اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 546 |
| تعداد مقالات | 4,725 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,459,088 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,047,293 |
اندیشه دربارۀ مرگ: هراس یا شجاعت | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| دوره 28، شماره 72، اسفند 1403، صفحه 97-114 اصل مقاله (451.05 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2024.246731.1692 | ||
| نویسنده | ||
| طیبه کرمی* | ||
| استادیار گروه فلسفه‌ی بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| مواجهۀ خردمندانه و مناسب با مرگ، پرسش و دغدغۀ بسیاری از نظام‌های فکری فلسفی بوده و نظرات مختلفی درباره مطلوب بودن و غیرمطلوب بودنِ فکر مرگ و راهکارهای متفاوتی برای رفع ترس از مرگ ارائه شده است. یکی از معروفترین راهکارها، راه‌حل اپیکوری و رواقی برای مقابله با ترس از مرگ است که در آن از طریق تحلیل روانشناختی ترس و با مفروض در نظر گرفتن عاملِ لذت و الم برای آن، سعی در اقناع روانی نفس می‌شود. اما در نظریۀ سقراط و افلاطون که مبتنی بر برتری و بقای مستقل نفس است،کمال مطلوب انسان، رفضِ بدن و دوری از خواسته‌های آن و تعطیل حواس است و چنین شرایطی به طور طبیعی در هنگام مرگ رخ می‌دهد. بنابراین فیلسوف و حکیم، نه تنها از مرگ نمی‌هراسد و نمی‌گریزد، بلکه به استقبال آن می‌رود. بسیاری از حکما و عرفای اسلامی رویکردی همانند سقراط و افلاطون و یا همانند رویکرد اپیکوری و رواقی اتخاذ کرده‌اند. ابن‌سینا از جمله کسانی است که همانند سقراط و افلاطون، مواجهه شجاعانه با مرگ را نوعی کمال عارفانه می‌داند. اما فارابی در امتداد نظر ارسطو فضیلتِ شجاعت را امری تحصیل کردنی و مبتنی بر اراده و اختیار انسان دانسته است و آن را در شیوۀ زیستن معنا کرده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ترس از مرگ؛ لذت و ألم؛ فضیلت؛ شجاعت؛ کمال؛ سعادت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Thinking about death: fear or courage | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Tayebeh Karami | ||
| Assistant Professor, Department of Philosophy of Islamic Encyclopedia Foundation, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| A wise and appropriate confrontation with death has been the question and concern of many philosophical systems of thought, and various opinions have been presented about the desirability and undesirability of thinking about death and different solutions to eliminate the fear of death. One of the most famous solutions is the Epicurean and Stoic solution to deal with the fear of death, in which an attempt is made to psychologically convince the self through the psychological analysis of fear and assuming the factor of pleasure and pain. But in the theory of Socrates and Plato, which is based on the superiority and independent survival of the soul, the desired perfection of man is to reject the body and stay away from its desires and the senses, and such conditions naturally occur at the time of death. Therefore, the philosopher and sage, not only does not fear or run away from death but welcomes it. Many Islamic sages and mystics have adopted an approach similar to that of Socrates and Plato or similar to the Epicurean and Stoic approaches. Ibn Sina is one of those who, like Socrates and Plato, consider facing death bravely as a type of mystical perfection. However, following Aristotle's opinion, Farabi considered the virtue of courage to be learned and based on human will and discretion and interpreted it in the way of living. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Fear of death, pleasure and pain, virtue, courage, perfection, happiness | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
آرضایی، حامد (1399). ابن‌سینا و هراس از مرگ تصحیح یک اشتباه درباره‌ی تک‌نگاری منسوب‌به ابن‌سینا. حکمت سینوی، 24 (64)، 77-93.
اخوان الصفاء (1412). رسائل اخوان الصفا. بیروت: الدار الاسلامیه.
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1375). الإشارات و التنبیهات (نصیرالدین الطوسی و قطب‌الدین الرازی، به‌شرح). قم: نشر البلاغة.
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1426). القانون فی الطب. بیروت: دار احیاء تراث العربی.
اشکوری، محمدبن‌علی (1378). محبوب القلوب. تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب.
بدوی، عبدالرحمن (1974/1353ش). أفلاطون فی الإسلام. تهران: مؤسسه‌ی مطالعات اسلامی دانشگاه تهران ـ دانشگاه مک‌گیل.
بغدادی، ابوالبرکات (1373). المعتبر فی الحکمة. حیدرآباد دکن: دائرة‌المعارف العثمانیة (افست اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان).
توحیدی، ابوحیان ( 1992). المقابسات (حسن السندوبی، بهچاپ). کویت: دار سعاد الصباح.
رازی، محمد‌بن‌زکریا (1422). الحاوی فی الطب (هیثم خلیفة طعیمى، بهچاپ). بیروت: دار احیاء تراث العربی.
رازی، محمد‌بن‌زکریا (2005). رسائل فلسفیة (پل کراوس، بهچاپ). دمشق: نشر بدایات.
سهروردی، یحیی‌بن‌حبش (1372). مجموعه مصنفات شیخ اشراق. تهران: مؤسسه‌ی مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
سجستانی، ابوسلیمان (2004). صوان الحکمة (منسوب‌به ابوسلیمان سجستانی) (عبدالرحمن بدوی، بهچاپ) پاریس: دار بیبلیون.
صدرالدین شیرازی، محمدبن‌ابراهیم (ملاصدرا) (1380). المبدأ و المعاد (جلال‌الدین آشتیانی، بهچاپ). قم: دفتر تبلیغات حوزه‌ی علمیه‌ی قم.
طبری، علی‌بن‌سهل (1423). فردوس الحکمة. بیروت: دار الکتب العلمیة.
غزالی، ابوحامد محمدبن‌محمد (2006). احیاء علوم‌الدین (محمد وهبی سلیمان و اسامة عمورة، بهچاپ). دمشق: دار الفکر.
فارابی، ابونصر محمد (1968). آراء اهل المدینة الفاضلة. (البیر نصری نادر، بهچاپ). بیروت: دارالمشرق.
فارابی، ابونصر محمد (1964). السیاسة المدنیة (فوزی متری نجّار، بهچاپ). بیروت: المطبعة الکاتولیکیة.
فارابی، ابونصر محمد (1405). فصول منتزعة (فوزی متری نجّار، بهچاپ). بیروت: دار المشرق (افست تهران: الزهرا).
فراهیدی، خلیل‌بن‌احمد (1409). کتاب العین. قم: دار الهجرة.
کندی، یعقوب‌بن اسحق (1997/1418). فی الحیلة لدفع الاحزان (در «رسائل فلسفیة للکندی و الفارابی و ابن‌باجه و ابن‌عدی») (عبدالرحمن بدوی، بهچاپ). بیروت.: دار الاندلس.
مسکویه، احمدبن‌محمد (1398). تهذیب‌الاخلاق (ابن‌الخطیب، بهچاپ). قاهره: مکتبة الثقافة الدینیة.
مقالات فلسفیة لمشاهیر المسلمین و النصاری (ابن‌سینا، فارابی، ارسطو، افلاطون....) (1985). (لویس شیخو، بهچاپ). قاهره: دار العرب للبستانی.
Aristoteles (1934). Nicomachean Ethics (Loeb Classical Library) (Harris Rackham, Trans). Cambridge: Harvard University Press.
Mitsis, Phillip (2012). When Death Is There, We Are Not: Epicurus on Pleasure and Death, in “The Oxford Handbook of Philosophy of Death” (Ben Bradley Fred Feldman and Jens Johansson, Ed). New York: Oxford University Press.
Plato (1997). Complete Works. (John M. Cooper, Ed). Indianapolis/Cambridge: Hackett Publishing Company.
Long, A. A. (2002). Epictetus (a Stoic and Socratic Guide to Life). Oxford: Clarendon Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 556 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 424 |
||