اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,389 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,222,557 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,216,062 |
نظریۀ استنتاج در منطق ابن سینا: آمیزه ای ارسطویی _ رواقی با خطایی بطلمیوسی | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| مقاله 2، دوره 19، شماره 53، خرداد 1394، صفحه 21-48 اصل مقاله (7.74 M) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2015.52026 | ||
| نویسنده | ||
| مهدی عظیمی* | ||
| عضو هیئت علمی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| رگه‌هایی از منطق گزاره ها را در آثار ارسطو می‌توان دید. با این حال، او شیفته آموزه قیاس حملی است و قیاس‌های شرطی را اگرچه تحویل‌ناپذیر، ولی نیازمند به آنها می‌شمارد. پس‌از ارسطو، شاگردانش کوشیدند نظریه قیاس‌های شرطی را گسترش دهند با این حال کار چندانی از پیش نبردند. این رواقیان بودند که با نگاه ویژه به منطق گزاره‌های شرطی، نخستین دستگاه منطق گزاره ها را پایه‌گذاری کردند. جایگاه بنیادین منطق رواقی در آغاز قرن بیستم و در پرتو آموزه‌های منطق ریاضی کشف گردید. ابن‌سینا اگرچه می‌کوشد در نظریه استنتاج از دست‌آوردهای هر دو سنت ارسطویی و رواقی بهره گیرد؛ اما همچنان منطق رواقی را کم اهمیت می‌شمارد و بیشتر نیروی خود را صرف گسترش نظریه «قیاس‌های تماماً شرطی» تئوفراستوس می‌کند. کم اهمیت دانستن منطق رواقی به‌خودی‌خود یکی از خطاهای راهبردی ابن‌سینا است که خاستگاه آن نوشته‌های مشاییانی چون اسکندر افرودیسی است که منطق رواقی را با تحقیر گزارش کرده‌اند. افزون بر این، ابن‌سینا از نظر منطقی، قیاس حملی را در جایگاه نخست، قیاس اقترانی شرطی را در جایگاه دوم، و قیاس استثنایی را در جایگاه سوم می‌نشاند. این دومین خطای راهبردی اوست که از آناکاویک نخست ارسطو سرچشمه می‌گیرد و می‌توان آن را «خطای بطلمیوسی» نامید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| منطق گزاره ها؛ قیاس‌های شرطی؛ منطق رواقی؛ ابن‌سینا؛ ارسطو؛ تئوفراستوس | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Theory of Deduction in Avicenna's Logic: An Aristotelian-Stoic Combination with Ptolemaic Errors | ||
| چکیده [English] | ||
| One can see the traces of propositional logic in Aristoteles's works. However he admired categorical syllogism and though considered conditional syllogism as unreducible, considered them dependent on it. After Aristotle, his pupils tried to develop his theory of conditional syllogism, but they did not succeed. This was Stoics whose special approach to conditional proposition logic led them to establish the first system of propositional logic. Under the light of mathematical teachings of logic, the basic status of Stoic logic was found in the beginning of the twentieth century. Although Avicenna tried to apply both theories of Aristotle and stoics in his deduction theory, he considered Stoic theory unimportant and dedicated his attempts to develop the theory of "fully conditional syllogism" of Theophrastus. Belittling the Stoic's theory is one of Avicenna's methodological errors which are rooted in works of Alexander of Aphrodisias who had reported Stoic logic contemptuously. In addition, Avicenna considered categorical syllogism superior than the conditional syllogism in the second place and exceptive syllogistic in third in syllogism logic. That was his second methodological error which is rooted in Prior Analytics of Aristotle; that's why this error is called as "Ptolemaic error". | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| propositional logic, conditional syllogism, Stoic logic, Avicenna, Aristotle, Theophrastus | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,561 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,221 |
||