تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 508 |
تعداد مقالات | 4,388 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,220,119 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,214,976 |
اثر رهبری معنوی اسلامی بر سلامت معنوی معلمان با نقشهای میانجی سرمایۀ معنوی و هوش معنوی | ||
علوم تربیتی از دیدگاه اسلام | ||
مقاله 8، دوره 10، شماره 19، مهر 1401، صفحه 247-268 اصل مقاله (685.8 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/esi.2022.243348.1560 | ||
نویسندگان | ||
آریان دوستی1؛ ناصر ناستی زایی* 2 | ||
1دانشآموختۀ کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. | ||
2دانشیار گروه مدیریت آموزشی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران . | ||
چکیده | ||
هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر رهبری معنوی اسلامی بر سلامت معنوی معلمان با نقشهای میانجی سرمایۀ معنوی و هوش معنوی است و برای انجامدادن تحقیق از روش توصیفی- همبستگی استفاده کردهایم. جامعۀ آماری پژوهش، تمام دبیران متوسطۀ شهر خاش (استان سیستان و بلوچستان) در سال تحصیلی 1400-1401 را دربر میگیرد (281N=) و بهشیوۀ نمونهگیری تصادفی- طبقهای (برحسب جنسیت)، 163 دبیر ازطریق پرسشنامههای رهبری معنوی اسلامی (مرزوقی، ترکزاده و پیروینژاد، 1394)، هوش معنوی (Hildebrant, 2011)، سلامت معنوی اسلامی (سایهمیری و دیگران، 1395) و سرمایۀ معنوی (گلپرور، مصاحبی، عابدینی، ادیبی و عبدلی، 1394) مطالعه شدهاند. برای تجزیهوتحلیل دادهها از ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری با کمک نرمافزارهای SPSS و SmartPLS استفاده کردهایم. یافتهها نشان میدهد بین رهبری معنوی اسلامی، سلامت معنوی، سرمایۀ معنوی و هوش معنوی، رابطهای مثبت و معنادار وجود دارد و نتایج مدل معادلات ساختاری نیز بیانگر آن است که رهبری معنوی اسلامی به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم، و با میانجیگریهای سرمایۀ معنوی و هوش معنوی بر سلامت معنوی معلمان اثر معنادار و مثبت دارد؛ بنابراین، بهکارگیری سبک رهبری معنوی اسلامی نهتنها مستقیماً بر سلامت معنوی معلمان اثر مثبت میگذارد؛ بلکه ازطریق تقویت سرمایۀ معنوی و هوش معنوی بر سلامت معنوی معلمان بهگونهای معنادار و مثبت، مؤثر است. | ||
کلیدواژهها | ||
رهبری معنوی اسلامی؛ سلامت معنوی؛ سرمایۀ معنوی؛ هوش معنوی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Effect of Islamic Spiritual Leadership on Teachers'Spiritual Health with Mediating Roles of Spiritual Capital and Spiritual Intelligence | ||
نویسندگان [English] | ||
Aryan Dousti1؛ Naser Nastiezaie2 | ||
1AM in Educational Administration, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran. | ||
2, Associate Professor of Educational Administration, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The purpose of this study was to investigate the effect of Islamic spiritual leadership on teachers' spiritual health with mediating of spiritual capital and spiritual intelligence. The research method is descriptive-correlation. The statistical population of the study was all high school teachers in Khash city (Sistan and Baluchestan province) in the academic year 2021-2022 (N=281). By randomized-stratified sampling (by gender) of 163 teachers through Islamic Spiritual Leadership Questionnaires (Marzooghi, Torkzadeh & Peyravi Nejad, 2015), Spiritual Intelligence (Hildebrant, 2011), Islamic Spiritual Health (Sayeh Miri et al., 2016) And spiritual capital (Golparvar et al., 2015) were studied. Pearson correlation coefficient and structural equation model with the help of SPSS and Smart PLS software were used to analyze the data. The findings showed that there is a positive and significant relationship between Islamic spiritual leadership, spiritual health, spiritual capital and spiritual intelligence and the results of the structural equation model also showed that Islamic spiritual leadership has a direct and indirect effect through the mediation of spiritual capital and spiritual intelligence on teachers' spiritual health. Therefore the application of Islamic spiritual leadership style not only has a direct positive effect on the spiritual health of teachers, but also through the strengthening of spiritual capital and spiritual intelligence, it can have a positive and significant effect on the spiritual health of teachers. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Islamic spiritual leadership, siritual health, spiritual capital, siritual intelligence | ||
مراجع | ||
ابوالقاسمی، حسن؛ و اسدزندی، مینو (1398). تبیین چگونگی تأثیر سلامت معنوی بر سایر ابعاد سلامت. فرهنگ و ارتقای سلامت فرهنگستان علوم پزشکی، 3(2)، 164-174. احمدی نیک، فاضل (1400). بررسی تأثیر ابعاد هوش معنوی بر فرسودگی شغلی معلمان متوسطۀ شهرستان بهبهان. رویکردی نو در علوم تربیتی، 3(3)، 48-58. اسدزندی، مینو؛ ابوالقاسمی، حسن؛ جوادی، مهروز؛ و سرهنگی، فروغ (1399). ارزیابی تطبیقی رفتارهای سلامت معنوی مردم ایران در پاندمی کووید-۱۹ با شواهد دینی. طب نظامی، 22(8)، 864-872. الهویردیزاده، مهدی؛ و خدایی محمودی، رضا (1397). مدل اثربخشی رهبری معنوی برمبنای دستیابی به رفتار شهروندی سازمانی و بهرهوری کارکنان. مدیریت بهرهوری (فراسوی مدیریت)، 11(44)، 211-229. امیدینژاد، مجید؛ و شیخالاسلامی کندلوسی، نادر (1398). بررسی رابطۀ هوش معنوی و تحول سازمان ازطریق بهکارگیری رهبری خدمتگزار در بانک ایرانزمین. مطالعات مدیریت و حسابداری، 5(1)، 19-34. بنیسی، پریناز؛ و فرهودی، هانیه (1397). بررسی تأثیر سرمایۀ معنوی و سرمایۀ اجتماعی بر فرهنگ سازمانی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند. تحقیقات مدیریت آموزشی، 9(36)، 105-120. بهرامی، محمود؛ بابایی، رضا؛ فروهر، آرزو؛ محمدنظری، علی؛ و زهراکار، کیانوش (1392). نقش ابعاد سلامت معنوی در پیشبینی الگوهای ارتباطی زناشویی معلمان زن مقطع ابتدایی شهر کرج. نسیم تندرستی، 2(4)، 9-16. بهرامی، محمود؛ نظری، علی؛ محمدی، زهرا؛ و کار، کیانوش (1393). پیشبینی الگوهای ارتباطی زوجها توسط سلامت معنوی و بهزیستی روانشناختی. اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی، 9(23)، 7-16. ترابی، محمدامین؛ ممیز، آیتالله؛ و رسولی، نسرین (1400). نقش میانجی سرمایۀ معنوی پلیس در اثرگذاری اخلاق اسلامی بر نظام سلامت اداری (مورد مطالعه: فرماندهی انتظامی همدان). مطالعات فرهنگی پلیس (دانش انتظامی همدان)، 81، 25-34. جهانگیری فرد، سهراب؛ شفیعزاده، حمید؛ و سلیمانی، نادر (1400). ارتقای سلامت معنوی در دانشگاه نسل چهارم. پژوهش در دین و سلامت، 7(3)، 92-110. دوادی، خدیجه (1398). رابطه بین هوش معنوی و خلاقیت بین معلمان متوسطۀ شهرستان تبریز. پیشرفتهای نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزشوپرورش، 2(6)، 16-29. دوجی، سامیا؛ و باقرپور، معصومه (1399). پیشبینی فضیلتگرایی معلمان براساس مؤلفههای «سرمایۀ معنوی» و «التزام حرفهای». علوم تربیتی ازدیدگاه اسلام، 8(15)، 77-95. رامرودی، مسعود؛ و ناستی زایی، ناصر (1399). تأثیر رهبری معنوی بر سلامت معنوی با میانجیگری حمایت سازمانی. پژوهش در دین و سلامت، 6(2)، 73-86. سایهمیری، کوروش؛ تقینژاد، حمید؛ توان، حامد؛ موسوی مقدّم، سید رحمتالله؛ محمدی، ایمان؛ و احمدی، زهرا (1395). بررسی رواسازی پرسشنامۀ سلامت معنوی ازدیدگاه اسلام. فصلنامۀ علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ۲۶(2)، 109-115. سپهوند، رضا؛ موسوی، سید نجمالدین؛ عارفنژاد، محسن؛ و فتحی چگنی، فریبرز (1400). رهبری توانمندساز و آوای سازنده: تحلیل نقش میانجی سرمایۀ معنوی (مورد مطالعه: دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر). آموزش علوم دریایی، 8(1)، 80-95. سجادی، زینب سادات (1395). بررسی نقش هوش معنوی در رهبری تحولآفرین. اسلام و مدیریت، 5(10)، 91-108. شمسی، منیژه؛ و ناستی زایی، ناصر (1397). نقش واسطهگری هوش معنوی در رابطه بین سرمایۀ اجتماعی و سرمایۀ روانشناختی دانشجویان تحصیلات تکمیلی. توسعۀ آموزش در علوم پزشکی، 11(32)، 22-33. عابدینی، یاسمین؛ رجاییپور، سعید؛ و سلام سدهی، علیرضا (1394). بررسی رابطۀ هوش معنوی و رهبری خدمتگزار در مدیران مدارس متوسطه. پژوهشهای کاربردی روانشناختی، 6(4)، 31-43. عبداللهی، عاطفه؛ و نصیری، محمد (1397). ارتباط سلامت معنوی با سبک تفکر و خلاقیت معلمان ورزش. مطالعات اسلامی درحوزۀ سلامت، 2(4)، 95-104. عربشاهی کریزی، احمد؛ و صفا، سید باقر (1400). هوش معنوی و دلبستگی شغلی کارکنان نیروی انتظامی. مطالعات راهبردی ناجا، 6(19)، 105-132. عربشاهی کریزی، احمد؛ و فلاحتی، آمنه (1399). بررسی تأثیر سبک زندگی اسلامی بر سلامت روانی با توجه به نقش تعدیلگری هوش معنوی. مدیریت در دانشگاه اسلامی، 9(2)، 375-392. عیسیمراد، ابوالقاسم؛ حسنوند، فضلالله؛ و قلمی، زهرا (1400). فراترکیب پژوهشهای سلامت معنوی در ایران (مروری). فرهنگ و ارتقای سلامت، 5(2)، 195-204. فرحبخش، سعید؛ ستار، آزیتا؛ و پورمحمدی، سیده مریم (1396). ارائۀ مدل ساختاری ارتباطی بین رهبری معنوی و بهزیستی سازمانی با میانجیگری مثبتاندیشی مدیران مدارس ابتدایی شهر خرمآباد. علوم تربیتی، 24(1)، 97-120. فروتنی، زهرا (1398). سنجش تأثیر سرمایۀ معنوی بر تمایل کارآفرینی. فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 9(1)، 61-80. قنبری، سیروس؛ و سلطانقلی، فرزانه (1399). نقش رهبری معنوی مدیران مدارس در تعلق خاطر کاریِ معلمان با میانجیگری سرمایۀ اجتماعی. مدیریت مدرسه، 8(3)، 215-238. گلپرور، محسن؛ مصاحبی، محمدرضا؛ عابدینی، حسن؛ ادیبی، زهرا؛ و عبدلی، فهیمه (1394). ساخت و اعتباریابی مقیاس سرمایۀ معنوی و بهزیستی معنوی سالمندان. فصلنامۀ اندازهگیری تربیتی، 5(19)، 130-149. محمدی، سمیه؛ سلیمانپور، لیلا؛ برهانی، فریبا؛ و روشنزاده، مصطفی (1397). هوش معنوی و سلامت معنوی در دانشجویان دانشکدۀ پرستاری بروجن. پرستاری ایران، 31(113)، 1-9. مرزوقی، رحمتالله؛ ترکزاده، جعفر؛ و پیروینژاد، زینب (1394). تدوین و اعتباریابی الگوی رهبری معنوی اسلامی در سازمان ازمنظر نهجالبلاغه. پژوهشنامۀ نهجالبلاغه، 3(12)، 43-70. مشتاقیان ابرقویی، حجت؛ زارع، محمدرضا؛ محمودی خمیری، یوسف؛ و احمدزاده، علی (1390). دیدگاه رهبری اسلامی. مدیریت در اسلام، 4(10)، 25-35. معارف، مجید؛ و اسدی، فرزانه (1396). عوامل دستیابی به سلامت معنوی ازمنظر قرآن و حدیث. بصیرت و تربیت اسلامی، 14(41)، 9-40. Ajele, W. K.; Oladejo, T. A.; Akanni, A. A.; and Babalola, O. B. (2021). Spiritual Intelligence, Mindfulness, Emotional Dysregulation, Depression Relationship with Mental Well-Being among Persons with Diabetes during COVID-19 Pandemic. Journal of Diabetes and Metabolic Disorders, 20(2), 1705-1714. Aydin, B.; and Ceylan, A. (2009). The Effect of Spiritual Leadership on Organizational Learning Capacity. African Journal of Business Management, 3(5), 184-190. Ayranci, E.; and Semercioz, F. (2010). The Relationship between Spiritual Leadership and Issues of Spirituality and Religiosity: A Study of Top Turkish Managers. International Journal of Business and Management, 6(4), 136-149. Bekis, T. (2006). Liderlikte Ruhsal Zekâ Üzerine Uygulamalı bir Çalışma: A Practical Study about Spiritual Intelligence in Leadership. (Master Thesis). Selcuk University, Retrieved from The Council of Higher Education National Theses Database. Available in: http://tez2.yok.gov.tr/ 17.02.2010. DeConinck, J. B. (2010). The Effect of Organizational Justice, Perceived Organizational Support, and Perceived Supervisor Support on Marketing Employees' Level of Trust. Journal of Business Research, 63(12), 1349-1355. Dogan, S.; and Kylayn, F. (2009). Ruhsallık, Duygusal Zekâ ve Dönüştürücü Liderlik Davranışları Üzerine bir Araştırma: A Research about Spirituality, Emotional Intelligence and Transformational Leadership Behaviors. İş, Güç; Industry İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi (Industrial Relations and Human Resources Journal(, 11(4), 67-88. Fornell, C.; and Larcker, D. F. (1981). Evaluating Structural Equation Models with Unobservables, Variables and Measurement Error. Journal of High Technology Management Research, 11(1), 137-153. Hildebrant, L. S. (2011). Spiritual Intelligence: Is It Related to a Leader's Level of Ethical Development?. A Dissertation Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Philosophy. Capella University. Howard, B. B.; and White, S. R. (2009). Spiritual Intelligence and Transformational Leadership: A New Theoretical Framework. Journal of Curriculum and Instruction (JoCI), 3(2), 54-67. Luckcock, T. (2010). Spirited Leadership and the Struggle for the Soul of Headteachers: Differentiating and Balancing Nine Types of Engagement. Educational Management Administration and Leadership, 38, 405-422. Mas-Machuca, M.; and Marimon, F. (2019). Holistic Spiritual Capital: Definition and It's Measurement. International Journal of Organization Theory and Behavior, 22(1), 96-110. Mohammed, S. M.; and Elashram, R. E. (2022). The Impact of Spiritual Leadership on Workplace Spirituality in the Light the COVID-19 Pandemic in the Governmental Health Sector. Leadership and Organization Development Journal, 43(4), 623-637. Samul, J. (2020). Emotional and Spiritual Intelligence of Future Leaders: Challenges for Education. Education Sciences, 10(7), 178. Saxena, G.; Mowla, M. M.; and Chowdhury, S. (2020). Spiritual Capital (Adhyatmik Shompatti): A Key Driver of Community Well-Being and Sustainable Tourism in Cox’s Bazar, Bangladesh. Journal of Sustainable Tourism, 28(10), 1576-1602. Vasconcelos, A. F. (2021). Individual Spiritual Capital: Meaning, A Conceptual Framework and Implications. Journal of Work-Applied Management Ahead-of-Print (Ahead-of-Print), 13(1), 117-141. Yasuno, M. (2008). The Role of Spirituality in Leadership for Social Change. Spirituality in Higher Education Newsletter, 4(3), 1-4. Yusuf, M. B. (2011). Effects of Spiritual Capital on Muslim Economy: The Case of Malaysia. Research on Humanities and Social Science, 1(2), 23-40. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 428 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 334 |