اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,389 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,223,761 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,216,317 |
بخت و اتفاق از دیدگاه ابن‌سینا | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| مقاله 7، دوره 11، شماره 38، بهمن 1386، صفحه 150-168 اصل مقاله (306.21 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2008.67982 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم سالم* 1؛ رضا اکبریان2 | ||
| 1دانشجوی دوره دکتری رشته حکمت مشاء، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانشیار دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| در میان اقوال کسانی که وجود تمام عالم را ناشی از اتفاق می‌دانند و قانون علیت را نادیده می‌گیرند، برخی فقط پیدایش موجودات جزئی را به اتفاق نسبت می‌دهند و معتقدند در پیدایش طبایع جزئی مادی، نمی‌توان اتفاق را نادیده گرفت و ضرورت علی را جاری ساخت.ارسطو ضمن اعتقاد به قانون علیت در عالم، بخت و اتفاق را از جمله علل می‌داند، ولی به همسویی و سازگاری بخت و اتفاق با ضرورت معتقد نیست و اتفاق را در مقابل ضرورت قرار می‌دهد. ابن‌سینا نیز به تبع رئیس مشائیان، به بحث پیرامون بخت و اتفاق می‌پردازد و آن را ناقض قانون علیت نمی‌داند.اما در چار چوب جهان‌شناسی خاص خود و برداشت متفاوتی که از علیت وجودی دارد، به تبیین آنها می‌پردازد و آنها را علل حقیقی و موجبه امور نمی‌داند و تا حدودی موفق‌تر از ارسطو بحث را پیش می‌گیرد، به طوری که ضرورت علی و معلولی دچار خدشه نمی‌شود. اما در نهایت امر این مطلب جای بحث دارد که کدام مشکل فلسفی، ارسطو و ابن‌سینا را وادار به اتخاذ چنین موضعی در باب بخت و اتفاق می‌کند. این مطلب در ابن‌سینا نیاز بیشتری به تفحص دارد. چرا که با قبول نظام احسن، وجود و حاکمیت ضرورت علی در عالم و علم عنایی حق تعالی به موجودات، برای نظریاتی چون بخت و اتفاق که ناشی از جهل انسان به علل حقیقی است و بیشتر جنبه عامیانه دارد تا علمی و فلسفی، جایی باقی نمی‌ماند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| علت؛ علت فاعلی؛ علت غایی؛ بخت؛ اتفاق؛ عبث | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Chance and Accident From Ibn Sina' View | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maryam Salem1؛ Reza Akbarian2 | ||
| 1Ph.D. student of Philosophy of Philosophy, Tarbiat Modarres University | ||
| 2Associate / Tarbiat Moddares University | ||
| چکیده [English] | ||
| Among those people who regard the existence of whole world as deriving from accident and disregard the law of causality, some only attribute the emergence of individual beings to accident and maintain that in the genesis of material individual entities we can not disregard accident and defend the concept of causal necessity. Aristotle besides believing in the law of causality throughout the universe, understands chance ad accident among causes. But he does not believe in the conformity and affinity of chance and accident with necessity and considers accident and necessity as two opposite poles. Also Ibn Sina following the head of Peripatetics deals with the problem of chance and accident and thinks it does not contradict the law of causality. But in the framework of his specific cosmology and a different perception of existential causality explains them and does not consider them the real and positive causes of things and somewhat proceeds the discussion more successfully than Aristotle. But finally it is worth discussing which philosophical problem makes Aristotle and Ibn Sina to adopt such a position as regards chance and accident. This subject needs more investigation in the case of Ibn Sina. Because by accepting the best possible world, existence and sovereignty of causal necessity in the world and fore knowledge of Most High to creatures, there remains no place for such theories as chance and accident which has a more vulgar rather than a philosophical aspect and is deriving from man's ignorance with true causes. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Cause, efficient cause, final cause, chance, accident, absurdity | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 637 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 753 |
||