رحمتی, محمد حسین, نظری نوله, نرجس. (1402). مناقشات فقهی تشکیل بانک اسپرم. دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 28(79), 267-293. doi: 10.30497/flj.2023.243742.1849
محمد حسین رحمتی; نرجس نظری نوله. "مناقشات فقهی تشکیل بانک اسپرم". دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 28, 79, 1402, 267-293. doi: 10.30497/flj.2023.243742.1849
رحمتی, محمد حسین, نظری نوله, نرجس. (1402). 'مناقشات فقهی تشکیل بانک اسپرم', دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 28(79), pp. 267-293. doi: 10.30497/flj.2023.243742.1849
رحمتی, محمد حسین, نظری نوله, نرجس. مناقشات فقهی تشکیل بانک اسپرم. دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 1402; 28(79): 267-293. doi: 10.30497/flj.2023.243742.1849
1دادوستد اسپرم، بانک اسپرم، اسپرم بیگانه، حق هویت.
2دانش‌آموخته کارشناسی ارشد فیزیولوژی جانوری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران
چکیده
امروزه ذخیره‌سازی اسپرم در بانک‌های مخصوص این کار به‌منظور اهدای آن به زوج‌های نابارور یا به‌منظور بهره‌گیری آن برای صاحب اسپرم در زمان بروز حوادثی که درصد باروری وی کاهش می‌یابد، تشکیل می‌شود. ایجاد و فعالیت این بانک‌ها در کشورهای اسلامی، مورد مداقه و مناقشات فقهی از سوی برخی اندیشمندان قرار گرفته است؛ از جمله آنکه آیا دادوستد اسپرم، با توجه به نجاست و عدم مالیت آن و دریافت مبالغ فراوان در قبال واگذاری آن به این بانک‌ها، صحیح است؟ آیا اهدای اسپرم بیگانه به زوج‌های نابارور، موجب تضییع حق هویت و از بین رفتن نسب کودکان متولد از این اسپرم‌ها نیست؟ ذخیره‌سازی اسپرم و تزریق آن به رحم بیگانه یا تزریق آن به رحم همسر، بعد از وفات صاحب اسپرم، آیا با اصول و قواعد حاکم در فقه شیعه سازگاری دارد؟ پژوهش حاضر که با روش تحلیلی و توصیفی به بررسی این مناقشات پرداخته، چنین نتیجه گرفته است که اولاً با وجود منافع محلله و عقلایی در اهدای اسپرم، مانعی در دادوستد آن نیست، همان‌طور که اهدای آن به زوج‌های نابارور سبب گم شدن نسب کودکان متولد از این روش‌ها و نیز تضییع حق هویت آنان نمی‌باشد. ثانیاً تزریق اسپرم به رحم بیگانه یا رحم همسر بعد از وفات صاحب اسپرم، حرمت تکلیفی ندارد و هیچ‌یک از مناقشات پیش‌گفته به‌لحاظ فقهی، مانعی برای ایجاد بانک اسپرم و بهره‌وری از آن نمی‌باشد.
Jurisprudential Controversies of Establishing Sperm Bank
نویسندگان [English]
mohammad hossein rahmati1؛ Narjes Nazari Nouleh2
1Graduated Student from Fourth Level of Qom Seminary, Family Jurisprudence, Qom, Iran
2Master of Animal Physiology, Islamic Azad University, Qom branch
چکیده [English]
Today, sperm is stored in special banks in order to donate it to infertile couples or to use it for the owner of the sperm, when incidents occur that reduce his fertility. The establishment and activity of these banks in Islamic countries have been the subject of jurisprudential debates by some scholars, including whether it is correct to trade sperm, considering its impurity and lack of wealth and receiving large sums of money for handing it over to these banks? Does not donating foreign sperm to infertile couples violate the right to identity and destroy the lineage of children born from these sperms? Is storing sperm and injecting it into a stranger's womb or injecting it into the wife's womb after the death of the sperm owner compatible with the ruling principles and rules in Shia jurisprudence? This research, which is done by descriptive- analytical method, has been analyzed these controversies and concluded that first, despite the local and rational benefits of sperm donation, there is no obstacle in its trade, just as donating it to infertile couples does not cause the loss of the lineage of the children born from these methods and does not violate their right to identity. Secondly, injecting sperm into a stranger's womb or the wife's womb after the death of the owner of the sperm does not have any obligation and none of the aforementioned disputes is an obstacle to establishing a sperm bank and using it from a jurisprudential point of view.
کلیدواژه‌ها [English]
sperm trade, sperm bank, alien sperm, right to identity
آسا، الهام؛ احمدی، رحیم؛ محمودی، مینو و محمدنیا، عبدالرضا (1399). «بررسی اثرات آسیب‌زای فرایند انجماد بر ویژگی‌های عملکردی و مولکولی اسپرم مردان نابارور دچار آستنوتراتوزواسپرمیا». مجلة دانشگاه علوم پزشکی قم، 14(3)، ص64ـ73.
آقابابایی، اسماعیل (1385). پیوند اعضا از بیماران فوت‌شده و مرگ مغزی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
ابراهیمی، حبیب (1399). «اسپرم اهدایی؛ درصد موفقیت، روش انتقال و شرایط». مندرج در سایت رادینا سلامت به نشانی https://raadinahealth.com/fa/blog/using-a-sperm-donor
ابن زهره، حمزه بن علی (1417ق). غنیه النزوع الی علمی الاصول و الفروع. قم: مؤسسه الامام الصادق(ع).
ابن عابدین، محمدامین (1423ق). حاشیه ردالمحتار علی الدّر المختار. ریاض: دار عالم الکتب.
ابن قدامه، عبدالله بن احمد (1388ق). مغنی. قاهره: مکتبه القاهره.
ابن مبارک، عبدالله (بی‌تا). نظریه الضروره الشرعیه. بی‌جا: بی‌نا.
ابوحیان اندلسی، محمد بن یوسف (1420ق). البحر المحیط فی تفسیر القرآن. بیروت: دار الفکر.
اردبیلی، احمد بن محمد (1379). مجمع الفائده و البرهان. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
