اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,389 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,221,771 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,215,485 |
تجدد و چرخش گفتمانی سیاست‌گذاری فرهنگی ایران در دوران قاجار و پهلوی | ||
| دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق) | ||
| مقاله 11، دوره 30، شماره 1 - شماره پیاپی 63، خرداد 1402، صفحه 313-338 اصل مقاله (513.53 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/rc.2022.243252.1915 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد پورکیانی* 1؛ محمدرضا فتح اله بیاتی2 | ||
| 1رﺋﯿﺲﻣﺮکز ﺗﻤﺪن پژوﻫﺸکده ﺷﻬﯿﺪﺻﺪر داﻧﺸگاه ﺟﺎﻣﻊ اﻣﺎم ﺣﺴﯿﻦﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم، ﺗﻬﺮان، ﺟﻤﻬـﻮری اﺳـﻼمی اﯾـﺮان | ||
| 2داﻧﺸﺠﻮی دکتریﻣﻌﺎرف اﺳﻼمی وﻓﺮﻫﻨگ و ارﺗﺒﺎﻃﺎت داﻧﺸگاه اﻣﺎم ﺻﺎدقﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم،ﺗﻬﺮان، ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼمی اﯾﺮان | ||
| چکیده | ||
| مسئله اصلی پژوهش حاضر تأثیر تجدّد در ساختار سیاست‌گذاری فرهنگی ایران است. برای پاسخ به این سؤال به آغاز ورود تجدّد به ایران در دوره قاجار پرداخته و آثار آن در سیاست‌گذاری فرهنگی دوران قاجار و پهلوی بررسی می‌شود. روشنفکران ایران با تعلق‌خاطر به جهان نوین، ایران را عقب‌افتاده از قافله تمدن پنداشته و دولت را مأمور ایجاد بخش فرهنگ برای تربیتِ فرنگی‌مآب مردم می‌دانستند. برهمین‌اساس، اجماع روشنفکران و شاهان ایران موجب تغییرهای تدریجی در ساختار سیاست‌گذاری فرهنگی ایران می‌گردد. در این پژوهش دوگونه آرمانی از سیاست‌گذاری فرهنگی برای دو دوره ایران پیشانوین و ایران نوین معرفی‌شده که به‌صورت گفتمانی صورت‌بندی شده‌اند. گفتمان سیاست‌گذاری فرهنگیِ بومی حول دال مرکزی «استمرار سنت» شکل گرفته و با محوریت نهادهای مردمی عمل می‌کند. درحالی‌که گفتمان سیاست‌گذاری فرهنگی دولتی حول دال مرکزی «هم‌شکلی با غرب» شکل‌گرفته و با محوریت سازمان‌های دولتی عمل می‌کند. در این پژوهش با روش کتابخانه‌ای ـ اسنادی داده‌های تاریخی جمع‌آوری می‌شود، سپس با استفاده از گونه‌شناسی نوع آرمانی، دو گونه از سیاست فرهنگی مورد اشاره قرارگرفته و ارتباط و پیوستگی درونی آنها با روش مفصل‌بندی ترسیم می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| روشنفکری؛ سیاست‌گذاری فرهنگی؛ ایران؛ دولت؛ قاجاریان؛ پهلوی | ||
| موضوعات | ||
| مدیریت فرهنگ و ارتباطات | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Modernity and the discourse turn of Iran's cultural policy during the Qajar and Pahlavi periods | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mohammad poorkiani1؛ mohammad reza fathollah bayati2 | ||
| 1Head of Civilization Center of Shahid Sadr Research Institute of Imam Hossein University, Tehran, I.R.Iran | ||
| 2PhD student of Islamic Studies, Culture and Communication of Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The main issue of the current research is the impact of modernity on the cultural policy structure of Iran. To answer this question, the beginning of modernization in Iran during the Qajar period is discussed and its effects on the cultural politics of the Qajar and Pahlavi periods are examined. Belonging to the modern world, Iran's intellectuals considered Iran to be lagging behind the caravan of civilization and considered the government to be responsible for creating the culture sector for the education of the people. Accordingly, the consensus of Iranian intellectuals and kings causes gradual changes in the cultural policy structure of Iran. In this research, two types of ideals of cultural policymaking for the two periods of pre-modern Iran and modern Iran have been introduced, which have been formulated in the form of a discourse. The local cultural policy discourse is formed around the central sign of "continuation of tradition" and operates with the focus of popular institutions. While the government's cultural policy discourse is formed around the central sign of "the same shape as the West" and operates with the focus of government organizations. Regarding the method, in this research, the necessary historical data was collected using the library-documentary method, then two types of cultural politics were mentioned using the typology of the ideal type and their internal connection and connection with the technique. Articulation is drawn. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Intellectual, Cultural politics, Iran, Government, The Qajarians, Pahlavi | ||
| مراجع | ||
|
آبراهامیان، یرواند (1399). ایران بین دو انقلاب. ترجمه احمد گل‌محمدی و محمدابراهیم فتاحی، تهران: نشرنی.
آرام، محمدرضا (1399). نظام‌سازی بر مبنای تکافل اجتماعی. تهران: دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
آزاد ارمکی، تقی و نصرتی‌نژاد، فرهاد (1389). تبیین جامعه‌شناختی شکل‌گیری دولت مطلقه مدرن در ایران. مسائل اجتماعی ایران، سال اول، (1).
آشنا، حسام‌الدین (1388). از سیاست تا فرهنگ، سیاست‌های فرهنگی دولت در ایران (1304-1320). تهران: سروش.
پارسانیا، حمید (1393). انواع و ادوار روشنفکری. قم: کتاب فردا.
حسنی‌فر، عبدالرحمن و امیری پریان، فاطمه (1393). تحلیل گفتمان به مثابه روش، جستارهای سیاسی معاصر. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال پنجم، (1).
رئوف موسوی، سیدابراهیم (1399). سبک زندگی کارمندی. تهران: سوره مهر.
زرشناس، شهریار (1387). نگاهی کوتاه به تاریخچه روشنفکری در ایران. تهران: کتاب صبح.
ساروخانی، باقر (1388). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
سلیمانی قره گل، هادی و فاضلی، نعمت‌الله (1391). نقش روشنفکران اواخر دوره قاجار در شکل‌گیری نخستین دولت مدرن در ایران. جامعه‌شناسی تاریخی، پاییز و زمستان، (2).
سیدامامی، کاووس (1386). پژوهش در علوم سیاسی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
شفیعی سروستانی، اسماعیل (1387). تفکر، فرهنگ و ادب، تمدن. تهران: هلال.
صالحی امیری، سیدرضا (1391). مجموعه مقالات نسبت دولت و فرهنگ. جمعی از نویسندگان زیرنظر سیدرضا صالحی‌امیری؛ تهران: [به سفارش] پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام، گروه پژوهشی فرهنگی و اجتماعی، تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک، پژوهشکده تحقیقات راهبردی.
طالبوف، عبدالرحیم (بی‌تا). مسالک المحسنین. به همت محمد رمضانی. تهران: چاپخانه کلماله خاور.
فاضلی، نعمت‌الله و قلیچ، مرتضی (1392). نگرشی نو به سیاست فرهنگی: سیاست فرهنگی از دیدگاه مطالعات فرهنگی. تهران: تیسا.
فرهادی، مرتضی (1370). «واره» یا نوعی تعاونی سنتی کهن و زنانه در ایران و علل تداوم آن. فصلنامه علوم اجتماعی، 1(1 و 2)، 129-162.
فقیهی، ابوالحسن و دانایی‌فرد، حسن (1395). بوروکراسی و توسعه در ایران (نگاهی تاریخی ـ تطبیقی). تهران: دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
قلی‌پور، علی (1398). پرورش ذوق عامه در عصر پهلوی. تهران: نظر.
کاتوزیان، همایون (1391). ایرانیان دوران باستان تا دوره معاصر. ترجمه حسین شهیدی، تهران: نشر مرکز.
محبوبی اردکانی، حسین (1397). تاریخ مؤسسات تمدنی جدید در ایران. تهران: دانشگاه تهران.
مختاری، مریم؛ رحیمی، فرشید؛ کریمی، جلیل و خالق‌پناه، کمال (1398). برساخت سوژه ملی با میانجی آموزش و پرورش در ایران (دوره پهلوی اول). فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، (86)، 221-253.
مناشری، دیوید (1399). نظام آموزشی و ساختن ایران مدرن. ترجمه محمدحسین بادامچی و عرفان مصلح، تهران: نشر حکمت سینا.
موسوی، سید محمدمهدی (1367). خاطرات احتشام السلطنه. تهران: زوار.
نبوی، نگین (1399). روشنفکران و دولت در ایران؛ سیاست، گفتار و تنگنای اصالت. ترجمه حسن فشارکی، تهران: شیرازه کتاب ما.
نصر، سید حسین (1393). علم و تمدن در اسلام. ترجمه احمد آرام. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
Bennett, T. (2007). Critical Trajectories, Culture, Society, Intellectuals, Oxford, Blackwell Publishing. Chap. 4, Culture and Governmentality.
Dye, Thomas R. (2005). Understanding public policy. NJ: Pearson Prentice.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 530 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 550 |
||