تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 508 |
تعداد مقالات | 4,389 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,222,643 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,216,081 |
تحلیل دوگانهی «رفتار – کُنش» و «بازخورد – بازتاب» در فلسفهی روانشناسی اجتماعی با نگرش به حکمت متعالیه | ||
پژوهشنامه فرهنگ و رسانه (نامه فرهنگ و ارتباطات) | ||
دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 8، شهریور 1399، صفحه 141-166 اصل مقاله (1.12 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/lcc.2020.75548 | ||
نویسنده | ||
سعید اشیری* | ||
مدیر بخش متنپژوهی در مؤسسهی انقلاب اسلامی | ||
چکیده | ||
همواره شناخت کردارهای انسانی، موضوعی کلیدی در علوم انسانی و بهویژه در روانشناسی و روانشناسی اجتماعی، بوده است. در پارادایمهای مختلف، کردارهای انسانی، معنا، علل و پیامدهای متفاوتی دارند که دوگانهی رفتار – کُنش از این زمره است. مسئلهی اصلی در این مقاله، بازتعریف جایگاه دوگانهی رفتار – کُنش (و به تبع آن، دوگانهی بازخورد – بازتاب) است. این مسئله را باید در لایهای فراتر از سطح نظریههای دانش روانشناسی و در سطح «فلسفهی روانشناسی» نگریست و روش کلی پاسخ به آن نیز، توجه به رویکردهای مطالعات پارادایمی است. در فرآیند گردآوری از روش کتابخانهای (و فنّ یادداشتنویسی) و در فرآیند تحلیلی نیز از روش تحلیل محتوای کیفی و با تمرکز بر روش تحلیل مضمونی بهرهبرداری شده است. فلسفهی روانشناسی با رهیافت اسلامی را میتوان با رویکرد پیشینی و دستکم از پنج منظر طرح و بسط کرد. سه زمینهی «اختیار، آگاهی و نقش آنها بر کردارهای انسانی»، «مفهوم روان و رابطهی تن و روان در انسان» و «نقش نگرش و انگیزش انسان در جهان اجتماعی» زمینهی مفهومی پاسخ به پرسشهای این مقاله را فراهم خواهند آورد. در فلسفهی روانشناسی متعالیه، در برابر دوگانهی رفتار – کُنش، همواره «انسان با کردار مختارانه»» اصیل است. همچنین در برابر دوگانهی بازخورد – بازتاب، نمود شئون روانشناختی انسان، بر خلاف بازخورد (در پارادایم اثباتی) و بازتاب (در پارادایم تفسیری)، نمایانگر انسانی مختار در همهی شئون (یعنی بینشها، منشها، کششها و کردارها) و در تعامل و همراستا با جهان اجتماعی است. | ||
کلیدواژهها | ||
رفتار؛ کنش؛ بازخورد؛ بازتاب؛ حکمت متعالیه؛ فلسفهی روانشناسی اجتماعی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Dual Analysis of "Behavior-Action" and "Feedback-Reflection" in philosophy of Social Psychology with a View to Transcendent Wisdom | ||
نویسندگان [English] | ||
Saeed Ashiri | ||
چکیده [English] | ||
Introduction: Recognition of human actions has always been a general issue in the humanities, and this is a major issue in psychology and social psychology. In different paradigms, human actions have different meanings, causes, and consequences, and this is the duality of behavior-action duality. Problem and Method: The main issue in this article is to redefine the dual position of behavior-action (and consequently, the duality of feedback-reflection). This issue must be seen in a layer beyond the level of theories of psychological knowledge and at the level of "philosophy of psychology", and the general method of responding to it is to pay attention to the approaches of paradigmatic studies. In the process of collecting, the library method (and the technique of writing notes) and in the analytical process, the method of qualitative content analysis has been used, focusing on the method of thematic analysis. Findings and Results: The philosophy of psychology with an Islamic attitude can be developed from at least five perspectives. The three areas of "authority and awareness and their role in human actions", "the concept of mentality and the relationship between body and mind in human" and "the role of human attitude and motivation in the social world" will provide a conceptual context for answering the questions in this article. In the philosophy of transcendental psychology, in contrast to the duality of behavior-action, the "free man with free action" is original. Also, in contrast to the duality of feedback-reflection, the manifestation of human psychological rules is of the type of "autonomous manifestation" of human. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Methodology, Behavior, Action, Feedback, Reflection, Social Psychology, Transcendent Wisdom | ||
مراجع | ||
کتابنامه
10. پارسانیا، حمید(1391). جهانهای اجتماعی. قم: کتاب فردا. 11. پاکتچی، احمد(1395). مقام و منزلت انسان در اندیشهی امام موسی صدر. گزارش نشست در مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر (در 13 اردیبهشت 1395)، بازیابی شده در وبگاه: http://www.imam-sadr.com 12. پاکتچی، احمد(1397). درسگفتارهای دستنامهی روششناسی دانشنامهنویسی. تهران: مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی. 13. خانی، ابراهیم(1395). جامعهشناسی متعالیه (هستیشناسی حیاتهای اجتماعی بر مبنای فلسفه و عرفان اسلامی)، جلد 1. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (علیهالسلام). 14. خسروپناه، عبدالحسین و پناهی آزاد، حسن. (1388). نظام معرفتشناسی صدرایی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشهی اسلامی. 15. دکارت، رنه(1361). تأملات در فلسفهی اولی. ترجمهی دکتر احمد احمدی. تهران: نشر مرکز دانشگاهی. 16. راستیان، ابراهیم(1395). درآمدی بر تربیت دینی بر اساس حکمت متعالیه. تهران: دانشگاه امام صادق (علیهالسلام). 17. سالاریفر، محمدرضا و همکاران(1396). روانشناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ ششم (ویراست دوم). 18. سیف، علیاکبر(1397). تغییر رفتار و رفتار درمانی (نظریهها و روشها). تهران: دوران. 19. شریعت باقری، محمدمهدی(1394). پیشدرآمدی بر نظریهی روانشناسی و تعلیم و تربیت فطرتگرا. روشها و مدلهای روانشناختی، سال پنجم، شمارهی هجدهم، صص.81 – 108. 20. صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)(1386). الشواهد الربوبیة فی المنهاج السلوکیة، با حواشی حاج ملاهادی سبزواری، قم: چاپ جلالالدین آشتیانی. 21. صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)(1981م). الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، لبنان: بیروت. 22. صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)(1363). مفاتیح الغیب، جلد 1، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالى، انجمن اسلامى حکمت و فلسفه ایران، مؤسسهی مطالعات و تحقیقات فرهنگى، چاپ اول. 23. صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)(1366). تفسیر القرآن الکریم، 7جلد، قم: بیدار، چاپ دوم. 24. عابدی سرآسیا، علیرضا(1396). هرمنوتیک و اصول فقه (درآمدی بر قصدیگرایی). مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی. 25. عبودیت، عبدالرسول(1395). درآمدی به نظام حکمت صدرائی. جلد سوم (انسانشناسی)، تهران: سمت. 26. کوهن، توماس(1962م). ساختار انقلابهای علمی. ترجمهی سعید زیباکلام (1397). تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). 27. معماری، زهره و طالبزاده، حمید(1394). رفلکشن و سیر تطور مفهومی آن در تفکر فیشته. نشریهی فلسفه، سال 43، شمارهی 1، صص.97 – 115. 28. منصور، محمود و دادستان، پریرخ(1385). روانشناسی ژنتیک. تهران: رشد. 29. مِیسون، کِلی. و دیگران(1392). فلسفهی روانشناسی در قرن بیستم. ترجمهی حسین کاظمی یزدی. اطلاعات حکمت و معرفت، سال هشتم، شمارهی 5، صص.18 – 22. 30. واعظی، احمد(1392). نظریهی تفسیر متن. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 31. هوسرل، ادموند(1390). تأملات دکارتی(درآمدی بر پدیدهشناسی). ترجمهی عبدالکریم رشیدیان. تهران: نشر نی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,674 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 851 |