تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 508 |
تعداد مقالات | 4,388 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,220,308 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,215,167 |
واکاوی فقهی و حقوقی قصاص از منظر شرط تکافؤ در دین | ||
پژوهشنامه فقه اجتماعی | ||
دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 17، بهمن 1399، صفحه 111-138 اصل مقاله (10.52 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/fiqh.2020.75607 | ||
نویسندگان | ||
سید علیرضا میرکمالی1؛ امیرحسین خسروآبادی* 2 | ||
1استادیار، گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دکتری، حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
در نظام حقوقی اسلام، «قصاص» حکم اولیه برای جنایات عمدی علیه اشخاص است و در صورت وجود شرایط ویژهای، قصاص علیه جانی ثابت میگردد. یکی از شرایط ثبوت حکم قصاص، «تکافؤ و برابری» میان مجنیعلیه و جانی در یک سری از جنبهها است که مهمترین آن، «تکافؤ در دین» میباشد. در صورتیکه دین قاتل اشرف از دین مقتول باشد، قصاص علیه قاتل ثابت نشده و حکم به پرداخت دیه میگردد. این حکم دارای فروع است که در این نوشتار مورد بررسی قرار میگیرد. سابقه این موضوع در نظام حقوقی ایران به پس از انقلاب بازمیگردد. در قوانین کیفری، این موضوع بهطور محدود مورد اشاره واقع شد اما احکام برخی حالات و مسائل آن بیان نگردید. در قانون مجازات اسلامی سال 1392 نیز در مواد (301) و (310) احکامی صادر گردید و برخی اشکالات تا حدودی برطرف شد اما همچنان اجمال در برخی موضوعات وجود دارد که میتوان با استفاده از نظرات فقها، خلأهای قانونی را برطرف نمود. | ||
کلیدواژهها | ||
قصاص؛ تکافؤ؛ تکافؤ در دین؛ مرتد؛ کافر | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Jurisprudential and Legal Analysis of Retribution from the Perspective of the Condition of Equality in Religion | ||
نویسندگان [English] | ||
Sayyed Ali Reza Mirkamali1؛ Amir Hossein Khosroabadi2 | ||
1Assistant Professor of the Department of Criminal Law and Criminology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
2PhD Student in Criminal Law and Criminology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
In the Islamic legal system, "qisas" is the initial ruling for intentional crimes against individuals, and if there are special conditions, qisas against a person is proven. One of the conditions for proving the sentence of retribution is the "equality" between the victim and the victim in a series of aspects, the most important of which is "equality in religion". If the religion of the murderer is higher than the religion of the victim, retaliation against the murderer will not be proven and the sentence will be paid. This sentence has sub-clauses that are examined in this article. The history of this issue in the Iranian legal system dates back to after the revolution. In criminal law, this issue was mentioned only in a limited way, but the provisions of some cases and issues were not stated. In the Islamic Penal Code of 1392, provisions were issued in Articles (301) and (310) and some problems were partially resolved, but there is still a brief in some issues that can be filled by using the opinions of jurists, legal gaps. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Retribution, Equality, Equality in Religion, Apostate, Infidel | ||
مراجع | ||
قرآن کریم نهجالبلاغه ابن ادریس حلی، محمد بن منصور (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. ابن زهرة حلبی، حمزة بن علی (1417ق). غنیة النزوع إلی علمی الاصول و الفروع. قم: مؤسسه امام صادق(ع). ابن فارس، احمد (1404ق). معجم مقاییس اللغة. قم: مکتب الاعلام الاسلامی. ابوالصلاح حلبی، تقی الدین (1403ق). الکافی فی الفقه. اصفهان: کتابخانه عمومی امام امیرالمؤمنین(ع). اسدی حلی، احمد بن محمد (1407ق). المهذب البارع فی شرح المختصر النافع. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. انصاری، زکریا بن محمد؛ سنیکی، زین الدین (200م). اسنی المطالب شرح روض الطالب. بیروت: دارالکتب العلمیة. بهجت، محمدتقی (1426ق). جامع المسائل. قم: دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله بهجت(ره). تبریزی، جواد (1426ق). تنقیح مبانی الاحکام- کتاب القصاص. قم: دار الصدیقة الشهیدة. جزیری، عبدالرحمن؛ غروی، سید محمد؛ و مازح، یاسر (1419ق). الفقه على المذاهب الأربعة و مذهب أهلالبیت علیهمالسلام. بیروت: دارالثقلین. حاج علی، فریبا؛ و محمدی ارانی، اکرم (1393). بررسی تطبیقی قصاص و دیات در فقه مذاهب خمسه. تهران: میزان. حرعاملی، محمد بن حسن (1409ق). تفصیل وسائلالشیعة إلی تحصیل مسائلالشریعة. قم: مؤسسه آل البیت علیهمالسلام. حسینی شیرازی، سید محمد (1400ق). الفقه کتاب القصاص بحوث فقهیة استدلالیة. قم: دار القرآن الکریم. خمینی، سید روحالله (بیتا). تحریرالوسیلة. قم: مؤسسه مطبوعات دار العلم. خوانساری، سید احمد (1405ق). جامع المدارک فی شرح المختصر النافع. قم: مؤسسه اسماعیلیان. خویی، سید ابوالقاسم (1422ق). مبانی تکملة المنهاج. قم: مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی. سلار دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز (1404ق). المراسم العلویة والاحکام النبویة فی الفقه الامامی. قم: منشورات الحرمین. سید مرتضی، علی بن حسین (1415ق). الانتصار فی انفرادات الامامیة. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. شهید اول، محمد بن مکی (1410ق). اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة. بیروت: دار التراث دار الاسلامیة. شهید اول، محمد بن مکی (1414ق). غایة المراد فی شرح نکت الارشاد. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. شهید ثانی، زین الدین بن علی (1410ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. قم: کتابفروشى داورى. صدوق، محمد بن علی بن بابویه (1415ق). المقنع. قم: مؤسسه امام هادی(ع). طوسی، محمد بن حسن، النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت، دارالکتبالعربیة، 1400ه.ق. علامه حلی، حسن بن یوسف (1413ق). مختلف الشیعه فی احکام الشریعة. قم: دفتر انشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. عمید زنجانی، عباسعلی (1378). فقه سیاسی. تهران: امیر کبیر. فاضل لنکرانی، محمد (1421ق). تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة – القصاص. قم: مرکز فقهى ائمه اطهار علیهمالسلام. فاضل هندی، محمد بن حسن (1416ق). کشف اللثام والإبهام عن قواعد الأحکام. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. فخرالمحققین، محمد بن حسن (1378ق). ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد. قم: مؤسسه اسماعیلیان. قشقاوی، هادی (1379). آیین دادرسی اسلامی در مورد غیرمسلمانان از دیدگاه فقه امامیه. مجله فقه اهلبیت(ع)، 12(45)، 205-248. کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیة. محقق حلی، جعفر بن حسن (1408ق). شرایع الاسلام فی مسائل الحرام و الحلال. قم: مؤسسه اسماعیلیان. محقق داماد، سیدمصطفی (1396). فقه استدلالی جزایی تطبیقی. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی. مدنی کاشانی، رضا (1410ق). کتاب القصاص للفقها و الخواص. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. مرعشی نجفی، سید شهاب الدین (1415ق). القصاص علی ضوء القرآن و السنّة. قم: انتشارات کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی. مزروعی، رسول (1394). شرح مبسوط قانون مجازات اسلامی مصوب 1392- کتاب قصاص. قم: مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهلبیت(ع). مفید، محمد بن نعمان (1413ق). المقنعة. قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید. موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم (1427ق). فقه الحدود و التعزیرات. قم: مؤسسه انتشارات دانشگاه مفید. موسوی همدانی، سید محمدباقر (1374). ترجمه تفسیر المیزان. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعهى مدرسین حوزه علمیه قم. میرمحمدصادقی، حسین (1393). حقوق کیفری اختصاصی جرایم علیه اشخاص. تهران: میزان. نجفی، محمدحسن (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 281 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 278 |