اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,389 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,222,986 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,216,172 |
روش‌های خویشتن‌داری جنسی در ساحت‌های سه‌گانۀ تربیت براساس منابع اسلامی (با تأکید بر دوره‌های نوجوانی و جوانی) | ||
| علوم تربیتی از دیدگاه اسلام | ||
| دوره 11، شماره 20، فروردین 1402، صفحه 35-64 اصل مقاله (582.33 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/esi.2023.243856.1592 | ||
| نویسندگان | ||
| مرتضی سلیمانی نسب* 1؛ مسعود نورعلی زاده میانجی2؛ مجید همتی3 | ||
| 1دانش‌آموختۀ سطح چهار حوزۀ علمیه و کارشناس ارشد مشاوره، مؤسسۀ آموزش عالی امام رضا (ع)، قم، ایران. | ||
| 2استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
| 3دانش‌آموختۀ دکتری روان‌شناسی، مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، قم، ایران. | ||
| چکیده | ||
| پژوهش حاضر به‌منظور دستیابی به شیوه‌های خویشتنداریِ جنسیِ ناظر به ساحت‌های سه‌گانۀ تربیت با رویکرد اسلامی انجام شده است. این تحقیق به‌لحاظ داده‌های مورداستفاده در آن، ازنوع کیفی است و برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده کرده‌ایم. داده‌های پژوهش توسط روش تحلیل محتوا به‌شیوۀ جهت‌دار تجزیه وتحلیل شده‌اند. آیات قرآن کریم، روایات و آثار اندیشمندان مسلمان که مرتبط با موضوع تحقیق بوده‌اند، به‌عنوان جامعۀ مطالعاتی انتخاب شدند و نمونه‌گیری به‌روش هدفمند صورت گرفته است. یافته‌ها نشان می‌دهد خویشتن‌داری جنسی ازدیدگاه اسلام، یک فضیلت نفسانی است که با تولید و تصحیح شناخت از خود، هستی و خالق هستی آغاز می‌شود و با ایجاد احساس ارزشمندی و نگرش مثبت، به ایجاد رفتار خویشتن‌مدارانه ازسوی فرد می‌انجامد؛ همچنین درپی مطالعۀ متون دینی، چهارده کُد به عنوان روش‌های کسب این فضیلت اخلاقی یافت شد: چهار روش در ساحت بینش، شامل تعقل، دوام ذکر، یاد مرگ و ضبط خیال؛ چهار روش در ساحت گرایش، شامل نعمت‌سپاسی، فعال‌کردن احساسات مثبت، دوربین مخفی، و تقویت شوق و خوف؛ شش روش در ساحت کنش، شامل کنترل کانال‌های ورودی، خودمشغولی در مسیر اهداف، تنظیم حضور و خلوت، مدیریت‌کردن ارتباط و معاشرت، محاسبه و خودتنبیهی- خودتشویقی؛ بنابراین، روشهایی که در متون دینی برای مصون‌سازی رفتار جنسی ذکر شده‌اند، به جهت همه‌جانبه‌نگری و پیشگیرانه‌بودن می‌توانند یاریگرانی مفید برای عبور سالم افراد از وسوسه‌های جنسی به ویژه در دوره‌های نوجوانی و جوانی باشند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خویشتن‌داری جنسی؛ ساحت‌های تربیت؛ بینش؛ گرایش؛ کنش؛ رویکرد اسلامی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Sexual Restraint Methods at the Three Areas of Education with an Islamic Approach Emphasizing on adolescence and youth periods | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Morteza Soleymaninasab1؛ Masoud Nouralizadeh Mianaji2؛ Majid Hemti3 | ||
| 1senior consulting expert, Imam Reza Institute of Higher Education, Qom, Iran . | ||
| 2Assistant Professor, Department of Psychology, Shahid University, Tehran, Iran. | ||
| 3Ph.D. in Psychology, Imam Khomeini Scientific Research Institute, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The current research was conducted with the aim of achieving sexual abstinence matters, considering the three dimensions of education from the perspective of Islam. This research is qualitative in terms of the type of data used and the information was collected by library method. The research data was analyzed using the content analysis method. Verses from the Qur'an, narrations and works of Muslim scientists related to the research topic were selected as the research community and targeted sampling was used. The findings indicate that sexual abstinence from the Islamic perspective is a psychological virtue that begins with self-knowledge, knowledge of existence and the creator of existence, and by creating self-worth and a positive attitude, it leads to control in one's behavior. Also, following the study of religious texts, fourteen codes were found as methods of acquiring this moral virtue. Four methods in the field of insight include rationality, continuous recall, memory of death, and imagination control. Four methods in the field of tendency include gratitude for blessings, activation of positive emotions, hidden camera and reinforcement of excitement and fear. The six methods of action include controlling input channels, being busy in achieving goals, regulating presence and solitude, managing communication and socializing, calculating and self-punishment-self-encouragement. Therefore, the methods mentioned in religious texts to prevent sexual behaviors, due to their comprehensiveness and preventive nature, can be a useful helper for people in overcoming sexual temptations, especially in adolescence and youth. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| sexual abstinence, fields of education, insight, tendency, action, Islamic approach | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. نهج البلاغه (1379). (محمد دشتی، مترجم). قم: مشهور. آقامحمدیان، حمیدرضا؛ و حسینی، سید مهران (1384). روان‌شناسی رشد. مشهد: دانشگاه فردوسی. آمدی، ابوالفتح (1410ق). غرر الحکم و درر الکلم. بیروت: دار الکتاب الإسلامی. ابنبابویه، محمد بن علی (1385). علل الشرائع. قم: نشر داوری. ابنبابویه، محمد بن علی (1413ق). من لایحضره الفقیه. قم: نشر اسلامی. ابن‌حیون، نعمان بن محمد مغربی (1385). دعائم الإسلام فی ذکر الحلال و الحرام. قم: مؤسسۀ اهل‌الببت. ابن‌شعبۀ حرانی، حسن بن علی (1404ق). تحف العقول. قم: جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. احدی، حسن؛ و محسنی، نیک‌چهر (1374). روان‌شناسی رشد. تهران: بنیاد. امام جعفر بن محمد (1400ق). مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، امام علی بن الحسین (1381). صحیفۀ سجادیه. قم: خادم‌الرضا (ع). ایزدآبادی، بهروز (1395). بررسی رابطۀ هوش هیجانی و هوش معنوی با خویشتن‌داری جنسی در دانشجویان مجرد. مجلۀ روان‌شناسی اجتماعی، 11(41)، 1-12. بلر، مایرز گلن؛ و جونز، استیوارت (1353). روان‌شناسی نوجوانی برای مربیان (رضا شاپوریان، مترجم). تهران: نشر سیمرغ. محمد رشید بن علیرضا (1990). تفسیر المنار. مصر: الهیئة المصریة العامة للکتاب. پسندیده، عباس (1386). دین و مهارتهای خویشتن‌داری جنسی. مجلۀ حدیث زندگی، 1(34)، 40. پسندیده، عباس (1399). مهارتهای خویشتن‌داری جنسی. قم: پژوهشگاه قرآن و حدیث. تهرانی، آقامجتبی (1399). ادب الهی. قم: مصابیح الهدی. جلالى، حسین (1380). درآمدى بر بحث بینش، گرایش، کنش و آثار متقابل آن‌ها. نشریۀ معرفت، 50، 45-56. حر عاملی، محمد (1380). الجواهر السنیة فی الأحادیث القدسی (زین‌العابدین کاظمی خلخالی، مترجم). تهران: نشر دهقان. حر عاملی، محمد (1414ق). وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة. قم: نشر آل البیت. حلی، احمد بن محمد (۱۴۰۷ق). عدة الداعی و نجاح الساعی. قم: دار الکتاب الإسلامی. خویی، حبیب‌الله (1344). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة. تهران: مکتبة الإسلامیة. دبس، موریس (1335). بلوغ (حسن صفاری، مترجم). تهران: مؤسسۀ مطبوعاتی علی‌اکبر علمی. راغب اصفهانی، حسین (1374). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت: دار القلم. رفیعی هنر، حمید (1396). روان‌شناسی مهار خویشتن با نگرش اسلامی. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). رفیعی هنر، حمید؛ جان‌بزرگی، مسعود؛ پسندیده، عباس؛ و رسول‌زاده، سید کاظم (1393). تبیین سازۀ خودمهارگری براساس اندیشۀ اسلامی. روان‌شناسی دین، 7(3)، 5-26. سلیمانی‌نسب، مرتضی، (1400). تدوین بستۀ آموزشی خویشتن‌داری جنسی براساس منابع اسلامی. (رسالۀ سطح چهار حوزۀ علمیه). قم، ایران. شایگان، فریبا (1395). نقش عملکرد فرهنگی- اجتماعی مساجد در پیشگیری از جرایم. فصلنامۀ انتظام اجتماعی، 8(3)، 25-50. شجاعی، محمدصادق (1399). نظام تحول روانی تولد تا مرگ برپایۀ منابع اسلامی. دوفصلنامۀ علمی روان‌شناسی فرهنگی، 4(2)، 134-160. شرف‌الدین، سید حسین (1394). سبک اهل‌بیت در تفریحات و اوقات فراعت. دوفصلنامۀ علمی- پژوهشی مطالعات اسلام و روان‌شناسی، 9(16)، 27-54. شرفی، محمدرضا (1380). دنیای نوجوانی. قم: منادی تربیت. صفایی حائری، علی (1386). مسئولیت و سازندگی. قم: نشر لیلة القدر. طباطبایی، سید محمدکاظم (1390). منطق فهم حدیث. قم: دارالحدیث. طبرسی، علی بن حسن (۱۴۱۸ق). مشکاة الأنوار فی درر الأخبار. قم: مؤسسۀ فرهنگی دار الحدیث. عابدینی، نصیر؛ و سهرابی، فرامرز (1396). اثربخشی آموزش مؤلفه‌های هوش معنوی بر خویشتن‌داری جنسی دانشجویان پسر. نشریۀ اسلام و پژوهش‌های روان‌شناختی، 1(1)، 81-94. عادل مهربان، مرضیه (1394). مروری بر تحلیل محتوای کیفی و کاربرد آن در پژوهش. اصفهان: نشر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. عباسی، مهدی (1396). الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی. قم: نشر دارالحدیث. فرمهینی فراهانی، محسن (1386). تربیت جنسی. تهران: نشر البرز. فقیهی، علی‌نقی (1387). تربیت جنسی ازمنظر قرآن و حدیث: اصول، مبانی و روش‌ها. قم: نشر دارالحدیث. فقیهی، علی‌نقی (1392). اصول، مبانی و روش‌های تربیت جنسی. قم: دارالحدیث. فیض کاشانى، ملامحسن (1417ق). المحجة البیضاء فی تهذیب الإحیاء. قم: جامعۀ مدرسین. قطب راوندی (۱۳۶۸). قصص الأنبیا. مشهد: آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی. قمی، عباس (1401). مفاتیح الجنان. قم: معارف. کاظمی رضایی، سید ولی؛ همتی گروسی، سجاد؛ حسنی، جعفر؛ و کاظمی رضایی، سید علی (1396). اثربخشیِ آموزش خویشتن‌داری جنسی بر رضایت از زندگی و شادکامی در دانشجویان پسر. نشریۀ پژوهش پرستاری ایران، 12(6)، 51-57. کلینی، محمد بن یعقوب (1340). اصول کافی. قم: دارالحدیث. گلمن، دانیل (1380). هوش هیجانی (نسرین پارسا، مترجم). تهران: رشد. گلن مایرز، بلر؛ و استیوارت، جونز (1355). روان‌شناسی نوجوانی (رضا شاپوریان، مترجم). تهران: سیمرغ. لیثی واسطی، علی بن محمد (1376). عیون الحکم و المواعظ (حسنی بیرجندی، مترجم). قم: دارالحدیث. متقی، علی بن حسام (1372). کنز العمال. بیروت: الرساله. مجلسی، محمدتقی (1403ق). بحار الأنوار الجامعة لدرر اخبار الأئمة الأطهار. قم: دار الکتب الإسلامیة. مجلسی، محمدباقر (1423ق). زاد المعاد. بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. محصص، مرضیه (1394). نگرۀ قرآن کریم به خویشتن‌داری در رفتارهای خانوادگی. پژوهشنامۀ معارف قرآنی، 6(15)، 35-57. محمدی ری‌شهری، محمد (1386). میزان الحکمة. قم، مؤسسۀ علمی- فرهنگی دارالحدیث. مزیدی، محمد؛ و خدمتیان، محمد (1396). ارائۀ الگوی تربیت جنسی با تکیه بر دیدگاه‌های اندیشمندان مسلمان. دوفصلنامۀ علمی- پژوهشی تربیت اسلامی، 12(25)، 161-183. مصطفوی، حسن (1385). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: نشر آثار علامه مصطفوی. معصومی، راضیه؛ زارعی، فاطمه؛ آذین، سید علی؛ و علمی، سپیده (1396). روند پژوهش رفتار جنسی در ایران. نشریۀ پایش، 17(1)، 21-32. موس، رالف (1357). نظریه‌های بنیادی دربارۀ نوجوانی (ناصرالدین صاحب‌الزمانی، مترجم). قم: عطایی. نورعلی‌زادۀ میانجی، مسعود (1388). مدل اسلامی مصون‌سازی رفتار جنسی با تأکید بر پیشگیری و درمان انحراف‌ها و مشکلات جنسی. مطالعات اسلام و روان‌شناسی، 3(5)، 107-142. Corwyn, R. F.; and Benda, B. (2003). Religiosity and Church Attendence: The Effects on Use of Drugs Controling for Sociodemographic and Theoretical Factors. The International Journal for the Psychology of Religion, 10(4), 241-258. Donahue, M. J.; and Benson, P. L. (1995). Religone and the Weiibeing of Adolescents. Journal of Socail Issues, 51, 145-160. Doswel, W. M.; Kouyate, M.; and Taylor, J. (2003). The Roler of Spirituality in Preventing Early Sexual Behavior. American Journal of Health Studis, 18(4), 195-202. Holder, D. W.; Durant, R.; Haarris, T.; Daniel, J. H.; Obeidallh, D.; and Goodman, E. (2000). The Association between Adolescent Spiritually and Voluntary Sexual Activity. Jornal of Adolescent Health, 26(4), 295-302. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 208 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 249 |
||