اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,388 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,220,316 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,215,174 |
تأثیر تحول ساختار قدرت در خانواده بر حقوق زوجه | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| مقاله 3، دوره 28، شماره 79، مهر 1402، صفحه 53-81 اصل مقاله (568.08 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/flj.2021.240579.1642 | ||
| نویسندگان | ||
| فرزانه شفیع زاده* 1؛ کبری پورعبدالله2؛ مریم السادات محقق داماد3 | ||
| 1دانش‌آموختة کارشناسی‌ارشد حقوق خانواده. دانشگاه امام صادق(ع)، پردیس خواهران. تهران. ایران. | ||
| 2استادیار و عضو هیئت علمی فقه و حقوق دانشگاه امام صادق(ع) | ||
| 3استادیار گروه حقوق. دانشگاه امام صادق(ع)، پردیس خواهران. تهران. ایران | ||
| چکیده | ||
| براساس مطالعات جامعه‌شناسی، ساختار قدرت در غالب خانواده‌های ایرانی از شکل اقتدارگرا (مردسالاری) به نیمه‌دموکراتیک تحول یافته است. این تحول تمام ابعاد خانواده، خصوصاً بُعد حقوقی آن را ازجهت حقوق اعضا تحت‌تأثیر قرار داده است. یکی از مهم‌ترین حقوق متأثر از این تحول نیز، حقوق مربوط‌به زوجه می‌باشد. بر این اساس، در پژوهش حاضر بر آن شدیم تا تأثیر تحول صورت‌گرفته بر حقوق زوجه را مورد بررسی قرار دهیم. در این راستا، ازطریق روش توصیفی ـ تحلیلی و گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای، به این نتیجه دست یافتیم که چون مقتضیات زمان و مکان، انطباق قوانین با تحولات را ضروری می‌سازد، قانون‌گذار نیز متناسب با تحول در ساختار قدرت در خانواده، به وضع قوانین جدید یا اصلاح قوانین سابق درخصوص حق مهریه، حق نفقه، حق نحله و اجرت‌المثل، حق اشتغال و اختیار طلاق اقدام نموده است. با این حال، همچنان اموری مرتبط‌با حقوق زوجه درزمینة حق مهریه، حق اشتغال، حق جنسی، حق فسخ نکاح و اختیار طلاق وجود دارند که تحت‌تأثیر تحول در ساختار قدرت تغییر یافته، ولی مورد توجه قانون‌گذار قرار نگرفته‌اند و درنتیجه، خلأهای قانونی را به وجود آورده است؛ لذا تغییر قوانین سابق یا وضع قوانین جدید با استفاده از ظرفیت‌های فقهی درخصوص آنها پیشنهاد می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ساختار قدرت؛ خانواده؛ حقوق زوجه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The effect of the change in the structure of power in family on wife's rights | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Farzaneh Shafiezadeh1؛ kubra poorabdollah2؛ Maryam Sadat Mohaghegh Damad3 | ||
| 1Graduate of Family Law, Imam Sadegh (AS) University - Sisters Campus, Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor of Imam Sadegh (AS) University | ||
| 3Assistant Professor and Faculty Member of Imam Sadegh (AS) University - Sisters Campus | ||
| چکیده [English] | ||
| According to sociological studies, the structure of power in most Iranian families has evolved from authoritarian (patriarchal) to semi-democratic. This transformation has affected all aspects of the family, especially its legal dimension, in terms of the rights of members. One of the most important rights affected by this change is the wife's right. Therefore, in this research which has been done by descriptive-analytical method and collection of library information, we examined the impact of the transformation on the wife's right, and concluded that since the requirements of time and place necessitate the adaptation of laws to change, the legislature, in proportion to changes in the structure of power in the family, enacts new laws or amends old laws regarding the right of dowry, the right of alimony, the right of work, the right of Nehleh and fair equivalent remuneration (Ojratulmtsl) and the right to divorce. However, there are still issues related to the wife's rights in the field of dowry, employment rights, sexual rights, the right to dissolve marriage and the right to divorce, which have changed due to changes in the structure of power, but have not been considered by the legislature, Therefore, changing the old laws or enacting new laws is proposed by using the jurisprudential capacities. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| the structure of power, family, wife's rights | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
ـ قرآن کریم
ـ آزاد ارمکی، تقی (1386). جامعه‌شناسی خانوادۀ ایرانی. تهران: سمت.
ـ آشوری، داریوش (1376). دانشنامة سیاسی. تهران: مروارید.
ـ آصفی، آصفه (1352). خانواده و تربیت در ایران. تهران: انتشارات انجمن ملی اولیا و مربیان.
ـ احمدی، عباس (1391). نحله و اجرت‌المثل کارهای زوجه با بررسی آخرین تغییرات قانونی. تهران: اندیشة عصر.
ـ اسدی، لیلا (1382). «تحلیل قوانین حقوقی زنان از تصویب تا اجرا؛ شروط ضمن عقد». مطالعات راهبردی زنان، ش 21، صص 159 ـ 196.
ـ امامی، حسن (1384). حقوق مدنی. ج 4، تهران: اسلامیه.
ـ بحرانی، یوسف بن احمد (1405 ق). الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره. ج 25. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته‌به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
ـ بستان، حسین (1390). جامعه‌شناسی خانواده با نگاهی به منابع اسلامی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ـ بهجت، محمدتقی (1428 ق). رسالة توضیح المسائل. قم: شفق.
ـ بهنام، جمشید (1352). ساخت‌های خانواده و خویشاوندی در ایران. تهران: خوارزمی.
ـ جناتی، محمدابراهیم (1381)، رسالة توضیح المسائل. قم: انصاریان.
ـ حرعاملی، محمد بن حسن (1409 ق). وسائل الشیعه. ج 21. قم: مؤسسة آل البیت(ع).
ـ حلبی، تقی‌الدین بن نجم‌الدین (1403 ق). الکافی فی الفقه. ج 2. اصفهان: کتابخانة عمومی امام امیرالمؤمنین(ع).
ـ حلّى، حسین (1415 ق). بحوث فقهیه. قم: مؤسسة المنار.
ـ حلّی، حسن بن یوسف (1413 ق). قواعدالأحکام فی معرفه الحلال و الحرام. ج 3. قم: انتشارات اسلامی وابسته‌به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
ـ ـــــــــــــــــــــــــ (1413 ق). مختلف الشیعه فی احکام الشریعه. ج 7. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته‌به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
ـ دهخدا، علی‌اکبر (1373). لغت‌نامه. ج 10. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ـ دیانی، عبدالرسول (1378). حقوق خانواده. تهران: میزان.
ـ زارعی توپخانه، محمد (1392). «بررسی ساختار توزیع قدرت در خانواده ازمنظر متون اسلامی درمقایسه با نظریه‌های روان‌شناسی و جامه‌شناسی». معرفت، ش 186، صص 99 ـ 114.
ـ سروش، سهیلا (1377). بررسی جامعه‌شناختی تغییر قدرت در خانواده. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه الزهرا.
ـ شفیع‌زاده، فرزانه (1396). تأثیر تحول ساختار قدرت در خانواده بر حقوق اعضای آن در نظام حقوقی ایران. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد. دانشگاه امام صادق(ع)، تهران.
ـ شمس‌الدین، محمدمهدی (1421 ق). مسائل حرجه فی فقه المرأه ـ حقوق الزوجه. بیروت: دارالملاک.
ـ صبوری، حبیب (1375). بررسی ساختار توزیع قدرت در خانواده. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
ـ صفایی، سید حسین و امامی، اسدالله (1388). مختصر حقوق خانواده. تهران: میزان.
ـ صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی (1370). دورة سوم، اجلاسیة چهارم، جلسة چهارصد و هفتاد و یکم، تصویب اصلاح کمیسیون امور قضایی و حقوقی درخصوص طرح قانونی اصلاح مقررات طلاق.
ـ طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم (1409 ق). العروه الوثقی. ج 2. بیروت: مؤسسه الأعلمی للمطبوعات.
ـ طوسی، محمد بن حسن (1407 ق). تهذیب الاحکام. ج 7. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
ـ عاملی، زین‌الدین بن علی (1410 ق). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه. ج 5. قم: کتابفروشی داوری.
ـ ـــــــــــــــــــــــــــــ (1413 ق). مسالک الأفهام الی تنقیح شرایع الاسلام. ج 15. قم: مؤسسه المعارف الاسلامیه.
ـ عباسی‌فرد، محمدرضا و همکاران (1395). «تحولات و نوآوری‌های قانون حمایت خانواده مصوب 1391 درمورد مهریه». مبانی فقهی حقوق اسلامی. ش 18، صص 57 ـ 69.
ـ علویون، سید محمدرضا (1381). کار زنان در حقوق ایران و حقوق بین‌المللی. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
ـ عمید، حسن (بی‌تا). فرهنگ عمید. تهران: جاویدان.
ـ فاضل لنکرانى، محمد (1421 ق). تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله ـ النکاح. قم: مرکز فقهى ائمة اطهار(ع).
ـ فاضل لنکرانى، محمد (1374). «زمان و مکان و علم فقه». مندرج‌در مجموعه آثار کنگرة بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی(ره) نقش زمان و مکان در اجتهاد، ج 3. قم: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
ـ فاضل لنکرانى، محمد (1426 ق). رسالة توضیح المسائل. قم: بی‌جا.
ـ قاسم‌زاده، سید مرتضی (1386). الزام‌ها و مسئولیت مدنی بدون قرارداد. تهران: میزان.
ـ کاتوزیان، ناصر (1375). حقوق مدنی خانواده. ج 1. تهران: شرکت انتشار با همکاری بهمن برنا.
ـ کاویار، حسین و مردای، سیرالله و نم‌نبات، الهام (1394). «تحلیل مادة 22 قانون حمایت خانواده (مصوب 1391 درفرض اعسار و ایسار زوج با توجه به قانون نحوة اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394». فقه و حقوق خانواده. ش 63، 95 ـ 120.
ـ کرکی، علی بن الحسین (1414 ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد. ج 13. قم: مؤسسة آل‌البیت(ع).
ـ کلینی، محمد بن یعقوب (1429 ق). الکافی. ج 5. قم: دارالحدیث للطباعه و النشر.
ـ گرجی، ابوالقاسم و همکاران (1384). بررسی تطبیقی حقوق خانواده. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ـ لبیبی، محمدمهدی (1392). «نگرشی نوین به تحول ارزش‌های خانوادگی در ایران». کتاب ماه علوم اجتماعی. ش 64. صص 32 ـ 39.
ـ مؤمن، رقیه‌سادات (1392). جایگاه، محدوده و حقوق جنسی زوجین در فقه امامیه و حقوق ایران، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
ـ محقق حلی، جعفر بن حسن (1408 ق). شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. ج 2. قم: اسماعیلیان.
ـ محقق داماد، سید مصطفی (1390). بررسی فقهی حقوق خانوادة نکاح و انحلال آن. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
ـ محقق داماد، مریم‌السادات (1391). نظریة خلع یک‌جانبه در فقه با مطالعة تطبیقی در حقوق کشورهای اسلامی. رسالة دکتری. مدرسة عالی شهید مطهری. تهران.
ـ مطهری، مرتضی (1387). نظام حقوق زن در اسلام. تهران: صدرا.
ـ معین، محمد (1353). فرهنگ فارسی. ج 2. تهران: امیرکبیر.
ـ مکارم شیرازی، ناصر (1424 ق). کتاب النکاح. قم: انتشارات مدرسة امام علی بن ابی‌طالب(ع).
ـ ملکی، حسن (1387). مدیریت و برنامه‌ریزی امور خانواده. زنجان: دانش.
ـ موسوی خمینی، سید روح‌الله (بی‌تا). تحریر الوسیله. ج 2. قم: مؤسسة مطبوعات دارالعلم.
ـ ــــــــــــــــــــــــــــــــ (1368). صحیفة نور. تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
ـ موسوی خویی، سید ابوالقاسم (1410 ق). منهاج الصالحین. ج 2. قم: مدینه العلم.
ـ مهدوی، محمدصادق و صبوری خرمشاهی، حبیب (1382). «بررسی ساختار توزیع قدرت در خانواده»، مطالعات اجتماعی ـ روان‌شناختی زنان. ش 2. صص 27 ـ 68.
ـ مهرپور، حسین (1379). مباحثی از حقوق زن ازمنظر حقوق داخلی، مبانی فقهی و موازین بین المللی. تهران: اطلاعات.
ـ نجفی، محمدحسن (1404 ق). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. ج 31. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
ـ نجفی، محمدحسین بن علی (1359 ق). تحریر المجله. نجف: المکتبه المرتضویه.
ـ وبر، ماکس (1367). مفاهیم اساسی جامعه‌شناسی. ترجمة احمد صدراتی. تهران: نشر مرکز.
ـ هدایت‌نیا، فرج‌الله (1386). فلسفة حقوق خانواده ـ نقد و بررسی قوانین خانواده در ایران. تهران: شورای فرهنگی ـ اجتماعی زنان. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 565 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 572 |
||
