تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 508 |
تعداد مقالات | 4,388 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,219,619 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,214,603 |
تحلیل ناآرامیهای پاییز ۱۴۰۱ ایران از منظر جنبش نوین اجتماعی کاستلز | ||
نشریه «دانش سیاسی» | ||
مقاله 6، دوره 20، شماره 2 - شماره پیاپی 40، مهر 1403، صفحه 401-428 اصل مقاله (447.57 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی (مسایل سیاسی ایران) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/pkn.2024.245985.3142 | ||
نویسندگان | ||
مصطفی سمیعی* 1؛ علی داوری1؛ مصطفی غفاری2 | ||
1دانشجوی کارشناسیارشد معارف اسلامی و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق علیهالسلام، تهران، جمهوری اسلامی ایران. | ||
2استادیار گروه جامعهشناسی سیاسی، دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق علیهالسلام، تهران، جمهوری اسلامی ایران. | ||
چکیده | ||
فضای مجازی بهعنوان پدیدهای نوظهور منشأ ایجاد تغییرات عمدهای در زیست فردی و اجتماعی انسانها شده و بسیاری از مفاهیم و الگوهای سنتی کنش سیاسی شناخته شده مانند جنبشهای اجتماعی را دستخوش تحولات بنیادین کرده است. در همینراستا «مانوئل کاستلز» پس از جریان بیداری اسلامی و با مطالعه تحولات کشورهای عربی به بررسی الگوی جدید جنبشهای اجتماعی پرداخته و شاخصهایی را برای جنبشهای نوین اجتماعی بیان کرده است. مسئله این پژوهش تحلیل ماهیت ناآرامیهای 1401 ایران با استفاده از نظریه کاستلز است. پرسش اصلی محققان آن است که آیا ناآرامیهای 1401 ایران بر مبنای نظریه کاستلز، یک جنبش نوین اجتماعی قلمداد میشود؟ روش تحلیل در پژوهش حاضر «نظریه مبنا» (نظریه جنبشهای نوین اجتماعی کاستلز) بوده است. یافتهها نشان میدهد که ناآرامیهای 1401 ایران بعضی از شاخصهای کلیدی جنبش نوین اجتماعی مدنظر کاستلز را به دلیل انحراف پدیدآمده از ناحیه دخالت عوامل خارجی، ندارد. | ||
کلیدواژهها | ||
جمهوری اسلامی ایران؛ جنبشهای نوین اجتماعی؛ شبکههای اجتماعی مجازی؛ مانوئل کاستلز؛ ناآرامیهای پاییز 1401 | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analysis of the unrest in the Autumn of 2022 in Iran from the perspective of Castells' new social movement theory | ||
نویسندگان [English] | ||
mostafa samiei1؛ ali davari1؛ mostafa ghaffari2 | ||
1Master's student of Islamic Studies and Political Science, Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran. | ||
2Assistant Professor of political sociology, Faculty of Islamic Studies and Political Sciences, Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The development and expansion of new Internet-based technologies as the main infrastructure for the growth of cyber space in recent years has been the source of major changes in the personal and social life of humans and like an ecological evolution, many traditional concepts and patterns of known political action such as social movements have undergone fundamental and essential transformations.Based on this, Manuel Castells, by inductively examining the process of Islamic awakening in Arab countries and some other countries, expresses indicators for new social movements. Therefore, the main problem of this research, which has been done by its researchers, is to analyze the nature of the 2022 unrest in Iran by using Castells' theory about new social movements. Thus, the main question of the researchers of this article is whether the unrest in Iran in 2022 is considered a "new social movement" based on Castells' theory? The method of analysis used in the current research was " Grounded Theory" (Network Community Theory). By studying various works published by Castells and more closely examining the book "Networks of Outrage and Hope", the researchers categorized the set of 10 indicators that Castells mentions for modern social movements in three aspects: nature, internal mechanisms and consequences, and based on this new model, they analyzed the developments of 2022 in Iran. The findings of this research show that the unrest of 2022 in Iran, although it has some characteristics of a modern social movement, such as being networked, local-globalized, the virality of the dissemination model, the lack of a specific program, the change of society's values, and the lack of a single leadership, but still it does not have some other key characteristics of the new social movements considered by Castells, such as non-violence, self-reflection, spontaneity and occupation of the urban space due to the deviation arising from the extensive involvement of external factors and for these reasons, the series of changes that occurred as a result of the unrest in Iran in 2022, along with the series of social platforms created during the past years, can be considered as a "social movement in transition". | ||
کلیدواژهها [English] | ||
I.R.Iran, New social movements, Virtual social networks, Manuel Castells, Autumn unrest 2022 | ||
مراجع | ||
ابراهیمیپور، حوا (1395). «تجزیه و تحلیل نقش شبکههای اجتماعی مجازی در جنبشهای اجتماعی جدید با تأکید بر تحولات مصر»، فصلنامه مطالعات راهبردی جهان اسلام. 11 (67)، ۴۸-۵.
اسکات، آلن (1388). فرهنگ سیاسی و جنبشهای اجتماعی (درآمدی بر فهم جامعه مدرن؛ کتاب دوم: اشکال سیاسی و اقتصاد مدرنیته ـ 3). (رامین کریمیان، مترجم) تهران: آگه.
براتعلیپور، مهدی و امانی، محمدرضا (1396). «کنشهای هویتی در جنبشهای اجتماعی جدید (موردمطالعه: جنبشهای اعتراضی در ایران و انگلستان)»، فصلنامه سیاستهای راهبردی و کلان. 5 (20)، 1-26.
پریزاد، رضا و شجاعی، سید محسن (1401). «نقش و تأثیر اینترنت و شبکههای اجتماعی در وقوع جنبشهای اجتماعی (مطالعه موردی: انقلاب مصر)»، فصلنامه دانشنامه علوم سیاسی. 3 (8)، ۲۱-1.
پستمن، نیل (بیتا). پنج نکته درباره تحولات تکنولوژیک (آذرکار، سیدحسن، مترجم)، سروش اندیشه. 2 (6)، 231-243.
تقیزاده، محمد (1401). گزارش ایرنا با عنوان «تفاوت معنادار محتواهای تِرند شده اعتراضات ۱۴۰۱؛ از تلگرام و اینستاگرام تا توئیتر»، کدخبر: 85072092 https://irna.ir/xjM6X9/
تورن، آلن (1401). جامعهشناسی جنبشهای اجتماعی. (سلمان صادقیزاده، مترجم). تهران: طرح نو.
تیلی، چارلز (1389). جنبشهای اجتماعی ۲۰۰۴ ـ ۱۷۶۸. (علی مرشدیزاد، مترجم). تهران: دانشگاه امام صادق علیهالسلام.
جانستون، هنک (1398). جنبش اجتماعی چیست؟ (مریم کریمی و سعید کشاورزی، مترجم). تهران: انتشارات ثالث.
جلاییپور، حمیدرضا (1401، 22 آذر). گزارش «جنبش مهسا چیست و چه آیندهای دارد؟؛ تحلیل جامعهشناختی حمیدرضا جلاییپور از عوامل و پیامدهای اعتراضات اخیر». روزنامه اعتماد. صفحه 1.
جهانبگلو، رامین (1401، 9 آبان). گزارش رادیو فردا با عنوان «آنتیگونههای ایران؛ گفتگویی با رامین جهانبگلو درباره اعتراضات».
دلاپورتا، دوناتلا و دیانی، ماریو (1384). مقدمهای بر جنبشهای اجتماعی. (محمدتقی دلفروز، مترجم). تهران: کویر.
دیارومرو، لئوسادیا (1394). «درآمدی بر کنشگری برخط و جنبشهای اجتماعی معاصر»، (حسین حسنی، مترجم)، دوفصلنامه ماهواره و رسانههای جدید. 3 (12)، 137-160.
رفیع، حسین؛ بلباسی، میثم و قربی، سیدمحمدجواد (1395). «جنبشهای اجتماعی جدید، جهانیشدن و اینترنت مطالعه موردی: جنبش تسخیر والاستریت»، نشریه علمی دانش سیاسی. 12 (23)، 166-129.
رهبری، مهدی (1393). جنبشهای اجتماعی؛ کلاسیک، مدرن، پستمدرن. تهران: کویر.
سردارنیا، خلیلالله و حیدری، مصطفی (1394). «تحلیل جنبش اجتماعی مصر در چارچوب نظریههای متأخر جنبشهای اجتماعی و جان فوران»، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی. 3 (45)، ۷۱۹-۶۹۹.
عسگری، محمود و حسینی، سید حسین (1400). «تبیین فرایند و معرفی عوامل وقوع ناآرامیهای اجتماعی در ج.ا.ایران»، فصلنامه علمی راهبرد دفاعی. 19 (74)، ۱۷۸-۱۴۵.
علیاصغری، محمداقبال (1400). «بررسی علل و ابعاد امنیتیشدن ناآرامیهای اجتماعی»، فصلنامه مدیریت بحران و وضعیتهای اضطراری. 13 (جدید 3)، صص ۱۳۷-۱۰۹.
غفاری هشجین، زاهد و آقائی، محمد (1397). «پیادهروی اربعین حسینی بهمثابه جنبش اجتماعی»، نشریه علمی دانش سیاسی. 14 (1)، ۲۱-۱.
قهرمانپور، رحمن (1396). بررسی چهار دهه تحولخواهی در ایران، تهران: انتشارات روزنه.
کاستلز، مانوئل (1393). شبکههای خشم و امید؛ جنبشهای اجتماعی در عصر اینترنت. (مجتبی قلیپور، مترجم). تهران: نشر مرکز.
کاستلز، مانوئل (1396). قدرت ارتباطات. (حسین بصیریان جهرمی، مترجم) تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی.
کاستلز، مانوئل (1400). گسیختگی؛ بحران لیبرال دموکراسی. (محمد رهبری، مترجم). تهران: انتشارات اگر.
کدیور، جمیله (1402). نهیب حادثه؛ واکاوی ناآرامیهای 1401. تهران: امید ایرانیان.
محدثی، حسن. میری، سیدجواد (1401، 16 دیماه). بررسی خیزشهای اجتماعی در ایران / اخذ شده از https://www.aparat.com/v/qNzSY
محمدی، مهدی (1402). سراب سایهها؛ درنگی در ناآرامیهای پاییز 1401. تهران: سوره مهر.
نصرتینژاد، فرهاد (1383). «ارتباطات، جهانی شدن و جنبشهای اجتماعی (نگاهی اجمالی به جنبش اصلاحطلبی در ایران)»، نشریه پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی. 4 (14)، 137-160. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 352 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 348 |