اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,388 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,220,302 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,215,162 |
انفعال و عواطف انسانی در مواجهه با آثار هنری بر مبنای حکمت سینوی | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| مقاله 9، دوره 25، شماره 65، فروردین 1400، صفحه 195-215 اصل مقاله (409.18 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2021.241389.1540 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم خردمند* 1؛ زهره توازیانی2؛ خشایار قاضی زاده3 | ||
| 1دانشجوی دکتری حکمت هنر دینی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران. | ||
| 2استاد تمام فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه الزهراء(س)،تهران، ایران. | ||
| 3استادیار گروه هنراسلامی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| ارتباط میان انفعال و عواطف انسانی با صور گوناگون هنر ازجمله مباحث موردتوجه در فلسفۀ اسلامی است و تخیل قوی و ایجاد عواطف نفسانی، دو مؤلفۀ اصلی لحاظشده در تعاریف فلاسفۀ مسلمان از انواع هنر هستند. ابن‌سینا نیز ازجمله فلاسفه‌ای بوده که به این موضوع اهتمام داشته است. با عنایت به این مسئله، مقالۀ پیشِروی با رویکرد توصیفی- تحلیلی نگاشته شده و پرسش اصلی مطرح شده در آن بدین شرح است که ازنظر ابن‌سینا در مواجهه با اثر هنری، چه انفعال نفسانی یا عواطفی در انسان ایجاد می‌شود. به دنبال آن، دو پرسش فرعی بدین شرح نیز در این پژوهش موردنظر بوده اند: چه عواملی باعث ایجاد این انفعالات نفسانی می‌شوند و چه ارتباطی میان انفعال نفس و حدوث عواطف یا احساس و ادراک اثر هنری وجود دارد؟ شایان ذکر است که در حکمت سینوی، حالاتی متفاوت مانند قبض و بسط، تعجب و حیرت، و نشاط و حزن از انواع انفعال نفس برشمرده شده اند و بررسی آثار ابن‌سینا نشان می‌دهد انفعال درنتیجۀ تعامل سه عامل صورت یا ترکیب‌بندی، محاکات و طبع انسان به وجود می‌آید. این عواطف درپی ادراک اثر پدید می‌آیند؛ از این روی، دارای ابعاد شناختی هستند و می‌توان آنها را راهی برای شناخت معنا و حتی معیاری برای زیبایی اثر قلمداد کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انفعال نفس؛ عواطف و احساسات؛ صور هنری؛ ابن‌سینا؛ تجربۀ زیباشناختی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Emotions in Response to Artworks According to Ibn Sīnā's Philosophy | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maryam kheradmand1؛ Zohreh Tavaziani2؛ Khashayar Qazizadeh3 | ||
| 1PhD student department of Philosophy of Religious Art, University of Religions and Denominations (URD), Qom, Iran. | ||
| 2Full Professor, the Department of Islamic Philosophy and Theology, Alzahra University,, Tehran, Iran. | ||
| 3Assistant Professor, the Department of Islamic Art, Shahed University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| We aim to explore emotions in response to artworks according to Ibn Sīnā's philosophy. To arouse emotions and imagination are the main features that define an artwork in Avicennian philosophy. The issue finds expression mainly in his treatises on poetry and music. Among various styles of poems, Ibn Sīnā' meticulously discusses emotions in his definition of tragedy and epic e.g. he holds words and the meaning of the styles would be composed in a way that arouses emotions like passion, pity, and sympathy. Thus, we seek to address the raised questions: what kinds of emotions are aroused in facing a work of art? What factors evoke emotions? How do emotions interact with the perception and judgment of the artworks and their beauty? The paper is divided into four parts dealing with the definition of form and beauty as the main elements of a work of art in Ibn Sīnā's view, different types of emotion that a work of art can elicit the factors that evoke emotion, and the role of emotions in perceiving art. The findings reveal that the collaboration of the three factors of form, imagination, and human nature paves the way to evoke emotions. As the objective component, the artwork consists of Hosn-e-nazm (order), Hosn-e- ta’līf (beautiful composition), and e'tedāl (harmony) that elicit passion. Using more complicated designs and stories, unexpected endings, or specific figures of speech in poetry, for instance, are the techniques Ibn Sīnā suggest attracting the audiences profoundly. Imagination and human nature are the subjective elements that reflect more in cultural aspects. Ibn Sina believes that the feeling of happiness would be aroused when people of various regions find the musical rhythm in harmony with their cultural taste. Moreover, emotions in concert with cognitions are ways to understand the meaning and judge the beauty and value of a work of art. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Emotions, Artistic forms, Ibn Sina, Aesthetic experience | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1385). النجاة من الغرق فی بحر الضلالات (یحیی یثربی، مترجم). قم: مؤسسۀ بوستان کتاب.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1388). الإشارات و التنبیهات (جلد 1). تهران: سروش.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1393). جوامع علم موسیقی (عبدالله انوار، مترجم). همدان: بنیاد علمی و فرهنگی بوعلیسینا.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1400ق). رسائل (یک‌جلدی شامل فعل‌وانفعال/ رسالة فی العشق). قم: بیدار.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404ق). الشفاء (الإلهیات) (جلد 1). قم: کتابخانۀ عمومی آیت‌الله مرعشی نجفی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1405ق). الشفاء (المنطق). قم: کتابخانۀ عمومی آیت‌الله مرعشی نجفی.ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (2007م). کتاب المجموع أو الحکمة العروضیة. بیروت: دارالهادی.
ارسطو (1343). فن شعر (عبدالحسین زرین‌کوب، مترجم). تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
افلاطون (1390). جمهور (فؤاد روحانی، مترجم). تهران: علمی و فرهنگی.
تاتارکویچ، ووادیسواف (1392). تاریخ زیباشناسی (سید جواد فندرسکی، مترجم) (جلد 1). تهران: نشر علم.
جبر، فرید؛ دغیم، سمیح؛ العجم، رفیق؛ و جهامى، جیرار (1996م). موسوعة مصطلحات علم المنطق عند العرب. بیروت: مکتبة لبنان.
جعفری، سجاد (1373). فرهنگ معارف اسلامی (جلد 1). تهران: کوروش.
ضیمران، محمد (1398). فلسفۀ هنر ارسطو. تهران: مؤسسۀ تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری متن.
فارابی، ابونصر محمد بن محمد (1375). موسیقی کبیر (آذرتاش آذرنوش، مترجم). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
فارابی، ابونصر محمد بن محمد (1408ق). المنطقیات (جلد 1). قم: کتابخانۀ عمومی آیت‌الله مرعشی نجفی.
فارابی، ابونصر محمد بن محمد (1995م). آراء اهل مدینة فاضلة و مضاداتها. بیروت: مکتبة الهلال.
لوینسون، جرولد (1399). مسایل کلی زیباشناسی (قسمت دوم) (فریبرز مجیدی، مترجم). تهران: مؤسسۀ تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری متن.
مصطفوی، نفیسه (1399). «ترابط انشراح صدر و عرفان و هنر در اندیشۀ ابن‌سینا و ملاصدرا». حکمت سینوی، 64، 175-196.
مفتونی، نادیا (1397). «ربط و نسبت مفاهیم زیبایی و عشق نزد بوعلی و سهروردی». فلسفه و کلام اسلامی، 51(2)، ٢٧٩- ٢٩٥.
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (1389). اساس الإقتباس. تهران: فردوس.
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (1403ق). شرح الإشارات و التنبیهات (جلد 2). قم: دفتر نشر الکتاب.
هاشمنژاد، حسین (1396). «مبانی فلسفی هنر در آثار ابن‌سینا». جاویدان خرد، 32، 227-246.
یوسف‌ثانی، سید محمود (1396). بوطیقای ارسطو بهروایت حکمای اسلامی. تهران: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 513 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 263 |
||