تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 507 |
تعداد مقالات | 4,374 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,115,355 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,106,902 |
شاخصهای برنامه درسی هویتبخش در منظومه فکری مقام معظم رهبری | ||
علوم تربیتی از دیدگاه اسلام | ||
دوره 12، شماره 26، مهر 1403، صفحه 31-49 اصل مقاله (521.39 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/esi.2024.245954.1750 | ||
نویسنده | ||
حسن نجفی* | ||
استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
برنامه درسی هویتبخش طرحی منسجم و منعطف است که میکوشد تا به یادگیرنده کمک کند گذشته، حال و آیندۀ خویش را بشناسد و بنابر آن موضع خود را در برابر پدیدههای عالم و وقایع اجتماعی مشخص سازد. پشتوانۀ این برنامۀ درسی در تربیت اسلامی، معارفی برآمده از قرآن کریم، احادیث اهلبیت علیهمالسلام و دیدگاه اندیشمندان بود. از آنجا که مقام معظم رهبری در زمرۀ برجستهترین اندیشمندان اسلامی است با اندیشۀ قرآنی-روایی خویش، اهتمام ویژهای در معرفی هویت انسان و ضرورت تکوین و تعالی آن در برنامههای درسی و تربیتی داشته است. روش انجام پژوهش، تحلیلی-استنتاجی بوده که از نوع پیشرونده و بهمنظور تحلیل اطلاعات از تکنیک تحلیل محتوا استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که منظور از شاخص، نشانۀ برجستهای است که جلب توجه میکند و بر اساس این تعریف، برنامۀ درسی هویتبخش در منظومۀ فکری مقام معظم رهبری دارای نشانههایی چون پرسشگری، تفکر، تعلقزدایی از غیر، قدم گذاشتن و حرکت در مسیر، مراقبتکننده از نفس و تعالی وجودی طی لقاء الهی است. حلقۀ اتصال این برنامه درسی فطرتمندی بوده و خداوند حکیم استعداد رسیدن به پاسخهای مربوط به گذشته (مبدأ)، حال (مسیر) و مقصد (آینده) را بهطور فطری در وجود انسان قرار داده است. بر این اساس یادگیرنده به اندازهای که سرمایهها و استعدادهای فطری خود را تحقق بخشد مستعد لقاء الهی خواهد بود. | ||
کلیدواژهها | ||
انسان؛ هویت دینی؛ برنامه درسی؛ دیدگاه مقام معظم رهبری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Indicators of the Identity-giving Curriculum in the Intellectual System of the Supreme Leader | ||
نویسندگان [English] | ||
Hassan Najafi | ||
Assistant Professor of the Department of Educational Science Farhangian Unvierstiy, Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The identity-giving curriculum is a coherent and flexible plan that tries to help the learner to know his past, present and future, and therefore to define his position in front of world phenomena and social events. The basis of this curriculum in Islamic education is knowledge derived from the Holy Qur'an, hadiths of the Ahl al-Bayt (peace be upon them) and the views of thinkers. The Supreme Leader is among the most prominent Islamic thinkers who have paid special attention to the introduction of human identity and the necessity of its development and excellence in curriculum and educational programs with the Qur'anic-narrative thought. The method of conducting the research is analytical-inferential, which is progressive and content analysis technique was used to analyze the information. According to findings, an indicator is a prominent sign that attracts attention and according to this definition the identity-giving curriculum in the intellectual system of the Supreme Leader has signs such as questioning, thinking, belonging, stepping and moving on the path, taking care of the self and existential excellence during the meeting with God. The rosary thread of this curriculum is nature. God, the Wise, has placed the ability to reach the answers related to the past (origin), present (path) and destination (future) in human being by nature. Based on this, the learner will be prone to meeting God as long as he realizes his natural talents and capital. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
human, religious identity, curriculum, view of Supreme Leader | ||
مراجع | ||
قرآن کریم(1398). (محمدمهدی فولادوند، مترجم). تهران: پیام عدالت.
پایگاه اطلاعرسانی مقام معظم رهبری به نشانی زیر:
حسینزاده، امالبنین (1401). واکاوی انواع هویت مبتنی بر رویکرد فطرتگرای توحیدی در کتب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی. دوفصلنامه علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، 10(1)، 259-231.
حسینی خامنهای، سیدعلی (1400). درس خارج فقه، مقابله با خواهشهای نفسانی.
حسینی خامنهای، سیدعلی (1394ق). طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن (جلسه ششم [نویدها]). تهران: اندیشه تمدنساز.
خوانساری، جمال الدین محمد (1366). شرح غُرر الحکَم و دُرَر الکَلم. تهران: دانشگاه تهران.
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی (1390). سند تحول بنیادین آموزشوپرورش. تهران: عالی انقلاب فرهنگی.
دبیرخانه شورای عالی آموزشوپرورش (1391). برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: وزارت آموزشوپرورش.
دیلمی، حسن بن محمد (1408ق). اعلام الدین فی صفات المؤمنین. قم: مؤسسه آل البیت.
ذاکری، مختار (1398). تحلیل و تبیین عمل تعلیم و تربیت در پرورش هویت بر مبنای مبانی و فرایندهای هویتیابی. فصلنامه آموزش پژوهی، 5(4)، 134-113.
سلمانیاردانی، محمدعلی؛ و شفیعپور مطلق، فرهاد (1400). ارزیابی عوامل چهارگانۀ موثر بر توسعۀ برنامه درسی هویتساز دینی ادراک شده با میانجیگری جهانبینی فردی (مورد مطالعه: دبیران متوسطه شهر اصفهان). فصلنامه مهارتهای روانشناسی تربیتی، 12(4)، 29-1.
سید رضی (1401). نهجالبلاغة (محمد دشتی، مترجم) (چاپ 4). مشهد: بِهنشر.
ظریفیان، فرشته؛ عبدخدایی، سعید؛ و آقامحمدیان، حمیدرضا (1401). تدوین برنامه آموزش خودشناسی با رویکرد صدرایی. ماهنامه جامعه شناسی ایران، 5(11)، 4785-4773.
فضلی، رخساره (1398). شکلگیری و تکوین هویت کودکان در دوره پیشدبستان. فصلنامه رشد آموزش پیشدبستانی، 11، 8-6.
معین، محمد (1386). فرهنگ معین: دوره چهارجلدی. تهران: نگارستان کتاب.
مهنا، محمدتقی (1391). راهکارهای تقویت هویت دینی در برنامه درسی دوره ابتدایی از دیدگاه آموزگاران و مدیران مدارس ابتدایی شهرستان لالجین. (پایاننامه کارشناسی ارشد). دانشگاه پیام نور، همدان، ایران.
نجفی، حسن (1400). طراحی و اعتباریابی الگوی برنامه درسی هویت دینی مبتنی بر تفسیر المیزان در دوره اول متوسطه. (رساله دکتری). دانشگاه علامه طباطبائی(ره)، تهران، ایران.
نوذری، محمود (1401). تربیت دینی در دوره دبستان و دبیرستان. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
Avramović, S (2016). Religious Education in Public Schools and Religious Identity in Post-Communist Serbia. Annals FLB – Belgrade Law Review. (3), 25 – 56. Conrad, F, Toepfer, J (1992). Curriculum For Identity: A Middle Level Educational Obligation. Middle School Journal. 23(3), 3-10. Krakowski, M (2017). Developing and Transmitting Religious Identity: Curriculum and Pedagogy in Modern Orthodox Jewish Schools, Journal of Contemporary Jewry. 37(3), 433-456. Neilsen, R, Arber, R, Weinmann, M (2017). Re-Imagining Asian Religious Identity: Towards a Critical Pedagogy of Religion and Race in Australian Schools. Journal of Science Education. (49), 1-15. Phalet, K, Baysu, G, Verkuyten, M (2010). Political Mobilization of Dutch Muslims: Religious Identity Salience, Goal Framing, and Normative Constraints. Journal of Social Issues. 66(4), 759-779. Rissanen, I (2014). Developing Religious Identities of Muslim Students in the Classroom: A Case Study from Finland. Journal of Religious Education. 36(2), 123-138. Visser-Vogel, E, Westerink, J, Janneke, D K, Barnard, M, Bakker, C (2012). Developing a Framework for Research on Religious Identity Development of Highly Committed Adolescents. Journal of Religious Education.107(2),108-121. Wang, T, J (2012). Religious Identity Formation Among Adolescents: The Role of Religious Secondary Schools. International Christian Community of Teacher Educators Journal. 7(2), 1-5. Williams, K (1999). Faith and the Nation: Education and Religious Identity in the Republic of Ireland. British Journal of Educational Studies banner. 47(4), 317-331. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 324 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 260 |