تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 506 |
تعداد مقالات | 4,370 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,098,443 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,100,045 |
مناسبات ملت نبوی و حکمت عملی در اندیشه فارابی | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
مقاله 4، دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 33، اردیبهشت 1398، صفحه 63-85 اصل مقاله (353.04 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/prr.2019.2525 | ||
نویسنده | ||
زهیر انصاریان* | ||
دکترای فلسفه و حکمت اسلامی، طلبه مقطع خارج حوزه علمیه قم، پژوهشگر پسادکترای فلسفه اسلامی | ||
چکیده | ||
مطالعه روابط دین و فلسفه سابقهای دیرین در آثار حکمای مسلمان دارد. شاید بتوان فارابی را پیشگام فیلسوفان مسلمان در ارائه یک نظریه هماهنگ و فراگیر در باب مناسبات دین و فلسفه قلمداد کرد. وی ضمن باور به یگانگی آموزههای این دو منظومه فکری، دین را تجلی تعلیمی و تأدیبی حکمت میداند. حکمت عملی به عنوان بخشی از حکمت مطلق که با زبان حقیقت و برهان سخن میگوید، از این قاعده مستثنی نیست. از همین رهگذر تعالیم دینی ناظر به افعال ارادی انسان را همان آموزههای حکمت عملی میداند که به زبان تمثیل و با روش اقناعی القاء شده است و وجه عملی دین، یعنی شریعت را آموزههای حکمی مقدر به اعراض و احوال زمانی-مکانی معرفی میکند و با پیشکشیدن عناصر فراتاریخی-ماوراء طبیعی میکوشد تا اعتبار، شمول و دوام آموزههای شریعت تبیین نماید. از این رو از طریق اتصال وحیانی اعتبار و شمول آموزههای عملی دین را تأمین کرده و با طرح فقاهت به عنوان تکملهای بر ختم نبوت دوام شریعت را تضمین مینماید. | ||
کلیدواژهها | ||
فارابی؛ دین؛ ملت؛ شریعت؛ فلسفه؛ حکمت عملی؛ دانش مدنی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Relation between Prophetic Nation and Practical Wisdom in Al-Farabi’s Thought | ||
نویسندگان [English] | ||
Zoheir Ansarian | ||
Ph.D. in Islamic philosophy and hikmah, advanced-level student at Qom Seminary, postdoctoral researcher of Islamic philosophy | ||
چکیده [English] | ||
The study of the relations between religion and philosophy has a long history in the works of Muslim philosophers. Al-Farabi may be considered the pioneer of Muslim philosophers in presenting a coherent and comprehensive theory of the relations between religion and philosophy. Believing in the unity of the doctrines of these two systems of thought, he views religion as a manifestation of teaching and adopting of wisdom. Practical wisdom, as part of the absolute wisdom that speaks the language of truth and demonstrative proof (Burhan), is no exception. In the same vein, he regards the religious teachings of human voluntary actions as the doctrines of practical wisdom, which are instilled in the language of allegory and persuasion, introducing the practical aspect of religion, the Shari'a, as the philosophical teachings in regard with regional and temporal circumstances. He attempts to explain the validity, inclusiveness, and durability of the teachings of the Shari'a by elaborating trans-historical and supernatural elements. He, therefore, secures the validity and inclusiveness of the religious doctrines through revelation and guarantees the survival of shari'a by introducing jurisprudence (Fighaha) as a complementary part for concluding prophethood. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Al-Farabi, religion, Nation (Millah), Shari'a, philosophy, Practical Wisdom, Civil Science | ||
مراجع | ||
انصاریان، زهیر، رضا اکبریان، و لطفالله نبوی. 1392. «نظریه تمثیلـتأویل در اندیشه فارابی به مثابه ابزاری زبانی برای پیوند دین و فلسفه». جستارهای فلسفه دین 4. فارابی، محمد بن محمد. 1986. آراء أهل المدینة الفاضلة و مضاداتها. قدم له و علق علیه ألبیر نصری ناصر. بیروت: دارالمشرق. فارابی، محمد بن محمد. 1996ـالف. إحصاء العلوم. قدم له و شرحه و بوبه علی بوملحم. بیروت: دار و مکتبة الهلال. فارابی، محمد بن محمد. 1990. الحروف. حققه و قدم له و علق علیه محسن مهدی. بیروت: دارالمشرق. فارابی، محمد بن محمد.1996ـب. السیاسة المدنیة. قدم علیه و شرحه علی بوملحم. بیروت: دارالهلال. فارابی، محمد بن محمد. 1991. الملة و نصوص أخری. حققها و قدم لها و علق علیها محسن مهدی. بیروت: دارالمشرق. فارابی، محمد بن محمد. 1408 ق. المنطقیات، ج. ۱. تحقیق و مقدمه از محمدتقی دانشپژوه. قم: مکتبة آیةالله المرعشی النجفی. فارابی، محمد بن محمد. 1413. تحصیل السعادة. در: الأعمال الفلسفیة، تقدیم و تحقیق و تعلیق جعفر آلیاسین. بیروت: دارالمناهل. فارابی، محمد بن محمد. 1405 ق. فصول منتزعة. تحقیق و تصحیح و تعلیق فوزی متری نجار. تهران: المکتبه الزهراء. فارابی، محمد بن محمد. 1907. معانی العقل. در: المجموع من مؤلفات أبی نصر الفارابی. القاهرة: مطبعة السعادة. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 707 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 277 |