اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,388 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,220,639 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,215,340 |
تحلیل انتقادی اندیشه‌های قرآنی محمد عابد الجابری | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| مقاله 4، دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 33، مهر 1402، صفحه 61-86 اصل مقاله (600.72 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2023.244403.3763 | ||
| نویسنده | ||
| زهرا سلامی* | ||
| دانش آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| رویکردهای نوین تفسیری نسبت به قرآن کریم در اواسط قرن نوزده میلادی شدت بیشتری پیدا کرده که یکی از دلایل آن، اثرپذیری مستقیم اندیشمندان عرب از جریان مدرنیسم اروپا و نقد جدی میراث اسلامی بوده است. محمد عابد الجابری از جمله شاخص‌ترین عالمان نومعتزلی مصری است که به اسم ایجاد تغییر و تحول در معرفت بشری نسبت به دین، به نقد جدی میراث اسلامی پرداخته و تلاش کرده تفسیری جدید و عصری از قرآن کریم بر پایه ترتیب نزول آیات ارائه کند. در این پژوهش تلاش شده ضمن معرفی اجمالی جابری و مبانی فکری وی در فهم قرآن کریم، برخی از اندیشه‌های قرآنی وی مورد نقد و ارزیابی قرار گیرد. نقد روش تفسیری و تاریخ نگاری وی نسبت به موضوعات قرآنی، نقد دیدگاه او در رابطه با واقع نمایی قصص و دلالت الفاظ و ظواهر قرآن به همراه تحلیل اصطلاح «پدیده قرآنی»، از جمله مسائلی است که در این پژوهش مطرح شده و نشان داده شده است که متأسفانه جابری در اکثر موارد با افراط‌گرایی در اجتهاد تفسیری، به تضعیف میراث مستدل و مستند اسلامی پرداخته و راه را برای ورود اندیشه‌های انحرافی در آموزه‌های دینی باز کرده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| محمد عابد الجابری؛ نقد قرآن؛ روش‌های تفسیری؛ تاریخی‌نگری؛ ترتیب نزول | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Critical Analysis of Quranic Thoughts by Mohammad Abed Al-Jaberi | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Zahra Salami | ||
| Ph.D. in Quran and Hadith Sciences, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| New interpretive approaches to the Holy Quran became more intense in the middle of the 19th century, one of the reasons for which was the direct influence of Arab thinkers from the current of European modernism and the serious criticism of Islamic heritage. Muhammad Abed Al-Jabari is one of the most prominent Egyptian neo-Mu'tazili scholars who, in the name of creating change and evolution in human knowledge of religion, seriously criticized the Islamic heritage and tried to present a new and contemporary interpretation of the Holy Quran based on the order of revelation of the verses. In this research, while briefly introducing Jabri and his intellectual foundations in understanding the Holy Quran, some of his Quranic thoughts have been criticized and evaluated. Criticism of his interpretive and historiographical method regarding Quranic subjects, criticism of his view regarding the realism of stories and the meaning of the words and appearances of the Quran along with the analysis of the term "Qur'anic phenomenon" are among the issues raised and shown in this research. It is unfortunate that in most cases, Jabri has weakened the evidenced and documented Islamic heritage by extremism in the interpretive ijtihad and has opened the way for deviant ideas to enter religious teachings. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mohammad Abid Al-Jabri, criticism of the Qur'an, methods of interpretation, historicism, order of descent | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ابن نبی، مالک، (1389ق)، الظاهرة القرآنیه، ترجمه عبدالصبور شاهین، بیروت: دارالفکر.
ابوزید، نصر حامد، (1383ش)، نقد گفتمان دینی، ترجمه حسن یوسفی اشکوری و مـحمد جـواهرکلام، تـهران: یادآوران.
جابری، محمد عابد، (1386ش) «قرآن، قرآن است»، ترجمة سیدعلی آقایی، خردنامة همشهری، شـمارة 17.
جابری، محمد عابد، (1993م)، نحن و التراث، بیروت: مرکز الثقافی العربی.
جابری، محمد عابد، (2006م)، مدخل الی القرآن الکریم، بـیروت: مرکز الدراسات الوحدی العربیه.
جابری، محمد عابد، (2008م)، فهم القرآن الحکیم: التفسیر الواضح حسب ترتیب النزول، بیروت: مرکز الدارسات الوحدی العربیه.
جابری، محمد عابد، (2009م)، نقد العقل العربی، بیروت: مرکز الدراسات الوحدی العربیه.
خلف‌الله، محمد احمد، (1999م)، الفن القـصصی فـی القـرآن الکریم، قاهره: مؤسسه الانتشار العربی.
دروزه، محمد عزّت، (1383ق)، التفسیر الحدیث، قاهره: دار‌احیاء الکتب العربیه.
رشیدرضا، محمد، (بی‌تا)، تفسیر القرآن الکریم الشهیر بتفسیر المنار، بیروت: دار‌الفـکر.
سید قطب، (1412ق)، فی ظلال القـرآن، بیروت: دارالشـروق.
السـید، رضوان؛ جول، محمد زاهد، (1389ش)، «زندگی و آثار و رویکردهای تفسیری و فکری محمد عابد الجابری»، ترجمة علی عـلی‌محمدی، کتـاب مـاه دین، شمارة 154.
شحاته، عبدالله محمود، (1382ق)، مـنهج الامـام محمد عبده فی التفسیر القرآن الکریم، قاهره: الرسـائل الجـامعیه.
طباطبایی، سید محمدحسین، (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: جامعه اسلامی مدرسین حوزه علمیه قم.
علیخانی، علی‌اکبر و همکاران، (1390ش)، اندیشة سیاسی متفکران مسلمان، تهران: پژوهشکدة مطالعات فـرهنگی و اجـتماعی.
علی‌محمدی، علی، (1387ش)، «فهم القرآن الحکیم، التفسیر الواضح حسب ترتیب النزول»، کتاب ماه دین، شـمارة 132.
کرمی، محمدتقی، (بی‌تا)، بررسی آرا و اندیشه‌های محمد عابد جابری، تهران: مرکز مطالعات فرهنگی بین‌المللی.
معرفت، محمدهادی، (1386ش)، تفسیر و مفسران، ترجمه علی خیاط، قم: التمهید.
وصفی، محمدرضا، (1387ش)، نومعتزلیان، تهران: نگاه معاصر.
ویلانت، رتراود، (1383ش)، «جریان شناسی تفاسیر قرآن در دورة معاصر»، ترجمة مهرداد عباسی، آینة پژوهش، شمارة 86. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 332 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 347 |
||