اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,388 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,220,643 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,215,341 |
واکاوی جلوه‌های بصری «صراط» در سورۀ فاتحة الکتاب | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| مقاله 12، دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 33، مهر 1402، صفحه 271-296 اصل مقاله (659.02 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2023.244732.3793 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدحسین توانایی* 2؛ غلام رضا حسنی3؛ زهرا فنایی4؛ | ||
| 1دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران. | ||
| 2استادیار علوم قرآن و حدیث، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران | ||
| 3استادیار هنر، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران. | ||
| 4استادیار هنر، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران. | ||
| چکیده | ||
| یکی از شیوه های بدیع هنری قرآن در انتقال مفاهیم، استفاده از تصویرسازی است که در پرتو آن مفاهیم منطقی و عقلی، ملموس و واقعی نشان داده شده و ابهامات و پیچیدگی‌های احتمالی برطرف میشود. با توجه به جلوه های بصری صراط، به کارگیری این واژه بطور عام در قرآن و مشخصاً در سورۀ حمد، انتقال پذیری معانی مجرّد ذهنی به تصاویر مادّی محسوس را تسهیل نموده تا رهرو، با وقوف بر این تصاویر، راه خود را به خوبی دریافته و طی کند. این پژوهش با هدف شناسایی مفاهیم تصویری واژۀ صراط در سوره فاتحة الکتاب، به روش تحلیلی ـ توصیفی درصدد است تا جنبه‌های تصویری آن را بازشناسی نموده و چگونگی به‌خدمت گرفتن جلوه های بصری صراط در جهت فهم عمیق مصادیق را تبیین نماید. نتایج این پژوهش نشان داد که جلوه های بصری صراط بازتاب مفاهیم ذیل است: تسهیل فهم، تجسّم سیر حرکت از مبدأ تا مقصد، طلب مستمر هدایت، اتّصال و اعتصام به ریسمان الهی، ورود در ساحت رحمت الهی، خشیت، استقامت، دستگیری از راهیان صراط و سرانجام اتّحاد و یکرنگی. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تصویرسازی؛ جلوه های بصری؛ صراط؛ سورۀ حمد؛ یک رنگی. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analyzing the Visual Effects of the Word "Serat" in the Surah Al-Fateha al-Ketab | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Hossein Tavanaei2؛ Gholamreza Hassani3؛ Zahra Fanaie4؛ | ||
| 1PHD student in Quran and Hadith sciences, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran. | ||
| 2Professor of Theology Department, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran. | ||
| 3Assistant Professor of Art Department, Aliabad Katul Branch, Islamic Azad University, Aliabad Katul, Iran. | ||
| 4Assistant Professor of Art Department, Najaf Abad Branch, Islamic Azad University, Najaf Abad, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the innovative artistic methods of the Quran in concepts is the use of imagery such as similes and parables, in the light of which logical and real concepts are shown and possible doubts and complications are resolved. According to the visual effects of Sarat, the use of this word in general in the Qur'an and specifically in Surah Hamad has facilitated the transferability of abstract mental meanings to tangible material images so that the traveler, by focusing on these images, can find his way to Understand well and go through. This research aims to identify the visual concepts of the word Sarat in Fatihaal-Katab, in an analytical-descriptive and library method, in order to recognize its visual effects of Sarat for a deep understanding of examples to do. Since, in spite of the researches carried out about the concept and example of the path (and direct path) in the Qur'an, no research has been done on therecognition of the visual effects of the path, this research is responsible for filling a part of this research gap. The results of this research showed that the visual of Sarat reflect these concepts: facilitating understanding, visualizing the course of movement from the origin to the destination, continuous seeking for guidance, connecting and holding fast to the divine thread, entering the field of God's mercy, fear, perseverance, God's arrest from the wayfarers of Sarat, and finslly the union and a color. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Imagery, visual effects, Serat, Surah Hamd, monochromatic | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ابن سینا، ابوعلی حسین بن عبدالله، (1377ش)، الهیات نجات، ترجمه و پژوهش سیّد یحیی یثربی، تهران: انتشارات فکر روز.
احمدالراغب، عبدالسلام، (1387ش)، کارکرد تصویر هنری در قرآن کریم، ترجمه حسین سیدی، تهران: انتشارات سخن.
پاکباز، رویین، (1383ش)، دایره المعارف هنر، تهران: انتشارات فرهنگ معاصر.
جرجانی، عبدالقاهر، (1368ش)، دلائل الاعجاز فی القرآن، ترجمه سیدمحمد رادمنش، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
جوادی آملی، عبدالله، (1390ش)، تفسیر تسنیم، قم: انتشارات اسراء.
جوهری، اسماعیل بن حماد، (1405ق)، الصّحاح تاج الّغه و صحاح العربیّه، تهران: انتشارات امیری.
حویزی، عبدعلی، (1415ق)، تفسیر نور الثقلین، قم: انتشارات اسماعیلیان.
خرقانی، حسن، (1391ش)، قرآن و زیبایی شناسی، مشهد: آستان قدس رضوی .
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (1385ش)، مفردات الفاظ القرآن، قم: نوید اسلام.
رمّانی، ابوالحسن علی بن عیسی، (1963م)، النکت فی اعجاز القرآن، قاهره: دارالمعارف.
زمخشری، محمودبن عمر، (1407ق)، الکشّاف عن حقایق غوامض الّتنزیل، بیروت: دارالکتب العربیّه.
سید، قطب، (1359ش)، تصویر فنی؛ نمایش هنری در قرآن، ترجمه محمدعلی عابدی، تهران: نشر انقلاب.
سید، قطب، (1425ق)، فی ظلال القرآن، بیروت: مکتبه دارالشّروق
شیرازی، صدرالدین محمدابراهیم، (1340ش)، رسالۀ سه اصل، مصحّح: حسین نصر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
شیرازی، صدرالدین محمدابراهیم، (1361ش)، تفسیر القرآن الکریم، قم: انتشارات بیدار.
شیرازی، صدرالدین محمد ابراهیم، (1381ش)، کسر اصنام الجاهلیه، گردآورنده؛ محسن جهانگیری، تهران: بنیاد حکمت اسلامی.
طباطبایی، سیدمحمدحسین، ( 1374ش)، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمدباقر موسوی، قم: انتشارات جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه.
طبرسی، فضل بن حسن، (1387ش)، مجمع البیان فی تأویل آی القرآن، ترجمه: علی کرمی، تهران: انتشارات فراهانی.
طبری، محمدبن جریر، (1412ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالمعرفه.
طریحی، فخرالدّین،(1375ش)، مجمع البحرین و مطلع النّیرین، تهران: نشر مرتضوی.
طوسی، محمد بن حسن، (1389ش)، التّبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: داراحیاء التّراث الاسلامیّه.
عقاد، عباس محمود، (1985م)، الغة الشاعره، بیروت، المکتبه العصریه.
عیاشی، محمدبن مسعود، (1380ش)، تفسیر العیاشی، تهران: مکتبه العلمیه الاسلامیه.
فخررازی، محمدبن عمر، (1361ش)، التفسیر الکبیر، تهران: نشر اساطیر.
فراهیدی، خلیل بن احمد، (1421ق)، کتاب العین، بیروت: داراحیاءالتّراث العربی.
قرشی بنائی، علی اکبر، (1371ش)، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
کلینی، محمدبن یعقوب، (1365ش)، الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
کپس، جئورگی، (1395ش)، زبان تصویر، ترجمۀ فیروزۀ مهاجر، تهران: انتشارات سروش.
مغنیه، محمدجواد، (1425ق)، تفسیر المبین، قم: دارالکتب الاسلامیه.
محمدقاسمی، حمید، (1387ش)، جلوه هایی از هنر تصویرآفرینی در قرآن، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 244 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 221 |
||