میرکمالی, سید علیرضا. (1399). تأمین امنیت قضایی در پرتو حق برخورداری متهم از وکیل در حقوق ایران، فرانسه و اسناد بینالمللی. دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 21(1), 127-150. doi: 10.30497/law.2020.2765
سید علیرضا میرکمالی. "تأمین امنیت قضایی در پرتو حق برخورداری متهم از وکیل در حقوق ایران، فرانسه و اسناد بینالمللی". دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 21, 1, 1399, 127-150. doi: 10.30497/law.2020.2765
میرکمالی, سید علیرضا. (1399). 'تأمین امنیت قضایی در پرتو حق برخورداری متهم از وکیل در حقوق ایران، فرانسه و اسناد بینالمللی', دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 21(1), pp. 127-150. doi: 10.30497/law.2020.2765
میرکمالی, سید علیرضا. تأمین امنیت قضایی در پرتو حق برخورداری متهم از وکیل در حقوق ایران، فرانسه و اسناد بینالمللی. دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 1399; 21(1): 127-150. doi: 10.30497/law.2020.2765
تأمین امنیت قضایی در پرتو حق برخورداری متهم از وکیل در حقوق ایران، فرانسه و اسناد بینالمللی
استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده
امروزه، تأمین امنیت در رأس دغدغههای هر نظام حقوقی قرار گرفته است. یکی از ابعاد مهم امنیت که احساس آرامش شهروندان را به دنبال خواهد داشت، تأمین امنیت قضایی است. امنیت قضایی، یعنی در امان بودن ﺟﺎﻥ، ﻣﺎﻝ، ﻧﺎﻣﻮﺱ، ﺁﺯﺍﺩﻱ، حیثیت و حقوق شهروندان ﺍﺯ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺠﺎﻭﺯ. سازوکارهای مناسب برای نیل به این مقصود و تأمین امنیت قضایی شهروندان به ویژه متهمین چیست؟ نظامهای حقوقی ایران و فرانسه در این زمینه، چه گامهایی برداشتهاند و چه اقداماتی تقنینی را پیشبینی کردهاند؟ تأمین امنیت قضایی در پرتو ضمین اصول دادرسی عادلانه و منصفانه و حضور قضاتی مستقل و بیطرف در مراجع قضایی و رعایت حقوق دفاعی ایشان مانند اصل برائت، حق داشتن وکیل و تفهیم آن حاصل میشود. رعایت اصل برائت و پایبندی به آن و حضور وکیل در فرایند کیفری، علاوه بر اینکه به عنوان یاور دادرس شناخته میشود در اجرای عدالت نیز سودمند است، مورد توجه نظام حقوقی ایران و فرانسه و در کانون اصلی توجه اسناد بینالمللی از جمله اعلامیه جهانی حقوق بشر (1948) قرار دارد. مطابق قانون آیین دادرسی کیفری ایران کسی را نباید بدون دلیل کافی برای انتساب اتهام، به عنوان متهم احضار یا جلب کرد. این مقرره به اصل برائت اشاره دارد و تأمینکننده امنیت قضایی است که شهروندان میتوانند در پرتو آن خود را از هر گونه پیگرد غیرقانونی در امان دارند و از سوی دیگر در صورت توجه اتهام با برخورداری از یک وکیل به دفاع از خود بپردازد. با توجه به اهمیت وکیل در فرایند دادرسی کیفری، حضور وکیل در تمام مراحل دادرسی در نظام حقوقی ایران و فرانسه پیشبینی شده است. در این مقاله، با استفاده از روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی، نقش «حقوق دفاعی» به ویژه حق برخورداری متهم از وکیل در تأمین «امنیت قضایی» مورد بررسی و مطالعه قرار میگیرد.
Providing Judicial Security in the light of the right of the accused to a
lawyer in Iranian, French and international law
نویسندگان [English]
Seyed Alireza Mirkamali
Assistant Professor at Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Today, security is at the forefront of every legal system's concerns. One of the most important aspects of security that will make citizens feel comfortable is the provision of judicial security. Judicial security, is, the safeguards of the rights, property, rights, dignity and rights of all citizens. What are the proper mechanisms for achieving this and ensuring the judicial security of the citizens, especially the accused? What steps did the legal systems in this research take and what legal measures did they anticipate? Providing judicial security in the light of the principles of fair and equitable trial and the presence of independent and impartial judges in judicial authorities and observing their defense rights such as the principle of acquittal, the right to have a lawyer and their understanding. Observance of the principle of acquittal and adherence to it and the presence of a lawyer in the criminal process, in addition to being known as an assistant to the judge, is also instrumental in the administration of justice, a focus of the Iranian and French legal system and a major focus of international documents, including the Universal Declaration of Human Rights ( Located 1948). According to Iranian Criminal Procedure Code, no one should be summoned or summoned as a defendant without sufficient reason to attribute the charge. This regulation refers to the principle of absurdity and provides for judicial security in which citizens can be protected from any prosecution and, on the other hand, defend themselves if they are charged with a lawyer. Given the importance of the lawyer in the criminal process, the presence of a lawyer in all stages of the Iranian and French legal system is anticipated. Given the importance of the lawyer in the criminal process, the presence of a lawyer in all stages of the Iranian and French legal system is anticipated. In this paper, using the descriptiveanalytical research method, the role of "defense rights", in particular the right of the accused to have a lawyer in providing "judicial security", is studied
کلیدواژهها [English]
Judicial Security, Defendant's defense rights, the right to have a lawyer, The principle of innocence
مراجع
آخوندی، محمود (1380). آیین دادرسی کیفری. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
آشوری، داریوش (1370). دانشنامه سیاسی. تهران: نشر مروارید.
آشوری، محمد (1376). عدالت کیفری (مجموعه مقالات). تهران: نشر گنج دانش.
آشوری، محمد (1383). بررسی مفاهیم عدالت و انصاف از دیدگاه کنوانسیون اروپایی حقوق بشر، مفاهیم مساوات، انصاف و عدالت. تهران: نشر گرایش.
آشوری، محمد (1385). آیین دادرسی کیفری. تهران: انتشارات سمت.
آشوری، محمد و سپهری، روحاله (1392). «بررسی تطبیقی مرحله تحت نظر در آیین دادرسی کیفری ایران و فرانسه». آموزههای حقوق کیفری، دوره جدید، (6).
اسلامی، محمد (1387). بررسی حق دفاع متهم در ایران. (پایاننامه کارشناسی ارشد). حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
امیدی، جلیلی (1383). دکتر آشوری و حقوق دفاعی متهم، علوم جنایی (مجموعه مقالات). تهران: نشر سمت.
پاکنیت، مصطفی (1389). جلوههای رفتار منصفانه نسبت به بزه دیده در مقررات دادرسی کیفری ایران و سازمان ملل متحد. (پایاننامه کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
ثقفی کوفی اصفهانی، محمد ( 1355). الغارات. تهران: انتشارات انجمن آثار ملی.
حر عاملی، محمد بن حسن (بی تا). وسائل الشیعه الی التحصیل مسائل الشریعه. بیجا: نشر دار احیاء التراث العربی، موجود در کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی، قم.
خالقی، علی (1393). نکتهها در قانون آیین دادرسی کیفری. تهران، نشر شهر دانش.
خزانی، منوچهر (1377). فرآیند کیفری. تهران: نشر گنج دانش.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1386). المفردات فی غریب القرآن. قم: مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی.
رحیمینژاد، اسماعیل (1387). کرامت انسانی در حقوق کیفری. تهران: نشر میزان.
زارعی، محمدحسین (1387)، «امنیت قضایی به مثابه حق». مجله مجلس و پژوهش، (56).
زراعت، عباس (1392). اصول آیین دادرسی کیفری. تهران: نشر مجد.
ساداتی، سیدمحمود (1389). «امنیت قضایی در جمهوری اسلامی ایران». ماهنامه دادرسی، (79).
ساقیان، محمدمهدی (1393). «تحولات حق متهم برداشتن وکیل در مرحله تحت نظر در حقوق ایران و فرانسه». مجله مطالعات حقوق کیفری و جرمشناسی، (1).
ساقیان، محمدمهدی (1393). «تقویت حقوق و آزادیهای متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی آیین دادرسی کیفری 1392». پژوهش حقوق کیفری، (6).
شاملو، باقر (1383). اصل برائت در نظامهای نوین دادرسی، علوم جنایی (مجموعه مقالات در تجلیل از دکتر محمد آشوری). تهران: انتشارات سمت.
شفیعزاده، توحید (1392). مطالعه الگوهای دوگانه عدالت کیفری هربرت پارکر، با تکیه بر ارزیابی عدالت کیفری ایران در پرتو آن الگوها. (پایاننامه کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
طهماسبی، جواد (1396). آیین دادرسی کیفری. تهران: نشر میزان.
عباسی، محمود و جمشیدی، علیرضا ( 1396). گفتارهایی در حقوق شهروندی. تهران: نشر میزان.
علیاکبری، رستم؛ کرمی، پدرام و کنجوری، مجتبی (۱۳۹۴). «بررسی مصادیق حقوق دفاعی متهم در قانون جدید آیین دادرسی کیفری». همایش ملی قانون آیین دادرسی کیفری سال 1392 در بوته نقد، مراغه، انجمن حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه: https://www.civilica.com/Paper-HOGOG01-HOGOG01_086.html
قپانچی، حسام و دانشناری، حمیدرضا (1391). «الگوهای دوگانه فرایند کیفری «کنترل جرم» و «دادرسی منصفانه» آموزههای حقوق کیفری». دانشگاه علوم رضوی، (4).
قنبری، حمیرا (1381). اصل برائت و اماره مجرمیت. (پایاننامه کارشناسی ارشد). دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
کسسه، آنتونیو (1387). حقوق کیفری بین المللی. مترجمان: زهرا موسوی، حسین پیران و اردشیر امیرارجمند، تهران: نشر جنگل.
ماروین زالمن و لاری سیگل (1378). «دادرسی کیفری به عنوان حق بشر». ترجمه دکتر جلیل امیدی، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 44(816).
محقق داماد، سیدمصطفی (1394). اصول فقه. تهران: نشر علوم اسلامی.
مسعودی مقام، اسدالله و حبیبزاده، محمدجعفر (1387). مطالعه تطبیقی حق داشتن وکیل مدافع در حقوق کیفری ایران با اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی. مجموعه مقالات همایش علمی حقوقی کاربردی وکیل، دفاع، تحقیقات مقدماتی (انجمن دفاع از حقوق زندانیان)، تهران: نشر گواهان.
مصباحی، کمالالدین (1388). حق بهرهمندی از وکیل با تأکید بر مرحله تحقیقات مقدماتی در پرتو اسناد حقوق بشری و مقایسه با حقوق ایران. (پایاننامه کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده حقوق، تهران، ایران.
مظاهری، امیرمسعود (1385). «مفهوم مداخله وکیل مدافع در تحقیقات مقدماتی». مجله حقوقی دادگستری، (56 و 57).
منصوریان، علی (1387). «حضور تشریفاتی وکیل تسخیری یا حضور حاضر وی». مجله دادرسی، 12(70).
نجفی ابرند آبادی، علی حسین (1391). «رویکرد سزاگرا به کیفر در نظریه لیبرالیسم». مجله تحقیقات حقوقی، 15(114).
نیازپور، امیرحسن (1392). «حق متهمان مبنی بر داشتن وکیل در فرایند کیفری؛ جلوهای از حقوق شهروندی». مجله حقوقی دادگستری، (58).
نیازپور، امیرحسن (1389). «پاسخهای عدالت کیفری ایران به بزهکاری اطفال». فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، 89(14).
هاشمی، سیدمحمد (1384). بررسی انصاف و عدالت از دیدگاه قانون اساسی جمهوری اسلامی، حقوق بشر و مفاهیم مساوات، انصاف و عدالت. تهران: نشر گرایش.
هاشمی، سیدمحمد (1387). حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات میزان.
Leffler, Melryn p (1984). The American conception of National security and the Beginnings of cold war, 1945-48, American Historical Review 89(2). Pp. 246-81.
منابع فرانسوی:
Guinchard, S., et Buisson, J., procedure penale. 8ed. Paris (2012).
Lazerges . ch. (2000). Le Renforcement de la Presomption d’Innocence et les Droits des Victimes, A.P.C.n 22.
Pradel , J. (2001). Les personnes suspects ou poursuivies aores la loi du 15 juin 2000, Dalloz, N. 14.
Pradel, J. (1995). La protection de la pesonne en France depuis en France depuis les reformes de procedure penale en 1993, in. la Revue juridiaue themis, n1.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 665
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 691
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب
