حسن (1408ق)، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم: اسماعیلیان. فخر المحققین، محمد بن حسن (1363)، ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد، قم: مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان. حمیری، نشوان بن سعید (1420ق)، شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم، بیروت: دارالفکر المعاصر. خمینی، سید روح الله (1425ق)، تحریرالوسیله، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. خمینى، سید روح الله (1424ق)، توضیح المسائل، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. خمینی، سید روح الله (1414ق)، بدائع الدرر فی قاعدة نفی الضرر، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. خمینی، سید روح الله (1418ق)، تنقیح الاصول، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. خویی، سید ابوالقاسم (1418ق)، موسوعه الامام الخویی، قم: موسسه احیاء الاثار الامام الخویی(ره). سبزواری، سید عبدالاعلی (1413ق)، مهذب الاحکام، قم: موسسه المنار. شریعت اصفهانی، فتح الله (1410ق)، قاعده لاضرر، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. زنجانی، سید موسی شبیری (1419ق)، کتاب نکاح، قم: موسسه پژوهشی رأیپرداز. طریحی، فخرالدین (1395ق)، مجمعالبحرین، تهران: المکتبةالمرتضویّه. طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن (1417ق)، تهذیبالاحکام، با تصحیح علیاکبر غفاری، تهران: صدوق. شهید ثانی، زین الدین بن علی (بیتا)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم: موسسه آلالبیت(ع). عاملی کرکی، علی بن حسین (1414ق)، جامع المقاصد، قم: موسسه آلالبیت(ع). فاضل تونی، عبدالله (1415ق)، وافیه فی اصول الفقه، قم: مجمع الفکر الاسلامی. فراهیدی، خلیل بن احمد (1414ق)، ترتیب کتابالعین، قم: اسوه. فیض کاشانی، محمد محسن (بیتا)، مفاتیح الشرایع، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی. فیض کاشانی، محمد حسن (1406ق)، الوافی، اصفهان: مکتبةامیرالمؤمنین(ع). فیّومی، احمد بن محمد (1414ق)، المصباح المنیر، قم: مؤسسه دارالهجره. قمی، محمد بن علی (1404ق)، من لایحضره الفقیه، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. کرکی، علی بن حسین (1408ق)، جامع المقاصد، قم: مؤسسه آل البیت عطا. کلینی، محمد بن یعقوب (1401ق)، الکافی، با تحقیق علیاکبر غفاری، بیروت: دارصعب و دارالتعارف. محقق داماد، سید مصطفی (1406ق)، قواعد فقه، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی. مکارم شیرازی، ناصر (1429ق)، احکام پزشکی، قم: انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب(ع). منتظری، حسینعلی (1427ق)، احکام پزشکی، قم: نشر سایه. مومن قمی، محمد (1382)، پیوند اعضاء، قم: مجله فقه اهل بیت(ع)، شماره 6. نائینی، محمد حسین (1373)، منیه الطالب فی حاشیه المکاسب، تهران: المکتبه المحمدیه. نجفی، محمد حسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت: دار احیاء التراث العربی. واعظ حسینی، سید محمد سرور (1368)، مصباح الاصول، تقریرات بحث آیت الله خویی، نجف: مطبعه النجف. یزدی، سید محمد کاظم (بیتا)، عروة الوثقی، تهران: دار الکتب الاسلامیة. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 939 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 561 |