اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,388 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,220,067 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,214,943 |
درآمدی بر درک عمومی آیت مندی قرآن کریم | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| مقاله 8، دوره 17، شماره 2 - شماره پیاپی 34، فروردین 1403، صفحه 183-211 اصل مقاله (1.56 M) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2024.244739.3794 | ||
| نویسندگان | ||
| ابوالفضل خوش منش1؛ رامین طیاری نژاد* 2 | ||
| 1دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| اعجاز قرآن از کهن‌ترین و پربسامدترینِ مسئله‌ها در مطالعات قرآنی و کلامی است. در این میان، وجه‌شناسی اعجاز بیش از سایر ابعاد مورد توجّه قرار داشته و درک آن علی‌الاغلب به مخاطب خاصِ نخبگانی محدود شده است. این پژوهش درصدد است با روش تحلیل محتوای کیفیِ مجموعه‌ای از آیاتِ حاویِ دیالوگ میان دو دیدگاه مخالف و موافق درباره آیت‌مندی قرآن، با رویکردی نو به واکاوی کیفیّت درک اعجاز قرآن ناظر به مخاطب عام بپردازد. یافته‌های تحقیق حاکی از تکیه ویژه قرآن بر اسلوبِ دیالوگ در بیان مسئله آیت‌مندی قرآن و دلالت‌های ویژه‌ای در این زمینه است. «هدایت» کانونی‌ترین مشخصه این اعجاز است. هدایت خاص قرآن دانایی صرف نیست که از ایمان و عقیده منفک باشد، بلکه نوعی برانگیختگی درونی است که فرد را به حقیقتی باورمند و مشتاق می‌کند؛ ماهیت این هدایت به‌گونه‌ای است که تحقق آن، مستلزم و توأم با درک آیت‌مندی قرآن نیز می‌باشد. آیت‌مندی (اعجاز) قرآن کریم را می‌توان با «اعجاز دفعی» و «اعجاز تدریجی» صورت‌بندی کرد. نمود اعجاز دفعی قرآن در «لینت قلب» است و این پدیده در «ساحت فردی» رخ می‌دهد و نمود اعجاز تدریجی در «الفت قلوب» است و این پدیده طیّ فرایندی معیّن در «ساحت اجتماعی» رخ می‌دهد که می‌توان از آن به جلوه اجتماعی اعجاز قرآن تعبیر نمود. عامل اصلی در این رخداد، تأکید بر «هویت زبانی» قرآن از طریق «تلاوت و استماع» است. «دیالوگ با قرآن» مهارتی است که به‌کارگیری آن در موقعیت مناسب، می‌تواند اسلوب مؤثری در ظهور اعجاز دفعی قرآن نزد مخاطب عام و زمینه‌ساز اعجاز تدریجی آن باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرآن کریم؛ اعجاز قرآن؛ زبان قرآن؛ دیالوگ؛ هدایت؛ تحلیل محتوا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Introduction to the General Understanding of the Verses of the Holy Quran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Abolfazl Khoshmanesh1؛ Ramin Tayyarinejhad2 | ||
| 1Associate Professor, Department of the Qur’an and Hadith Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| 2PhD Candidate of Qur’an and Hadith Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The miracle of the Quran is one of the oldest and most frequent issues in Quranic and theological studies. In the meantime, the morphology of Ejaz has received more attention than other dimensions and its understanding is mostly limited to a specific elite audience. This research aims to analyze the qualitative content of a collection of verses containing a dialogue between two opposing and agreeing points of view about the verses of the Qur'an, with a new approach to analyze the quality of the understanding of the miracles of the Qur'an for the general audience. The findings of the research show that the Qur'an relies on the dialogue style in expressing the issue of the verses of the Qur'an and special implications in this context. "Guidance" is the most central feature of this miracle. The specific guidance of the Qur'an is not mere knowledge that is separated from faith and belief, but it is a kind of inner arousal that makes a person believe and yearn for a truth; The nature of this guidance is such that its realization requires and is accompanied by the understanding of the verses of the Qur'an. The verses (miracles) of the Holy Qur'an can be formulated as "repulsive miracles" and "gradual miracles". The manifestation of the repulsive miracle of the Qur'an is in the "lint of the heart" and this phenomenon occurs in the "individual field" and the manifestation of the gradual miracle is in the "distraction of hearts" and this phenomenon occurs during a certain process in the "social field" which can be transformed into a social manifestation. He explained the miracles of the Qur'an. The main factor in this event is emphasizing the "linguistic identity" of the Qur'an through "recitation and listening". "Dialogue with the Qur'an" is a skill that, using it in the right situation, can be an effective method in the appearance of the repulsive miracle of the Qur'an to the general audience and the foundation of its gradual miracle. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Holy Qur'an, miracles of the Qur'an, language of the Qur'an, dialogue, content analysis | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ابن سعد، محمد بن سعد، (1410ق)، الطبقات الکبری، بیروت: دار الکتب العلمیه.
ابن عربی، محیی الدین محمد، (1422ق)، تفسیر ابن عربی، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
ابن کثیر، اسماعیل بن عمرو، (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابن هشام، ابومحمد عبدالملک بن هشام، (بی‌تا)، السیره النبویه، قاهره: دارالمعرفه.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، (1408ق)، روض الجنان و روح الجنان فى تفسیر القرآن، مشهد: بنیاد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى.
ابوزهره، محمد، (1418ق)، المعجزة الکبرى القرآن، قاهره: دارالفکر العربى.
امین، سیده نصرت، (1361ش)، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، تهران: نهضت زنان مسلمان.
باردن، لورنس، (1375ش)، تحلیل محتوا، ترجمه ملیحه آشتیانی و محمد یمنی دوزی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
بلاغی نجفی، محمدجواد، (1420ق)، آلاء الرحمن فى تفسیر القرآن، قم: بنیاد بعثت.
جوادی آملی، عبدالله، (1389ش)، تفسیر تسنیم، محقق: علی اسلامی، قم: إسراء.
جوادی آملی، عبدالله، (1388ش)، قرآن در قرآن، محقق: محمد محرابی، قم: إسراء.
جوادی آملی، عبدالله، (1386ش)، مراحل اخلاق در قرآن، محقق: علی اسلامی، قم: إسراء.
حکیم، محمد باقر، (1417ق)، علوم القرآن، قم: مجمع الفکر الاسلامى.
خامنه‌ای، علی، (1396ش)، تفسیر سوره برائت، تهران: انقلاب اسلامی.
خویی، ابوالقاسم، (بی‌تا)، البیان فی تفسیر القرآن، قم: موسسة احیاء آثار الامام الخوئى.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (1412ق)، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت: دارالقلم.
رامیار، محمود، (1369ش)، تاریخ قرآن، تهران: امیرکبیر.
زرکشی، محمد بن عبدالله، (1410ق)، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دار المعرفة.
زمخشری، محمود، (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی.
سید قطب، (1412ق)، فی ظلال القرآن، بیروت: دارالشروق.
سید قطب، (1415ق)، التصویر الفنی فی القرآن، بیروت: دار الشروق.
صادقی تهرانی، محمد، (1365ش)، الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن والسنة، قم: فرهنگ اسلامى.
طالقانی، محمود، (1362ش)، پرتوی از قرآن، تهران: شرکت سهامى انتشار.
طباطبایی، سید محمد حسین، (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طبرسی، فضل بن حسن، (1372ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصر خسرو.
طبری، محمد بن جریر، (1412ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفه.
طوسی، محمد بن حسن، (بی‌تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: داراحیاء التراث العربى.
عترت دوست، محمد، (1397ش)، «تحلیل محتوای کیفی شبکه معنایی قدرت؛ تلاشی برای فهم الگوی قدرت نرم در قرآن کریم»، مطالعات قرآن و حدیث، دوره 12، شماره 23.
فضل الله، محمد حسین، (1419ق)، من وحی القرآن، بیروت: دار الملاک للطباعة و النشر.
قرشی، علی اکبر، (1377ش)، أحسن الحدیث، تهران: بنیاد بعثت.
قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا، (1368ش)، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، محقق: حسین درگاهى، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
کاشانی، ملا فتح‌الله، (1336ش)، منهج الصادقین فى الزام المخالفین، تهران: کتابفروشى علمى.
کریپندورف، کلاوس، (1373ش)، تجزیه و تحلیل محتوا، رسانه، دوره‌ی یک، شماره یک.
مدرسی، محمد تقی، (1419ق)، من هدی القرآن، تهران: دار محبى الحسین.
معرفت، محمد هادی، (1381ش)، علوم قرآنی، قم: موسسه فرهنگى التمهید.
مقدسی، ابوشامه، (1424ق)، المرشد الوجیز إلى علوم تتعلق بالکتاب العزیز، بیروت: دار الکتب العلمیة.
مکارم شیرازی، ناصر، (1421ق)، الأمثل فى تفسیر کتاب الله المنزل، قم: مدرسه امام على بن ابى طالب(ع).
مکارم شیرازی، ناصر، (1374ش)،تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
نئوندورف، کیمبرلی، (1395ش)، راهنمای تحلیل محتوا، مترجمان: حامد بخشی و وجیهه جلائیان بخشنده، مشهد: جهاد دانشگاهی.
ومک، پیتر، (1396ش)، دیالوگ، ترجمه مژده ثامتی، تهران: سینا. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 282 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 275 |
||