تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 504 |
تعداد مقالات | 4,361 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,056,858 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,058,492 |
ارزیابی نقدهای مفسران معاصر شیعی بر روش تفسیری قرآن به قرآن علامه طباطبایی | ||
مطالعات قرآن و حدیث | ||
مقاله 2، دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 31، مهر 1401، صفحه 1-30 اصل مقاله (1.24 M) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2022.243358.3628 | ||
نویسندگان | ||
مینا شمخی1؛ قاسم بستانی2؛ امان اله ناصری کریموند* 3 | ||
1دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
2دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
3دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
چکیده | ||
برخی از مفسران معاصر شیعه در خلال بهرهگیری گسترده از تفسیر المیزان، در مواردی نیز آرای مؤلف آن را مورد نقد قرار دادهاند. پژوهش پیشرو که با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانهای انجام شده، بهبررسی صحت و سقم ادلهیِ ناقدانِ آرای تفسیری مؤلف المیزان در بهرهگیری از روش تفسیری قرآن به قرآن پرداخته است. مهمترین اشکالات ناقدان بهنظرات علامه غالباً مبتنی بر قواعد ایشان در بهرهگیری از دلالتهای قرآنی در تفسیر آیات میباشد که عبارتنداز: بهرهگیری ناصواب از روابط معنایی و قراین درونمتنی آیات، ناهماهنگی و عدم دلالت آیات مورد استناد علامه، مخالفت نظر علامه با سیاق، ناسازگاری آرای مؤلف المیزان با ظاهر آیات، بدون شاهد و قرینه بودن نظرات علامه و مغایرت نظرات ایشان با آیات دیگر. بر اساس یافته های تحقیق، علامه در بهرهگیری از روش تفسیری قرآن به قرآن بسیار موفق بوده و غیر از موارد معدودی که ناقدان با ادلّه و استنادات قابل اعتمادی آرای ایشان را نقد و رد نمودهاند، اغلب نظرات ناقدان بهدلایلی ازجمله درک نادرست و نقل غیرصحیح نظر علامه و همچنین ضعف ادلّهی آنان در نقد دیدگاه مؤلف المیزان و اختلاف با ایشان در روش و مستندات تفسیری، نامعتبر بوده و از صحت لازم برخوردار نمیباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
علامه طباطبایی؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ مفسران معاصر شیعه؛ نقد روش تفسیری. | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Evaluation of Critiques of Contemporary Shiite Commentators on the Interpretive Method Qur'an to the Qur'an of Allameh Tabatabai | ||
نویسندگان [English] | ||
Mina Shamkhi1؛ Ghasem Bostani2؛ Amanallah Naseri Karimvand3 | ||
1Associate Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran | ||
2Associate Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran. | ||
3PhD student of Quran and Hadith Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
Some contemporary Shiite commentators have criticized the author's views in some cases while making extensive use of Al-Mizan interpretation. The leading research, which has been done by descriptive-analytical method and using library tools, has been examined the correctness of the arguments of the critics of the interpretive opinions of the author of Al-Mizan in using the interpretive method of the Qur'an to the Qur'an. The most important drawbacks of critics, according to Allameh, are often based on their rules in using Qur'anic meanings in interpreting verses, which are: incorrect use of semantic relations and contextual contexts of verses, inconsistency and lack of meaning of the verses cited by Allameh, opposition of Allameh's opinion to the style, incompatibility of the views of the Al-Mizan with the appearance of verses, without evidence and symmetry of Allameh's views and contradiction of his views with other verses. According to the research findings, Allameh has been very successful in using the method of interpreting the Qur'an to the Qur'an, and except for a few cases where critics have criticized and rejected his views with credible evidence and citations. Most of the critics' opinions are invalid for various reasons, such as misunderstanding and incorrect quotation of Allameh's opinion, as well as their weak arguments in criticizing the viewpoint of the author of Al-Mizan and interpretive documents are invalid and do not have the necessary accuracy. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Allameh Tabatabai, al-Mizan fi Tafsir al-Qur'an, Contemporary Shia Commentators, Criticism of the Interpretation Method. | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
آلوسی، سیدمحمد،(1404ق)، تفسیر روح المعانی، بیروت: دار احیاءالتراث العربی.
ابن عاشور، محمدطاهر،(1420ق)، تفسیر التحریر و التنویر، بیروت: مؤسسهی التاریخ العربی.
ابن عطیه، عبدالحق بن غالب،(1422ق)، المحرر الوجیز فى تفسیر الکتاب العزیز، بیروت: دارالکتب العلمیة.
ابن کثیر، اسماعیل بن عمر،(1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دارالکتبالعلمیة.
ابن منظور، محمد بن مکرم،(1408ق)، لسان العرب، بیروت: دار احیاءالتراث.
ابوحیان، محمد بن یوسفق،(1420ق)، البحرالمحیط فى التفسیر، بیروت: دارالفکر.
استادی، رضا،(1383ش)، آشنایی با تفاسیر و روشهای تفسیری، قم: قدس.
انصاریان، حسین،(1393ش)، تفسیر حکیم، قم: دارالعرفان.
ایزدی مبارکه، کامران،( 1376ش)، شروط و آداب تفسیر و مفسر، تهران: امیرکبیر.
بابایی، علیاکبر،(1387ش)، مکاتب تفسیری، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
بابایی، علیاکبر و دیگران،(1381ش)، «روششناسی تفسیرقرآن»، قم: پژوهشکدهی حوزه و دانشگاه.
بلاغى، محمدجواد،( بیتا)، آلاءالرحمن فی تفسیر القرآن، قم: وجدانى.
بیضاوى، عبدالله بن عمر،(1418ق)، أنوارالتنزیل و أسرار التأویل، بیروت: دار إحیاءالتراث العربی.
جمعی از محققان، (1382ش)، دایرة المعارف قرآن کریم، قم: بوستان کتاب.
جوادی آملی، عبدالله،(بیتا)، تفسیر تسنیم، قم: انتشارات اسراء.
جوهری، اسماعیل بن حماد،(1404ق)، الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة، بیروت: دارالعلم للملایین.
خمینى، مصطفى،(1418ق)، تفسیر القرآن الکریم، تهران: مؤسسهی تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره).
داورپناه، ابوالفضل،(1366ش)، انوارالعرفان فى تفسیر القرآن، تهران: کتابخانهی صدر.
رشید رضا، محمد،(1414ق)، المنار، بیروت: دارالمعرفه.
رضایى اصفهانى، محمدعلى،(1387ش)، تفسیر قرآن مهر، قم: پژوهشهاى تفسیر و علوم قرآن.
زمخشرى، محمود بن عمر،(1407ق)، الکشاف، بیروت: دارالکتابالعربی.
سبحانی تبریزی، جعفر،(1382ش)، «روش صحیح تفسیر قرآن» قبسات، شماره 29، صص9-29.
سبحانی تبریزی، جعفر،(1421ق)، مفاهیم القرآن، قم: مؤسسهی إمام صادق(ع).
صافی، محمود بن عبدالرحیم،(1418ق)، الجدول فى اعراب القرآن و صرفه و بیانه، دمشق: دارالرشید.
طباطبایى، سید محمدحسین،(1390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسةالأعلمی للمطبوعات.
طبرسى، فضل بن حسن،(1372ش)، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، تهران: ناصرخسرو.
طبرى، محمد بن جریر،(1412ق)، جامع البیان فى تفسیر القرآن، بیروت: دارالمعرفه.
طریحی، فخرالدین بن محمد،(1375ش)، مجمع البحرین، تهران: مکتبة المرتضویه.
طوسى، محمد بن حسن،(بیتا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاءالتراثالعربی.
عزة دروزه، محمد،(1421ق)، التفسیر الحدیث، بیروت: دارالغربالاسلامی.
عمید زنجانى، عباسعلى،(1367ش)، مبانى و روشهاى تفسیر قرآن، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
فخر رازى، محمد بن عمر،(1420ق)، التفسیرالکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
فراء، یحیى بن زیاد،(1980م)، معانى القرآن، قاهره: الهیئةالمصریةالعامة للکتاب.
فراهیدی، خلیل ابن احمد،(1409ق)، العین، قم: موسسه دارالهجره.
فضلالله، محمدحسین،(1419ق)، من وحى القرآن، بیروت: دارالملاک.
قرشى بنابى، علىاکبر،(1371ش)، قاموس قرآن، تهران: دارالکتبالإسلامیه.
قرشى بنابى، علىاکبر،(1375ش)، تفسیر احسن الحدیث، تهران: بنیاد بعثت.
قرطبى، محمد بن احمد،(1364ش)، الجامع لأحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو.
قطب، سید،(1425ق)، فى ظلال القرآن، بیروت: دارالشروق.
کلینی، محمد بن یعقوب،(1388ق)، الکافی، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران: دارالکتبالاسلامیه.
کلانترى، الیاس،(1421ق)، مختصر المیزان فی تفسیر القرآن، تهران: اُسوه.
کمالى دزفولى، على،(1370ش)، شناخت قرآن، تهران: اسوه.
مجلسى، محمّدباقر،(1403ق)، بحارالانوار الجامعة لدرر الاخبار الائمة الاطهار، بیروت: مؤسسةالوفاء.
مدرسى، محمدتقى،(1419ق)، من هدى القرآن، تهران: دار محبیالحسین.
مصباح یزدى، محمدتقى،(1365ش)، معارف قرآن، قم: در راه حق.
مطهرى، مرتضی،(بیتا)، احیاى تفکر اسلامى، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
معرفت، محمدهادى، (1388ش)، التمهید فی علوم القرآن، قم: التمهید.
معرفت، محمدهادى،(1379ش)، تفسیر و مفسران، قم: التمهید.
معرفت، محمدهادى،(1387ش)، التفسیر الأثری الجامع، قم: التمهید.
مقاتل بن سلیمان،(1423ق)، تفسیر مقاتل، بیروت: دار إحیاءالتراثالعربی.
مکارم شیرازى، ناصر،(1371ش)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الإسلامیه.
مکارم شیرازى، ناصر،(1386ش)، پیام قرآن، تهران: دارالکتب الإسلامیه.
مکارم شیرازى، ناصر،(1426ق)، نفحات القرآن، قم: مدرسهی علی بن أبیطالب(ع).
ملکى میانجى، محمدباقر،(1414ق)، مناهج البیان فى تفسیر القرآن، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
مؤدب، سید رضا،(1392ش)، روشهای تفسیر قرآن، قم: دانشگاه قم و سمت.
ناصری کریموند، اماناله؛ بستانی، قاسم،(1398ش)، «نقش ارتباط معنایی آیات در تفسیر المیزان با رویکردی بر قرینهی سیاق»، سراج منیر، سال 10، شماره 36، صص151-176.
ناصری کریموند، اماناله؛ مصلاییپور یزدی، عباس،(1396ش)، «چگونگی نقد نظرات فخررازی در تفسیر المیزان»، مطالعات تفسیری، سال 7، شماره 26، صص55-74.
نجارزادگان، فتحالله،(1383ش)، تفسیر تطبیقى، قم: مرکز جهانى علوم اسلامی.
نسفى، عبدالله بن احمد،(1416ق)، مدارک التنزیل و حقایق التأویل، بیروت: دارالنفائس.
نفیسی، شادی،(1379ش)، عقلگرایی در تفاسیر قرن چهاردهم، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزهی علمیه.
نکونام، جعفر،(1378ش)، «روش تفسیر ظاهر قرآن»، صحیفه مبین، شماره 2، صص44-61. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 295 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 394 |