اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 532 |
| تعداد مقالات | 4,634 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,946,817 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,613,674 |
چالشهای فقهی- حقوقی سقطدرمانی درپرتو قانون حمایت از خانواده و جوانیِ جمعیت | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 خرداد 1402 اصل مقاله (3.08 M) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/flj.2023.244347.1900 | ||
| نویسندگان | ||
| الهه طاهربخت1؛ مریم السادات محقق داماد* 2 | ||
| 1انشآموختۀ معارف اسلامی و حقوق – گرایش حقوق خانواده دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه حقوق دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| سقط جنین درطول تاریخ بهعلت داشتن ابعاد اخلاقی، فقهی و حقوقی، همواره موردبحث بوده است. یکی از معضلات ناشی از سقط جنین، کاهشیافتن جمعیت جوان در کشورهای دارای هرم سنّیِ میانسال مانند ایران است که برای پیشگیری از آن، در سال 1400، قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» تصویب شد؛ ولی اجرای این قانون خصوصاً در مسئلۀ سقطدرمانی با چالشهای متعددی مواجه شد و بهدنبال اِعمال محدودیت‌های فراوان درحوزۀ سلامت جنین و سقط آن، درزمینۀ افزایش جمعیت سالم و مولّد نقضغرض کرد. هدف از نگارش این مقاله، بررسی چالشهای فقهی و حقوقی سقطدرمانی درپرتو قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، و تلاش برای بهدستدادن راهکارهای مفید بهمنظور رفع چالشهای این حوزه بوده است. مطالب با استفاده از روش اسنادی- کتابخانه‌ای گردآوری شدهاند و تحقیق ازنوع توصیفی- تحلیلی است. بررسی‌های صورتگرفته نشان می‌دهد اِعمال محدودیت‌های شدید درحوزۀ سلامت جنین و سقطدرمانی، نتیجه‌ای جز بهخطرانداختن جان مادران و افزایش آمار سقط جنین جنایی ندارد و زمینه را برای سوءاستفادۀ متخلفان از قانون و سودجویی آنان فراهم می‌کند؛ همچنین با توجه به مبانی و نظرات مختلف فقها و حقوقدانان دربارۀ سقط جنین و زمان ولوج روح و تعییننشدن زمان واحد و مشخص برای ولوج روح در علوم مختلف فقه، حقوق و طب، امکان واگذاری اختیار صدور جواز یا جایزندانستن سقطدرمانی به قضات وجود ندارد و باید با همکاری توأمان فقها، حقوقدانان و اطبا درخصوص تعیین ملاکهای ولوج روح، تصمیمهای صحیح اتخاذ شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سقط جنین جنایی؛ سقطدرمانی قانونی؛ اندیکاسیونهای سقطدرمانی؛ بیماری‌های ژنتیکی؛ ولوج روح | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Jurisprudential-Legal Challenges of Therapeutic Abortion in the Light of the Family Protection Law and the Youth of the Population | ||
| نویسندگان [English] | ||
| elahe taherbakht1؛ Maryam Sadat Mohaghegh Damad2 | ||
| 1Graduated of Islamic teachings and law - Family Law branch from Imam Sadegh University (AS), Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Law, Imam Sadegh University (AS), Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Abortion has always been discussed throughout history due to its moral, jurisprudential and legal aspects. One of the problems and dilemmas caused by abortion is the decreasing of the young population in countries with a middle-aged pyramid like Iran, So, in order to prevent it, in 1400, the law "Supporting the Family and the Youth of the Population" was approved; However, its implementation - especially in the issue of abortion treatment - has faced many challenges and by applying many restrictions in the field of fetal health and its abortion, has violated the purpose of increasing the rate of healthy and productive population. The purpose of this article is to examine the jurisprudential and legal challenges of therapeutic abortion in the light of the Family and Youth Protection Law and to try to provide efficient solutions to solve the challenges of this field. The collecting data is based on documentary- library materials and the research has been done by descriptive-analytical method. The investigations show that the application of severe restrictions in the field of fetal health and abortion treatment will have no result other than endangering the lives of mothers and increasing the number of criminal abortions and provides the grounds for abuse by the offenders and their profit seeking. Also, due to the different bases and opinions of jurists and lawyers regarding abortion and the time of soul rebirth and the lack of determining a single and specific time for soul rebirth in different sciences of jurisprudence, law and medicine, it is not possible to leave the issuing of permission or disallowance of therapeutic abortion to the judges. And it should be done with the cooperation of jurists, lawyers and doctors regarding the criteria for fetal abnormities to make a correct decision. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| criminal abortion, legal abortion, indications for abortion, genetic diseases, fetal abnormalities | ||
| مراجع | ||
|
آذین، سید محمد (1400). شخصیت جنین. تهران: بنیاد حقوقی میزان.
ابنادریس حلی، ابوجعفر (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی. قم: اسلامی.
ابنبراج طرابلسی، عبدالعزیز (1406ق). المهذب. قم: اسلامی.
ابنمنظور، محمد بن مکرّم (1410ق). لسان العرب. بیروت: دار الصادر.
احمدی، فاطمه (1396). حقوق مدنی جنین. تهران: خرسندی.
اسدی، لیلا سادات (1396). حقوق کیفری خانواده. تهران: میزان.
اکرمی، سید محمد؛ باستانی، امیر؛ و اوسطی، زهرا (1389). پرهیز از خطای انسانی در سقطدرمانی: چقدر باید مراقب باشیم؟. اخلاق و تاریخ پزشکی ایران، ۳(4)، ۲۷-36.
اکرمی، سید محمد؛ خیرالله، پروین؛ و رزمجو، محدثه (1400). بررسی حقوقی غربالگری سلامت جنین و سقطدرمانی در طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده. مجلۀ حقوق پزشکی، 15(56)، 1-11.بدیعیان موسوی، نازیلا؛ حجازی، سید آریا؛ صادقیپور، فاطمه؛ فتوت، اکرم؛ و حسینی، مرضیه (1397). بررسی اندیکاسیونهای جنینی در 548 مورد گواهی سقطدرمانی صادرشده در پزشکی قانونی خراسان رضوی. مجلۀ زنان، مامایی و نازایی، 21(5)، 6-13.
بندرریگی، محمد (1394). فرهنگ المعجم الوسیط. تهران: اسلامی.
بهجتی اردکانی، زهره؛ آخوندی، محمدمهدی؛ صادقی، محمدرضا؛ و صدری اردکانی، هومن (1384). ضرورت بررسی ابعاد مختلف سقط جنین در ایران. فصلنامۀ باروری و ناباروری، 6(4)، 299-320.
بیگزاده، صفر (1391). اهدای جنین به زوجین. تهران: کلک صبا.
تارا، فاطمه؛ و معین درباری، سمیه (1396). عوارض زودرس و دیررس آمنیوسنتز. مشهد: مینوفر.
توفیقی، حسن؛ موسویپور، فریبا؛ و بارونی، شعله (1380). بررسی مراجعین درخواست مجوز سقطدرمانی به مرکز پزشکی قانونی از خرداد 78 تا پایان اردیبهشت 79. نشریۀ پزشکی قانونی ایران، 7(22)، 21-27.
الجبعی العاملی، زینالدین (بیتا). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. بیروت: دار العلم.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1381). مبسوط در ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش.
جمعی از نویسندگان (1393). سقطدرمانی و کاهش جنین ازمنظر پزشکی، فقهی، حقوقی و اخلاقی. تهران: سمت.
حکیم طباطبایی، سید محمدسعید (1415ق). منهاج الصالحین. بیروت: دار الصفوة.
حلی، جعفر بن حسن (1412ق). شرایع الإسلام: کتاب الدیات. بیروت: دار الزهراء.
حلی الهذلی، یحیی بن سعید (1405ق). الجامع للشرایع. قم: منشورات سیدالشهداء (ع).دهخدا، علیاکبر (1373). لغتنامه. تهران: دانشگاه تهران.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت: دار القلم.
رایس، فیلیپ (1398). رشد انسان (مهشید فروغان، مترجم). تهران: ارجمند.
رضایی، حبیب؛ و سنایی مهر، مجیب (1392). فراتحلیل جامع رابطۀ ازدواج فامیلی با نابهنجاری‌های جسمی و ذهنی نوزادان ایرانی (1380-1390). فصلنامۀ مرکز مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، 12(20)، 167-176.
رضوانی مفرد، احمد؛ و نوراحمدی، انسیه (1401). واکاوی زمان ولوج روح در جنین با تأکید بر آیات قرآن کریم. فصلنامۀ مطالعات قرآنی، 13(52)، 129-146.
زرگریان، طه؛ و کاکاوند، ایمان (1400). سقطدرمانی: جستاری انتقادی دربارۀ انحصار رضایت مادر در رفع مطلق ضمان سقط (نقد و پیشنهاد اصلاح اثر حقوقی اذن پدر در مادۀ واحدۀ سقطدرمانی). فصلنامۀ علمی- پژوهشی فقه، 28(4)، 226-249.
زمانی، رسول (1385). سقط جنین در نگاه حقوق اسلامی. تهران: تاریخ.
ساریخانی، عادل؛ محمدی درح، حسین؛ و اسلامینیا، قاسم (1399). بررسی تطبیقی زمان ولوج روح در اسلام و سایر ادیان. پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، 1(7)، 119-140.
ساعد، محمدجعفر (1396). دانشنامۀ حقوق اخلاق زیستی. تهران: مجد.
شریفنیا، محمدحسن؛ احمدنژاد، معصومه؛ روغنچی رودسری، عباس؛ و الهی چورونی، فریدون (1398). بررسی جنین و سقط جنین در فقه و نظام حقوقی کامنلا. ششمین همایش ملی پژوهشهای مدیریت و علوم انسانی در ایران.صابر، اشرف؛ طباطباییچهر، محبوبه؛ حنطوشزاده، صدیقه؛ و یونسی، سارنگ (1399). روشهای غربالگری ناهنجاریهای شایع جنینی. تهران: حیدری.
صادقی، سید مجید؛ صادقی، سید وحید؛ و حسنپور، محمد (1397). بررسی فقهی- حقوقی مجازات سقط جنین در رسیدن به سیاست افزایش جمعیت. پژوهشنامۀ اسلامی زنان و خانواده، 6(11)، 75-95.
طلعتی، محمدهادی (1383). رشد جمعیت، تنظیم خانواده و سقط جنین. قم: بوستان کتاب.
طوسی، محمد بن حسن (1407ق). تهذیب الأحکام. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
عباسی، محمود (1394). مطالعۀ تطبیقی سقط جنین. تهران: حقوقی.
عباسی، محمود؛ احمدی، احمد؛ و فکور، حسن (1391). مبانی سقطدرمانی و بررسی آن ازمنظرحقوق جزای پزشکی. فصلنامۀ حقوق پزشکی، 20(6)، 115-140.
علیزادۀ مهاجر، مهدی؛ ویسانی، یوسف؛ و بختیاری، امین (1399). عوامل خطر مادری و جنینی صدور مجوز سقطدرمانی در مراجعین پزشکی قانونی استان ایلام: یک مطالعۀ تطبیقی. مجلۀ مطالعات علوم پزشکی، 31(10)، 717-724.
عمید، حسن (1363). فرهنگ فارسی عمید. تهران: امیرکبیر.
فرزادینیا، پرویز؛ حسینی برشنه، علی؛ و دارابی، ناهید (1400). غربالگری و تشخیص در بیماری‌های ژنتیکی. تهران: آناطب.
کاهانی، علیرضا؛ و خدابنده، فریده (1388). نکتههای کلیدی در پزشکی قانونی. تهران: جنگل.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
مجلسی، محمدباقر (1403-1410ق). بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (ع). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
محقق داماد، سید مصطفی (1391). فقه پزشکی. تهران: حقوقی.
معین، محمد (1386). فرهنگ فارسی معین (یکجلدی). تهران: معین.
مفید، محمد بن نعمان (1410ق). المقنعة. قم: انتشارات وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
مقدسی، محمدباقر؛ و روستایی، مهرانگیز (1400). افزایش جمعیت ازرهگذر مداخلات کیفری: نگاهی به فرایند تصویب و چالشهای اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت. آموزههای حقوق کیفری، 18(22)، 285-312.
موسوی سبزواری، سید عبدالاعلی (1413ق). مهذب الأحکام فی بیان الحلال و الحرام. مؤسسۀ المنار.
موسوی العاملی، السید محمد (1410ق). مدارک الأحکام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: آل البیت (ع).
میلانی، علیرضا؛ و باقری، نفیسه (1394). سقط جنین ناشی از زنای به عنف و اکراه. فصلنامۀ مطالعات علوم اجتماعی، 1(1)، 1-9.
نجفى، محمدحسن (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
نعمت‌اللهی ماهانی، سید نورالدین؛ یاری، ابوالفضل؛ باباسالاری، میلاد؛ میری، زهرا؛ و حقپناه، طاهره (1398). روشهای غربالگری و تشخیص بیماری‌های پیشاز تولد. کرمان: احمدیپور.
وحید خراسانی، حسین (1428ق). منهاج الصالحین. قم: مدرسۀ امام باقر (ع).
Sadler, T. W. (2019). Longmans Medical Embryology. China: Wolters Kluwer. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,570 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 8 |
||