اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 508 |
| تعداد مقالات | 4,389 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,222,625 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,216,071 |
یافته‌هایی نو دربارۀ «الإنصاف» برپایۀ «المباحثات» شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| دوره 28، شماره 71، فروردین 1403، صفحه 229-252 اصل مقاله (560.69 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2024.245831.1662 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین کلباسی اشتری1؛ محمد حسین انصاری2؛ محمد برومند* 2 | ||
| 1استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران . | ||
| 2دانش‌آموخته کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران. | ||
| چکیده | ||
| به‌منظور تقریر و تبیین جامع منظومه فکری شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا، به‌ویژه تشخیص میزان و کیفیت ابداعات فلسفی او، ارجاع و استناد به آثار کمتر شناخته‌شدة وی ازجمله کتاب «الإنصاف» ضروری است. این ضرورت نه فقط به لزوم تکمیل هندسه «حکمت مشرقی» وی، بلکه به تقریر درست مبادی و مبانی اندیشه فلسفی عالم اسلام و میزان استقلال و هویت پدیده‌ای به نام «فلسفه اسلامی» بازمی‌گردد. وجه دیگر اهمیت این ارجاع و پژوهش آن است که ابن‌سینا در کتاب یادشده با بررسی و سنجش انظار شارحین قدیم و جدید ارسطو، میان سنت‌های فلسفی متعارف تا زمان خود به محاکمه و قضاوت می‌پردازد؛ چیزی که در کمتر آثاری از این دست می‌توان مشاهده‌کرد. باوجود قطعیت انتساب تألیف اثر به ابن‌سینا، پرسش‌های متعددی حول مضامین و مطاوی این کتاب وجوددارد؛ علاوه‌برآنکه درمورد زمان پیدایش و تألیف اثر، کمیت و کیفیت محتوا و مسئله بازنویسی آن بحث‌هایی مطرح‌شده‌است. در نوشتار حاضر تلاش‌شده با استفاده از منابع و مصادر تاریخی و فلسفی و قسمت‌هایی از متن کتاب «المباحثات» به‌عنوان شاهد و قرینه‌ای مهم، به برخی پرسش‌های مذکور پاسخ‌داده‌شود. درمجموع باید گفت «الإنصاف» دارای یک نسخه ابتدایی و یک نسخه بازنویسی‌شده‌است و ابن‌سینا در هرکدام، پرداختی متفاوت نسبت‌به شرح‌های کتب ارسطو داشته‌است. تلاش او این بوده که درضمن قضاوت منصفانه میان انظار مختلف، با تعیین اصولی که آن‌ها را از کتاب‌های اصلی حِکمی به‌دست‌آورده، ابهامات موجود در کتاب‌های ارسطو را بر پایه ملاکات عقلی و قطعی برطرف‌کند. در این میان کیفیت مراودات علمی ابن‌سینا و شاگردان او با اندیشمندان زمان نیز، به‌خصوص اهل بغداد، حول موضوعات و مسائل فلسفی تا حدی روشن گردیده‌است. به‌منظور استشهاد به آثار و ادبیات خود ابن‌سینا در این زمینه، ترجمه بخشی از متن و ملحقات المباحثات به این نوشتار پیوست‌شده‌است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| المباحثات؛ الإنصاف؛ ابن‌سینا؛ ارسطو؛ ابوجعفر کیا؛ حکمت مشرقی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| New Findings on Al-Insaf According to the Al-Mobahesat of Avicenna | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hosein Kalbasi Ashtari1؛ Mohammad Hossein Ansari2؛ Mohammad Broomand2 | ||
| 1Professor of Philosophy, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran . | ||
| 2M.A in Islamic philosophy and theology, Farabi School of Tehran University, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| In order to comprehensively describe and explain the intellectual system of Sheikh Al-Raees Abu Ali Sina, especially to recognize the amount and quality of his philosophical innovations, it is necessary to refer and cite his lesser-known works, including the book Al-Insāf. This necessity goes back not only to the need to complete the geometry of his "Eastern wisdom", but also to the correct presentation of the principles and foundations of the philosophical thought of the Islamic world and the degree of independence and identity of the phenomenon called "Islamic philosophy". Another aspect of the importance of this reference and research is that Ibn Sina, in the mentioned book, examines and evaluates the opinions of the old and new commentators of Aristotle, among the conventional philosophical traditions up to his time. Something that can be seen in few works of this kind. Despite the certainty of attributing the authorship of the work to Ibn Sina, there are many questions about the themes and subjects of this book. In addition, discussions have been raised about the time of creation and authorship of the work, the quantity and quality of the content, and the issue of its rewriting. In this article, an attempt has been made to answer some of the aforementioned questions by using historical and philosophical sources and parts of the text of the Al-Mubahasat as an important witness and proof. In general, it should be said that Al-Insāf has an original version and a rewritten version, and in each of them, Ibn Sina had a different treatment compared to the descriptions of Aristotle's books. His effort has been to resolve the ambiguities in Aristotle's books based on rational and definite criteria, while making a fair judgment between different opinions, by determining the principles that he obtained from the main books of wisdom. In the meantime, the process of Avicenna's and his students' scientific relations with the thinkers of that time, especially the people of Baghdad, has been clarified to some extent. In order to refer to Ibn Sina's own works and literature in this context, the translation of a part of the text and the appendices of Al-Mubahasat have been attached to this article. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Al-Mubahasat, Al-Insaf, Ibn Sina, Aristotle, Abu Jaafar Kia, Eastern wisdom | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌اثیر، علی‌بن‌محمد (بی‌تا). تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران (چاپ 22) (علی هاشمی حائری و ابوالقاسم حالت، مترجمان). تهران: شرکت سهامی چاپ و انتشارات کتب ایران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1371). المباحثات (چاپ اول) (محسن بیدارفر، تصحیح و مقدمه). قم: بیدار. ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1396). المباحثات (چاپ اول). (محسن بیدارفر، تصحیح و مقدمه). تهران: مؤسسۀ بوستان کتاب. (بند 1160 و 1161 فقط در نسخة چاپ 1396 آمده‌است.) اسفراینی نیشابوری، محمدبن‌علی (1383). شرح کتاب النجاة (چاپ اول) (حامد ناجی اصفهانی و مهدی محقق، تحقیق و مقدمه). تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. اشکوری، محمدبن‌علی (1378). محبوب القلوب (چاپ اول). تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب. اقبال آشتیانی، عباس؛ پیرنیا، حسن؛ و بهنام‌فر، محمدحسن (1393). تاریخ کامل ایران (چاپ هفتم). تهران: آرایان. بدوی، عبدالرحمن (1978). ارسطو عند العرب (چاپ دوم). کویت: وکاله المطبوعات. بیهقی دبیر، ابوالفضل محمد‌بن‌حسین (1383). تاریخ بیهقی (چاپ چهارم) (علی‌اکبر فیاض، تصحیح، محمدجعفر یاحقی، به‌اهتمام). مشهد: مؤسسة چاپ و انتشارات دانشگاه فردوسی. پورحسن، قاسم (1400). ابن‌سینا و خرد ایرانی؛ واکاوی سرچشمه های حکمت مشرقی (جلد اول). تهران: صراط. دائره‌المعارف بزرگ اسلامی (1369). مدخل الف. راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد (1374). ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن (چاپ دوم). تهران: مرتضوی. سهروردی، یحیی‌بن‌حبش (1372). مجموعة مصنفات شیخ اشراق (چاپ دوم). تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی (مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی). شهرزوری، محمد‌بن‌محمود (2007). تاریخ الحکماء قبل ظهور الإسلام و بعده (نزهه الأرواح و روضه الأفراح) (چاپ اول) (تحقیق عبدالکریم ابوشویرب). پاریس: دار بیبلیون. صدرالدین شیرازی، محمدبنابراهیم (1368). الحکمه المتعالیه فی الأسفار العقلیه الأربعه (چاپ دوم). قم: مکتبه المصطفوی. صدرالدین شیرازی، محمدبنابراهیم (1378). رساله فی الحدوث (حدوث العالم) (چاپ اول). تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. کرد فیروزجائی، یارعلی (1385). معرفیِ گزارشی از اثولوجیای ارسطو. معارف عقلی، 1(2)، 129ـ. ویزنوسکی، روبرت (1401). الهیات ابن‌سینا؛ مطالعه‌ای در سیاق تاریخی و علمی (احمد عسگری، مترجم). قم: طه. Dimitri Gutas (2014). Avicenna and the Aristotelian Tradition. Leiden . Boston, Netherlands . US: BRILL. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 276 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 215 |
||