تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 504 |
تعداد مقالات | 4,356 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,042,782 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,043,403 |
سازوکار انطباق فقه با زمانه از منظر امام خمینی(ره) و شهید صدر(ره) با تکیه بر مفاهیم عقل و عرف | ||
آموزههای حقوقی گواه | ||
مقاله 2، دوره 1، شماره 1، آبان 1394، صفحه 29-56 اصل مقاله (437.26 K) | ||
نوع مقاله: مقاله تخصصی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/leg.2015.2604 | ||
نویسندگان | ||
علی غلامی1؛ محمد پورکیانی* 2 | ||
1دانشیار دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق علیهالسلام | ||
2دانشجوی دکتری سیاستگذاری فرهنگی دانشگاه باقرالعلوم علیهالسلام | ||
چکیده | ||
اصولیون شیعه برخلاف اخباریون و فقهای اهل تسنن رویکرد معتدلی در استفادهی توامان عقل، نقل و عرف برگزیدهاند و با تکیه بر آن به مدیریت فقهی اعتقاد دارند، هرچند در مورد میزان و دلیل اعتبار آن اختلافاتی وجود دارد؛ مثلا در موضوع سیرهی عقلا برخی آن را دارای حجیت ذاتی دانسته و پایبندی به آن را واجب میدانند و برخی دیگر آن را فرع بر تایید شارع میدانند. فقهای اصولی کنونی قدمهای بلندی در رشد فقه مدیریتی جامعه برداشتهاند. امام خمینی(ره) با طرح مباحث «تحول موضوعات» و «احکام حکومتی» و شهید صدر(ره) علیه نیز با طرح موضوع «منطقه الفراغ» و «تفکیک معاملات و عبادات»، امکان استفاده از عقل و عرف را در مواردی تجویز میکنند. با اثبات امکان و مطلوبیت استفاده از عقل و عرف در فقه و به تبع در تحلیلهای حقوقی، قدرت تطابق و مدیریت فقه و حقوق شیعه برای جوامع و زمانهای مختلف بیشتر اثبات میگردد. | ||
کلیدواژهها | ||
عقل؛ عرف؛ حکم حکومتی؛ سیرهی عقلا؛ معاملات؛ عبادات | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The adaptation mechanism of Islamic jurisprudence with day and age from Imam Khomeini and Shahid Sadr point of view, emphasizing wisdom and common law | ||
نویسندگان [English] | ||
Ali Gholami1؛ Mohammad Poorkiani2 | ||
1Associate Professor, Faculty of Islamic Studies and Law, Imam Sadegh University | ||
2PhD student in cultural policy making at Bagherol Alum University | ||
چکیده [English] | ||
Contrary to Traditionalists and Sunni Islamic jurists, the Shiite Principalists have chosen a moderate approach in simultaneous use of wisdom, narration and common law and they believe in jurisprudential management, even though, there are divergences regarding the degree and the reason of its validity. For example, regarding the life of the Wise, some people know it as inherent argument and regards being loyal to it as a religious duty and others regards it as minor part of legislator›s confirmation. The modern principalists Islamic jurists have taken long steps to develop managerial Islamic jurisprudence of the society. Discussing the issues of “the development of topics” and “edicts issued by the highest authority in the land” and “Leisure zone” and “the separation of transactions and acts of worship”, Imam Khomeini and Shahid Sadr are prescribing the possibility of the use of wisdom and common law. Proving the possibility and desirability of the use of wisdom and common law in Islamic Jurisprudence and in legal analysis, the adjustment power and the Islamic Jurisprudence and law management of Shiite have been approved more for different societies and ages. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Wisdom, Common Law, edict issued by the highest authority in the land, the life of the Wise, Transactions, Acts of worship | ||
مراجع | ||
1. ایازی، سیدمحمدعلی.(1389) ملاکات احکام و شیوههای استکشاف آن، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ دوم. 2. تقدیری، علی.( تابستان و پاییز 1383) مرجعیت «عرف» از دیدگاه مذاهب اسلامی، طلوع ، شمارهی 10 و 11. 3. جوادی آملی، عبدالله.(1386) منزلت عقل در هندسهی معرفت دینی، قم: اسراء، چاپ دوم. 4. خمینی، امام روح الله.(1418 ق) اجتهاد وتقلید، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیرحمه الله علیه . 5. خمینی، امام روح الله.(بیتا) صحیفهی امام، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیرحمه الله علیه . 6. خمینی، امام روح الله.(1385) ولایت فقیه، تهران: موسسه تنظیم و نشر امام خمینیرحمه الله علیه ، چاپ سیزدهم. 7. ذاکری، علی اکبر.(بهار و تابستان 1376) دیدگاههای فقهی شهید آیه الله صدر، حوزه، شمارهی 79 و 80. 8. رجحان، سعید.(1386) مبانی استنباط در حقوق اسلامی و حقوق موضوعه، تهران: دانشگاه امام صادق علیهالسلام. 9. شفیعی، محمود.(1387) اقتضاها و امتناعهای عقلگرایی در فقه سیاسی شیعه، فصلنامهی شیعهشناسی، شمارهی 23. 10. صابری، حسین.(پاییز1381) فقه و چالش میان تعلیل و تعبد، فصلنامهی مطالعات اسلامی، شمارهی 57. 11. صابری، حسین.(1384) فقه و مصالح عرفی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزهی علمیهی قم، چاپ دوم. 12. صدر، سید محمدباقر.(1359 ش) همراه با تحول اجتهاد، ترجمهی اکبر ثبوت، تهران: روزبه. 13. علیزاده، عبدالرضا.(1389) مبانی رویکرد اجتماعی به حقوق، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ دوم. 14. قماشی، سعید.(1384) جایگاه عقل در استنباط احکام، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. 15. گرجی، حسین.(1375) تاریخ فقه و فقها، تهران: سمت. 16. مبلغی، احمد.(فروردین و اردیبهشت 1376) ثابت و متغیر در نگاه امام خمینی، علامه طباطبایی و شهید صدر، کیهان اندیشه، شمارهی 71. 17. مبلغی، احمد.(زمستان 1379) نقش زمان در تحول سیرهها و واژگان از نگاه شهید صدر، فصلنامهی فقه اهل بیت فارسی، شمارهی 24. 18. محمصانی.(1358) فلسفههای قانونگذاری در اسلام، ترجمهی گلستانی، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ دوم. 19. محمدی، علی.(1376) شرح اصول استنباط علامهی حیدری، قم: دارالفکر، چاپ دوم. 20.محمود یزدی مطلق، به کوشش جمعی از نویسندگان.(1381) امامت پژوهی، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی. 21. مصباح یزدی، محمدتقی.(1386) نگاهی گذرا به نظریهی ولایت فقیه، قم: موسسهی امام خمینی رحمه الله علیه ، چاپ دوازدهم. 22. مطهری، مرتضی.(1370) اسلام و مقتضیات زمان، تهران: صدرا. 23. مطهری، مرتضی.(1389) کلیات علوم اسلامی، تهران: صدرا، چاپ سی و چهارم. 24. مهدوی، اصغرآقا.(1387) مبانی نقش زمان و مکان در استنباط احکام از دیدگاه امام خمینی و شهید صدر، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام. 25. نوری، محمد اسماعیل.(1384) آشنایی اجمالی با فقه، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 26. واسعی، محمد.(1385) جایگاه عرف در فقه، تهران: کانون اندیشهی جوان. ب: عربی 27. احمد بن حنبل.(1387) مسند احمد، قم: موسسهی فرهنگی و اطلاعرسانی تبیان. 28. خمینی، امام روح الله.(بیتا) کتاب البیع، تهران: موسسهی تنظیم و نشر آثار امام خمینی رحمه الله علیه. 29. خمینی، امام روح الله.(1368) المکاسب المحرمه، قم: مؤسسه اسماعیلیان. 30. صدر، سید محمدباقر.(1402ق) اقتصادنا، بیروت: دارالتعاریف للمطبوعات. 31. صدر، سید محمدباقر.(1412ق) دروس فی علم الاصول، قم: موسسه نشر اسلامی. 32. صدر، سید محمدباقر.(1395ق) المعالم الجدیده للاصول، نجف: مکتبه النجاح. 33. طباطبایی، سیدمحمدحسین.(بیتا) حاشیه الکفایه، قم: بنیاد علمی فرهنگی علامهی طباطبایی رحمه الله علیه. 34. عاملی، محمد بن حسن حر.(1403 ه.ق) وسائل الشیعه، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 35. غروی اصفهانی، محمدحسین.(1415ق) نهایه الدرایه، قم: موسسهی آلالبیت. 36. کلینی، محمد بن یعقوب.(1401ه) الاصول من الکافی، بیروت، نشر علی اکبر الغفاری. 37. مشکینی، علی.(1345) اصطلاحات الاصول، قم: مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی. 38. مجلسی، محمدباقر.(1366ه) بحارالانوار، تهران، دارالکتب الاسلامیه 39. مظفر، محمدرضا.(بیتا) اصول مظفر، قم: منشورات فیروزآبادی. 40. میرزای آشتیانی، محمدحسن.(1403ق) بحرالفوائد، قم: نشر کتابخانه آیت الله العظمى مرعشىرحمه الله علیه. 41. نیشابوری، مسلم بن حجاج.(261 ه) صحیح مسلم، بیروت: دارالفکر. 42. هاشمی شاهرودی، سید محمود.( 1417ق) بحوث فی علم الاصول، قم: مؤسسه دائرة المعارف فقه اهل بیت علیهم السلام. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 263 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 284 |