اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,389 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,220,715 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,215,355 |
کارآمدی دولت در فلسفۀ سیاسی ابن‌سینا | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| مقاله 6، دوره 27، شماره 69، فروردین 1402، صفحه 129-151 اصل مقاله (740.64 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2023.244025.1612 | ||
| نویسنده | ||
| مرتضی یوسفی راد* | ||
| استادیار گروه فلسفه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| ابن‌سینا بهعنوان فیلسوفی سیاسی، از یک دستگاه منسجم فکری و فلسفی برخوردار است که با استفاده از آن، محیط بیرون از ذهن خود و مسائل آن را تحلیل کرده و متأثر از آن‌ها درصدد تجویز نظم مطلوبی برآمده است که در آن، انسان ازطریق دولت مطلوب خود به آرمان‌ها و آرزوهایش میرسد. پرسش اصلی این پژوهش آن است که دستگاه فلسفه‌ورزی بوعلی جهت دستیابی به آمال و آرزوها چه نوع دولتی را کارآمد میداند و در نیل به اهداف، چه سازوکارهایی را برای کارآمدسازی دولت به‌دست میدهد. به این پرسش می‌توان اجمالاً چنین پاسخ داد که در فلسفۀ سیاسی ابن‌سینا کارآمدی دولت در استقرار دولت بر حاکمیت ریاست عادلۀ نبوی و تدابیرِ مبتنیبر قوانین شریعت و بر مشارکت مدنی است تا از یک سو با بهره‌گیری از سازوکارهای بازدارنده، افراد جامعه را از خطر انحراف، ظلم و بی‌عدالتی بازدارد و از سوی دیگر، با استفاده از سازوکارهای جاری‌کنندۀ عدالت، اعتدال و تعادل را در جامعه استقرار بخشد و بدین صورت، بسترهای لازم برای شکوفایی استعدادهای کمالیِ افراد جامعه و دستیابی آن‌ها به آمال و آرزوهایشان فراهم شود. در این مقاله، از روش فلسفی، یعنی شیوۀ برهانی- استدلالی بهره میگیریم تا قابلیت‌های اندیشگی این فیلسوف در موضوع کارآمدی دولت بر بنیان‌های فلسفی و فلسفی سیاسی وی مبتنی شود. براساس یافته‌های پژوهش، کارآمدی دولت عبارت است از: پیشگیری از فساد جامعه، دولت و نظام سیاسی؛ وجودداشتن سیاست‌های راهبردی عدالت‌آور و تعادل‌زا، و حاکمیت قوانین سعادت‌آور دنیوی و اخروی؛ وجودداشتن مدیریت روزآمد (برگرفته از تجارب و دریافت نظر کارشناسان و اقتضاهای محیطی). | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اعتدال؛ ریاست نبوی؛ عدالت؛ فلسفۀ سیاسی ابن‌سینا؛ کارآمدی دولت؛ مشارکت مدنی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Efficiency of the State in Avicenna's Political Philosophy | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Morteza Yousefirad | ||
| Assistant Professor of the Department of Political Philosophy of the Research Institute of Islamic Sciences and Culture, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Avicenna is a political philosopher with a coherent intellectual system. Utilizing this intellectual framework, he analyzed the issues prevalent in his society and subsequently prescribed an ideal order. The key question is: what type of state does his philosophical system deem efficient, and what mechanisms does he advocate for it? It is asserted that, in Avicenna's political philosophy, the state thrives on the governance of the just and prophetic leadership. On one hand, measures grounded in Sharia laws and civic participation are instituted to prevent societal members from the perils of deviation, oppression, and injustice, serving as a deterrent. On the other hand, moderation and equilibrium in society are established through the application of justice. This article employs a philosophical method, both probative and argumentative, to demonstrate Avicenna's intellectual prowess concerning the efficacy of government based on the tenets of his political philosophy. The research findings highlight that the efficiency of the state hinges on preventing corruption in society, the state, and the political system. Moreover, state effectiveness results from the implementation of strategic policies fostering justice and balance, along with the enforcement of laws that contribute to prosperity in both the present world and the hereafter. Lastly, the efficiency of the state is contingent upon contemporary management practices rooted in experiences, expert opinions, and current requirements. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Avicenna, state efficiency, justice, Sharia, prophetic leadership, civil participation, political philosophy | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1952 م). أحوال النفس: رسالة فىالنفس و بقائها ومعادها (احمد فؤاد الأهوانى، محقق و مقدمه‌نویس). قاهرة: دار إحیاء الکتب العربیة.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1403 ق). الإشارات والتنبیهات (مع الشرح للمحقق نصیرالدین الطوسی و شرح الشرح للعلّامة قطب‌الدین الرازی). قم: دفتر نشر الکتاب.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1387). الإشارات والتنبیهات (مجتبی زارعی، محقق). قم: بوستان کتاب.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1363 ب). إشارات و تنبیهات (حسن ملکشاهى، مترجم و شارح). تهران: سروش.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1331). الهیات دانشنامۀ علایی (محمد معین، محقق). تهران: یادگار جشن هزارۀ ابوعلی‌سینا، سلسلۀ انتشارات انجمن آثار ملی (15).
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404 ق الف). الإلهیات الشفاء. قم: منشورات آیتاللّه العظمى المرعشى النجفی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1385). إلهیات نجات (یحیى یثربى، مترجم و شارح). قم: بوستان کتاب.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404 ق ب). البرهان: المنطق (ابراهیم بیومی مدکور، طه حسین، سعید زاید، احمد فواد اهوانی، و ابوالعلاء عفیفی، به‌کوشش). قم: مکتبة آیتاللّه العظمى المرعشى النجفی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1370). تسع رسائل فی الحکمة و الطبیعیات (مصطفی نورانی، شارح). قم: مکتب اهل‌بیت (ع).
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1379). التعلیقات. قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1400 ق). رسائل ابن‌سینا. قم: بیدار.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1318 ق). رسائل فی الحکمة والطبیعیات: رسالة فی أقسام العلوم العقلیة. بمبئی: مطبعه گلزار حسنی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404 ق ج). الشفاء: الطبیعیات (الفن السادس: کتاب النفس). قم: منشورات مکتبة آیت‌الله العظمی المرعشی النجفی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1371). المباحثات (محسن بیدار، محقق و تعلیقه‌نویس). قم: بیدار.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1363 الف). المبدأ والمعاد (عبداللّه نورانى، به‌کوشش). تهران: مؤسسۀ مطالعات اسلامى دانشگاه مکگیل با همکارى دانشگاه تهران.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1428 ق). المجموع أو الحکمة العروضیة (محسن صالح، محقق). بیروت: دار الهادی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1388 الف). مجموعۀ رسائل: رسالۀ اقسام نفوس (سید محمود طاهرى، مصحح). تهران: نشر آیت اشراق.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1388 ب). مجموعۀ رسائل: رسالۀ عشق (سید محمود طاهرى، مصحح و شارح). تهران: نشر آیت اشراق.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1366). معراج‌نامه؛ به‌انضمام تحریر آن از شمس‌الدین ابراهیم ابرقوهی (نجیب مایل هروی، به کوشش). مشهد: آستان قدس رضوی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1364). النجاة فی الحکمة المنطقیة والطبیعیة والإلهیة. تهران: مرتضوی.
داودی، علی‌مراد (1349). عقل در حکمت مشاء از ارسطو تا ابن‌سینا. تهران: دهخدا.
راش، مایکل (1381). جامعه و سیاست (منوچهر صبوری، مترجم). تهران: سمت.
رضاییان، علی (1379). مبانی سازمان و مدیریت. تهران: سمت.
شکوری، ابوالفضل (1384). فلسفۀ سیاسی ابن‌سینا. قم: عقل سرخ.
صلیبا، جمیل (1366). فرهنگ فلسفی (منوچهر صانعی دره‌بیدی، مترجم). تهران: حکمت.
عباس‌مراد، علی (1434 ق). دولة الشریعة. بیروت: دار الطلیعة.
فارابی، محمد بن محمد (1995 م). آراء اهل المدینة الفاضلة. بیروت: دار مکتبة الهلال.
مک‌لین، ایان (1387). فرهنگ علوم سیاسی آکسفورد (حمید احمدی، مترجم). تهران: نشر میزان.
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (1373). اخلاق ناصری (مجتبی مینوی و علیرضا حیدری، مصححان). تهران: خوارزمی.یوسفی‌راد، مرتضی (1399). چیستیِ فلسفۀ سیاسی مشاء. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
یوسفی‌راد، مرتضی (1394). مبانی فلسفۀ سیاسی مشاء. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
یوسفی‌راد، مرتضی (1387). مفهوم‌شناسی فلسفۀ سیاسی مشاء. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 214 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 211 |
||