علیان نجف ابادی, آزاده, راعی دهقی, مسعود. (1393). ساز وکارهای حمایت از حق کودک بر آموزش در فقه امامیه، اسناد حقوق بشر و قانون اساسی. دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 19(60), 145-170. doi: 10.30497/flj.2014.59326
آزاده علیان نجف ابادی; مسعود راعی دهقی. "ساز وکارهای حمایت از حق کودک بر آموزش در فقه امامیه، اسناد حقوق بشر و قانون اساسی". دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 19, 60, 1393, 145-170. doi: 10.30497/flj.2014.59326
علیان نجف ابادی, آزاده, راعی دهقی, مسعود. (1393). 'ساز وکارهای حمایت از حق کودک بر آموزش در فقه امامیه، اسناد حقوق بشر و قانون اساسی', دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 19(60), pp. 145-170. doi: 10.30497/flj.2014.59326
علیان نجف ابادی, آزاده, راعی دهقی, مسعود. ساز وکارهای حمایت از حق کودک بر آموزش در فقه امامیه، اسناد حقوق بشر و قانون اساسی. دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 1393; 19(60): 145-170. doi: 10.30497/flj.2014.59326
ساز وکارهای حمایت از حق کودک بر آموزش در فقه امامیه، اسناد حقوق بشر و قانون اساسی
1کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
2استادیار دانشگاه آزاد نجف آباد
چکیده
توجه به حقوق کودک به طور عام و حمایت از حق او بر آموزش به طور خاص، از اموری است که طی چند سال گذشته از جهت مباحث حقوق بشری و اسناد بینالمللی و نیز قوانین داخلی، اهمیت خاصی پیدا کرده است. از طرف دیگر، شریعت اسلامی هم نگاه ویژهای به کودک و حق او بر آموزش دارد. این مقاله بر آن است که سازوکارهای حمایت از حق کودک بر آموزش را در فقه امامیه و اسناد حقوقی بررسی کند. برخی از مهمترین سازوکارهای فقهی در قالب حمایت اقتصادی، حمایتهای روحی و حمایتهای معنوی تعریف شده است. از نظر حقوقی الزام های مختلفی بر دولتها در قالب اسناد حقوق بشری و نیز تصویب قوانین مختلف داخلی شناخته شده است. رویکرد تطبیقی که نویسنده مقاله در پیش گرفته است، ثابت می کند که حمایت از حق بر آموزش، در فقه امامیه به دلیل برخورداری از ضمانت اجرای داخلی و بینالمللی از جایگاه ویژهای برخوردار است. این حق با توجه به مقدمات آن، از دوران انعقاد نطفه و حتی قبل از آن شروع میشود و بدین مناسبت وظایف مختلفی به طور خاص بر عهده والدین قرار می گیرد. همچنین دایره حق بر آموزش در فقه امامیه گستردهتر از آن است که در اسناد حقوق بشری مطرح شده است
for Supporting Children’s Right to Education in Imamiya Fiqh, Human Rights Instruments, and the Constitution
نویسندگان [English]
Masood Raei Dehaghi2؛
چکیده [English]
Supporting children's rights in general and supporting their right to education in particular have gained special importance in the discussions on human rights, international instruments, and domestic laws in the recent years. On the other hand, the Islamic Sharia pays a special attention to children and their right to education. The present paper aims at analyzing the mechanisms for supporting children’s right to education in Imamiya Fiqh (Shi'i jurisprudence) and legal instruments. Some of the most important Jurisprudential mechanisms have been defined in terms of economic, spiritual, and intellectual support. From a legal perspective, different obligations have been imposed on governments through human rights instruments and various domestic laws. Using a comparative approach, the author confirms that supporting the right to education has a special place in Imamiya Fiqh since it is domestically and internationaly guaranteed. Based on the premises, this right begins at the moment of conception or even before. Therefore, there are specific duties incumbent upon parents. Moreover, the right to education has a broader scope in Imamiya Fiqh than it has in human rights instruments.
کلیدواژهها [English]
Children’s rights, Right to Education, Child Support, International Instruments, Government, Jurisprudence
مراجع
منابع و ماخذ
آبروشن، هوشنگ، کودک آزاری وکنوانسیون حقوق کودک، تهران، انتشارات آریان، 1384، چاپ اول
ابن بابویه قمی، محمد بن على(شیخ صدوق)، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1413هـ، چاپ دوم
ـــــــــــ، من لا یحضره الفقیه، ترجمه على اکبر غفارى محمد جواد بلاغى، تهران، صدر و نشر صدوق، 1367، چاپ اول
ـــــــــــ، عیون أخبار الرضا علیه السلام، ترجمه على اکبر غفارى و حمید رضا مستفید، تهران، نشر صدوق، 1372، چاپ اول
ابن فهد حلى، احمد بن محمد و غفارى ساروى، حسین، آیین بندگى و نیایش (ترجمه عدةالداعی)، قم، بنیاد معارف اسلامی، 1375، چاپ اول
انصارى شیرازی، قدرت الله و پژوهشگران مرکز فقهى ائمه اطهار علیهم السلام، موسوعه أحکام الأطفال و أدلتها، قم، مرکز فقهى ائمه اطهار علیهم السلام، 1429هـ، چاپ اول
بروجردى، آقا حسین، جامع أحادیث الشیعه، تهران، انتشارات فرهنگ سبز، 1386(الف)، چاپ اول
ـــــــــــ، منابع فقه شیعه (ترجمه جامع أحادیث الشیعه)، مترجم مهدى حسینیان قمى و م، صبورى، تهران، انتشارات فرهنگ سبز، 1386(ب)، چاپ اول
بهشتی، محمد؛ ابوجعفری، مهدی و علی تقی، فقیهی، زیر نظر علیرضا اعرافی، آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم تربیت و مبانی آن، قم، تهران، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها(سمت)، 1379، چاپ اول
باقری، محمد، تربیت دینی فرزند، کانون گفتمان قرآن، 1388، قابل دسترسی در ibsblog.ir
پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحه (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول صلى الله علیه و آله)، تهران، دنیاى دانش، 1382، چاپ چهارم
حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، 1409هـ، چاپ اول