حسن‌زاده, مهدی. (1399). علم قاضی به خلاف واقع بودن شهادت شهود. دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 21(1), 1-20. doi: 10.30497/law.2020.2760
مهدی حسن‌زاده. "علم قاضی به خلاف واقع بودن شهادت شهود". دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 21, 1, 1399, 1-20. doi: 10.30497/law.2020.2760
حسن‌زاده, مهدی. (1399). 'علم قاضی به خلاف واقع بودن شهادت شهود', دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 21(1), pp. 1-20. doi: 10.30497/law.2020.2760
حسن‌زاده, مهدی. علم قاضی به خلاف واقع بودن شهادت شهود. دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 1399; 21(1): 1-20. doi: 10.30497/law.2020.2760
گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده
شهادت شهود از ادله‌ای است که با جمع بودن شرایط شرعی و قانونی آن، سبب اثبات موضوع دعوا می شود و بر قاضی تحمیل می‌گردد و اعتبار آن مشروط به حصول علم و قناعت وجدان قاضی نیست. با وجود این، منوط بودن آن به عدم علم قاضی به خلاف واقع بودن آن، محل بحث است و تحقیق در این زمینه نشان می‌دهد؛ در فقه، علم قاضی به خلاف واقع بودن شهادت شهود، سبب بی‌اعتباری آن و لزوم اجتناب از صدور رأی بر اساس آن می‌شود. قانون مدنی ما نیز این مطلب را پذیرفته و در ماده 1319 بیان کرده است. در عین حال، در خصوص اثر حصول علم قاضی به خلاف واقع بودن شهادت شهود پس از صدور رأی، وضعیت در فقه و حقوق یکسان نیست و با وجود تاکید بر لزوم نقض رأی در چنین حالتی در فقه، نقض رأی در این حالت در حقوق، مقید به شرایط، مهلت‌ها و احکام مربوط به شکایت از آراء است.
Associate professor of Private Law, Law Faculty, University of Qom, Qom,Iiran
چکیده [English]
Confidence of Judge against Witness Abstract Witness is one of proofs that when its requirements are gathered proves the subject of action and judge is obliged to render the verdict according to it and its validity is not contingent on certainty of judge. But its depending on not certitude of judge against it, is discussable and the research on this field shows that in religious jurisprudence, the certainty of judge against testimony causes the invalidity of witness and the judge should deny rendering judgment according to it. Our Civil Code has accepted this matter and has explained it in article 1319. Meanwhile, about certainty of judge against testimony, situation in religious jurisprudence and in law is not similar and despite the fact of emphasis on necessity of reversal of judgment in such situation in religious jurisprudence, in law, reversal of judgment in such situation depends on requirements, respites and regulations of complaint against judgments.
کلیدواژه‌ها [English]
Witness (Testimony), Certitude of judge, Witness untrue, Perjury
مراجع
امامی، سیدحسن (بی‌تا)، حقوق مدنی. تهران: انتشارات ابوریحان.
انصاری، مرتضی (1409ق)، القضاء الاسلامی (بقلم: المیرزا حسین قلی). بی‌جا: المؤسسه الاسلامیه للنشر.
انصاری، مرتضی (1415ق)، القضاء و الشهادات. قم: لجنه تحقیق تراث الشیخ الاعظم، الطبعة الاولی.
تبریزی ، میرزا جواد (1415ق)، اسس القضاء و الشهادة. بی‌جا: مؤسسة الامام الصادق (علیه‌السلام)، الطبعة الاولی.
خوانساری، سیداحمد (1405ق)، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع. تهران: مکتبة الصدوق، الطبعة السادسة.
رشتی، میرزا حبیب‌الله (1401ق)، کتاب القضاء. قم: مطبعة الخیام.
شهید اول، محمد بن مکی (1368)، اللمعة الدمشقیة فی فقه الامامیة. قم: دار‌الفکر.
شهید اول، محمد بن مکی (1403ق)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. قم: دارالهادی للمطبوعات.
شیخ‌نیا، امیرحسین (1375)، ادله اثبات دعوی. تهران: شرکت سهامی انتشار.
صاحب جواهر، محمدحسن (1398)، جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام. الطبعة السادسة، تهران: دارالکتب الاسلامیة، الطبعة السادسة.
صاحب جواهر، محمدحسن (1400ق)، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. تهران: دارالکتب الاسلامیة، الطبعة السادسة.
صدرزاده افشار، سیدمحسن (1385)، ادله اثبات دعوی در حقوق ایران. بی‌جا: مرکز نشر دانشگاهی.
