تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 508 |
تعداد مقالات | 4,388 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,220,140 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,215,030 |
چگونگی بازتاب قصص قرآنی حضرت داوود(ع) و سلیمان(ع) در متون منظوم فارسی | ||
مطالعات قرآن و حدیث | ||
مقاله 2، دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 35، مهر 1403، صفحه 21-49 اصل مقاله (1.11 M) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2024.246780.4005 | ||
نویسندگان | ||
محمد علی محمود آبادی1؛ غلامرضا ستوده* 2؛ علی اصغر باباصفری3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد سیرجان، دانشگاه آزاد اسلامی، سیرجان، ایران. | ||
2استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد سیرجان، دانشگاه آزاد اسلامی، سیرجان، ایران. | ||
3دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
چکیده | ||
قصص قرآنی بویژه داستان انبیاء الهی همواره یکی از سرچشمههای باروری متون ادبی و زمینهای برای ظهور خلاقیّتهای شاعران بوده است. شاعران بر اساس این داستانها و تلمیح به سرگذشت پیامبران، مضامین مختلف و لطیفی را خلق کرده و گاه ترکیبات تازه و بدیعی را آفریدهاند. در این میان، بررسی چگونگی بازتاب قصص قرآنی در اشعار فارسی و نوع نگاهی که شاعران فارسیگوی به سرگذشت انبیاء الهی داشتهاند، همواره حائز اهمیت بسیار بوده است. از بررسی این اشعار میتوان میزان نفوذ و گسترش معارف قرآنی و یا اسرائیلیات را در جامعه ایرانی برداشت کرده و تحلیلی از سبک دینداری مردم ارائه نمود. در این پژوهش به مطالعه موردی بازتاب قصص قرآنی مربوط به حضرت داوود(ع) و حضرت سلیمان(ع) در متون منظوم فارسی پرداخته شده است. علت انتخاب این دو پیامبر اولاً تنوع ماجراها و قضایای دوران نبوّت ایشان و ثانیاً وجود گزارشهای مشابه در منابع تاریخی دین یهود بوده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد در اکثر موارد، آنچه مورد استناد شاعران فارسیگوی بوده، گزارش قرآن کریم است و در مواردی تلاش شده تا گزارشهای تورات نقد و ابطال شود. | ||
کلیدواژهها | ||
قصص قرآنی؛ حضرت داوود(ع)؛ حضرت سلیمان(ع)؛ شعر فارسی. | ||
عنوان مقاله [English] | ||
How to Reflect the Quranic Stories of Prophet Dawood and Solomon (pbuh) in Persian verse texts | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Ali Mahmoodabadi1؛ Gholam Reza Sotoudeh2؛ Ali Asghar Babasafari3 | ||
1PhD student in Persian language and literature, Sirjan branch, lslamic Azad university, Sirjan, Iran. | ||
2Professor of the Department of Persian Language and Literature, Sirjan Branch, Islamic Azad University, Sirjan, Iran. | ||
3Associate professor of Persian language and literature, Faculty of literature and humanism, Esfahan university, Esfahan, lran. | ||
چکیده [English] | ||
The story of the prophets has always been one of the fertile sources of literary texts and a background for the emergence of poets' creativity. Based on these stories and allusions to the history of the prophets, poets have created various and subtle themes and sometimescreated new and original compositions.The narrative of Prophet Dawood (pbuh) and his son Prophet Sulaiman (pbuh) of the great prophets of God among the people of Israel in Persian texts have had different and different effects compared to the story of other prophets due to the variety of adventures, events and cases of the prophethood period. Despite the age of these two narratives in the sources of Jewish religion and the Holy Quran, they are the best and first sources for poets and mystics to use.The current research, which analyzes and examines the story of Prophet David (pbuh) and Prophet Solomon (pbuh) in the poetry of some prominent poets from the 6th to the 11th centuries, has been carried out in a descriptive-analytical way, in which things such as Quranic verses and interpretive references In connection with these two stories, subtle literary and mystical themes and themes have been examined; and then, while presenting poetic evidence, we have come to the conclusion that what comes from the hearts of the poets' poems is an indication of their attention to different aspects of the story of Prophet David. (pbuh) and Hazrat Suleiman, it is for the purpose of expressing moral and descriptive concepts and as they have depicted the concepts of pleasantness. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Quranic stories, Prophet David (pbuh), Prophet Solomon (pbuh), Persian poetry | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
اربابی، بیژن؛ قملاقی، فائزه (1400ش)، «مطالعه بینامتنی قالیچه داستانی حضرت سلیمان و ملکه سبا»، مجله رهپویه هنرهای صناعی، سال1، شماره1، صص 7-17.
اشرف زاده، رضا (1379ش)، راز خلوتیان؛ شرح غزلیات حافظ، مشهد: نشر گلهر.
انوری، علی بن محمّد (1364ش)، دیوان اشعار، تصحیح: محمد تقی مدرس رضوی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
جعفرزاده، مریم؛ شریف پور، عنایتالله (1387ش)، «سیمای پیامبران در شعر صائب تبریزی»، پژوهشهای تعلیم و تربیت اسلامی، سال 2، شماره 4، صص 30-41.
حافظ، شمسالدین محمّد (1370ش)، دیوان حافظ، تصحیح: محمّد قزوینی و دکتر قاسم غنی، تهران: نشر اقبال.
خاقانی شروانی، افضل الدین (1382ش)، دیوان اشعار، به کوشش: ضیاءالدین سجادی، تهران: نشر زوّار.
خواجوی کرمانی، کمال الدین (1389ش)، دیوان غزلیات خواجو، گردآورنده: حمید مظفری، کرمان: نشر خدمات فرهنگی.
خوارزمی، محمّد (1399ش)، جواهر الاسرار و زواهر الانوار، تهران: اساطیر.
سعدی، مصلح الدین (1369)، بوستان، تصحیح: غلامحسین یوسفی، تهران: خوارزمی.
سنایی، مجدود بن آدم (1362ش)، دیوان اشعار، تصحیح: محمد تقی مدّرس رضوی، تهران: سنایی.
سنگری، محمدرضا؛ حاجی، لیلا (1389ش)، «تجلی عارفانۀ چهرههای قرآنی برخی پیامبران در مثنوی معنوی»، نشریه عرفانیات در ادب فارسی، سال 2، شماره 5، صص 51-66.
سهروردی، شهاب الدین یحی (1348ش)، مجموعه آثار فارسی شیخ اشراق، تصحیح: حسین نصر، تهران: انتشارات پژوهشهای علمی در ایران.
شمیسا، سیروس (1378ش)، فرهنگ تلمیحات، اشارات اساطیری، داستانی، تاریخی و مذهبی در ادبیات فارسی، تهران: نشر فردوس.
صائب تبریزی، محمّدعلی (1377ش)، دیوان اشعار، به کوشش: محمّد قهرمان، تهران: علمی فرهنگی.
طباطبایی، محمدحسین (1367)، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: حسین همدانی، قم: بنیاد علمی و فرهنگی علامه طباطبایی.
طبرسی، فضل بن حسن (1380ش)، مجمع البیان، ترجمه: علی کریمی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
طبری، محمّدبن جریر (1367ش)، تفسیر طبری، تصحیح: حبیب یغمایی، تهران: توس.
عطار نیشابوری، فریدالدین محمّد (1384ش)، منطق الطیر، تصحیح: محمّدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
عطار نیشابوری، فریدالدین محمّد (1380ش)، دیوان اشعار، تصحیح: تقی تفضّلی، تهران: علمی و فرهنگی.
کلیم کاشانی، ابوطالب (1392ش)، دیوان اشعار، تصحیح: حسین پرتو بیضائی، تهران: انتشارات سنائی.
مکارم شیرازی، ناصر (1371ش)، تفسیر نمونه، قم: دار الکتب الاسلامیه.
مولوی، جلال الدّین محمّد (1372ش)، مثنوی معنوی، تصحیح: محمّد استعلامی، تهران: زوّار.
میبدی، ابوالفضل رشیدالدین (1361ش)، کشف الاسرار و عدة الابرار، تصحیح: علی اصغر حکمت، تهران: امیر کبیر.
نجم الدین رازی، عبدالله بن محمّد (1384ش)، مرصاد العباد، تصحیح: محمّد امین ریاحی، تهران: علمی و فرهنگی.
نصیحت، ناهید؛ پراندوجی، نعیمه (1390ش)، «ریخت شناسی داستان حضرت سلیمان(ع) در قرآن»، مطالعات قرآنی، سال 2، شماره 6، صص 112-124.
نظامی گنجویی، جمال الدین (1375ش)، مخزن الاسرار، تصحیح: حسن وحید دستگردی، تهران: افکار.
نیشابوری، ابواسحاق (1378ش)، قصص انبیاء، تصحیح: حبیب یغمائی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
هجویری، ابوالحسن علی بن عثمان (1384ش)، کشف المحجوف، تصحیح: محمود عابدی، تهران: سروش.
یزدان پناه، مهرعلی؛ کندلویی، فاطمه (1389ش)، «سیمای حضرت سلیمان در منظومههای عطار نیشابوری»، تفسیر و تحلیل متون زبان و ادب فارسی، سال 2، شماره 6، صص50-64. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 119 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 118 |