اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 504 |
| تعداد مقالات | 4,359 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,055,442 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,057,410 |
جایگاه کرامت ذاتی انسان در مبانیِ اصول اعتقادات با تکیه بر روایات شیعی | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| مقاله 5، دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 35، مهر 1403 | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2024.246081.3941 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد خلج1؛ کاظم قاضی زاده* 2؛ محمد علی ایازی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 2استادیار گروه علوم قرآن وحدیث، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| 3استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| کرامت انسان بما هو انسان در ادیان، جوامع و مکاتب مختلفی مورد اقبال قرار گرفته است. به صراحت قرآن کریم، کرامت ذاتی انسان را بهعنوان اصلی خدشهناپذیر مورد پذیرش قرار داده و تمامی انسانها را مشمول آن میداند. بر این اساس مطالعه بر روی ارتباط چگونگی ارتباط کرامت انسان با قلمرو سهگانه دین (اعتقادات، اخلاق و احکام)، با اتکا بر جهانبینی مذهب شیعه مبتنی بر روایات از جمله مباحث مبیّن جایگاه و کارکرد این ودیعه الهی به انسان است که نیاز به بررسی دارد. ضرورت دیگر آنکه دین اسلام همواره توسط برخی مکاتب و جهانبینیهای دیگر در زمینه رعایت کرامت انسان مورد اتهام قرارگرفته است. مقالۀ حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزارهای کتابخانهای در پی تبیین جایگاه و ارتباط کرامت ذاتی با اصول عقاید شیعی مبتنی بر روایات است و از مسیر بررسی ارتباط و جایگاه کرامت انسانی با اصول پنجگانه اعتقادی (توحید، نبوّت، امامت، قیامت و عدل) به این مهم پرداخته و اثبات نموده که مطابق با عقاید شیعه، کرامت انسان نه تنها در عمل که باور آنان نیز جاری بوده و این اصل بطور متناسب و دقیقی در اصل اندیشه اسلام شیعی موجود است. علاوه بر آنکه کرامت انسان با محوریت و برتری او از سایر موجودات در توحید و عدالت امری مشهود است، انبیاء و امامان نیز همواره در پی سوق دادن و بازگرداندن باور مسلمانان به اصل کرامت انسانی بودهاند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| کرامت ذاتی؛ کرامت انسان؛ عقاید شیعه؛ فقه الحدیث. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Position of Inherent Human Dignity in the Foundations of Shia Doctrinal | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Khalaj1؛ kazem Ghazizadeh2؛ Mohammad Ali Ayazi3 | ||
| 1PhD student of Quran and Hadith sciences, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Department of Quran and Hadith Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. | ||
| 3Assistant Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The dignity of a human being, by virtue of being human, has been esteemed in various religions, societies, and schools of thought. Explicitly, the Holy Quran and the Islamic faith have recognized inherent human dignity as an inviolable principle and consider all humans to be its beneficiaries. The study of the relationship between human dignity and the tripartite realm of religion (beliefs, ethics, and laws), particularly relying on the worldview of the Shia sect based on narratives, is among the discussions that clarify the status and function of this divine trust granted to humans, necessitating further examination. The Islamic religion, and specifically Shia Islam, has often been accused by certain schools and other worldviews of not respecting human dignity. The present article, with a descriptive-analytical approach and utilizing library tools, seeks to elucidate the position and relationship of inherent dignity with the principles of Shia beliefs based on narratives. It addresses and affirms the importance of this through the examination of the relationship and status of human dignity with the five doctrinal principles (Tawhid, Prophethood, Imamate, Resurrection, and Justice). It demonstrates that according to Shia beliefs, human dignity is not only practiced but also a prevailing conviction, and this principle is precisely and proportionately present in the core of Shia Islamic thought. Moreover, human dignity, with its centrality and superiority over other creatures in Tawhid and Justice, is evident. Prophets and Imams have always endeavored to guide and return the believers to the principle of human dignity. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Inherent dignity, human dignity, Shia beliefs, Hadith jurisprudence | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ابن أبی الحدید، عبدالحمید، (۱۴۰۴ق)، شرح نهج البلاغة، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
ابن بابویه، محمدبن علی، (۱۳۸۵)، علل الشرائع، قم: کتابفروشی داوری.
ابن بابویه، محمدبن علی، (۱۳۹۸ق)، التوحید، قم: جامعه مدرسین.
ابن بابویه، محمدبن علی، (۱۴۱۵ق)، المقنع، قم: مؤسسة امام مهدى عجل الله تعالى فرجه الشریف.
ابن درید، محمدبن حسن، (۱۹۸۷م)، جمهرة اللغة، بیروت: دار العلم الملایین.
ابن مزاحم، نصر، (۱۴۰۴ق)، وقعة الصفین، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
ابن میثم بحرانی، میثم بن علی، (۱۳۶۲)، شرح نهجالبلاغه، بیروت: دفتر نشر الکتب.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، (۱۴۰۸ق)، روضالجنان و روحالجنان فی تفسیر القرآن، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
اصغری، محمدجواد، (۱۳۸۶)، کرامت اهل کتاب در نظام حقوقی اسلام (اصول و مبانی کرامت انسان(۱))، تهران: مؤسسه چاپ و نشر عروج.
برقی، احمد بن محمد، (۱۳۷۱ق)، المحاسن، قم: دار الکتب الإسلامیة.
بلعمی، محمد بن محمد، (۱۳۷۸)، تاریخنامه طبرى، تهران: سروش.
جعفری، محمدتقی، (۱۳۷۰)، حقوق جهانی بشر از دیدگاه اسلام و غرب، تهران: دفتر خدمات حقوقی بینالملل جمهوری اسلامی ایران.
جمعی از نویسندگان، (۱۳۸۴)، انسان، راه و راهنماشناسی، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(رحمهالله).
جوادی آملی، عبدالله، (۱۳۸۴)، حق و تکلیف در اسلام، قم: نشر اسراء.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (۱۴۱۲ق)، المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دار العلم الدار الشامیة.
راوندی، قطب الدین، (۱۴۰۹ق)، الخرائج و الجرائح، قم: مؤسسه امام مهدی(ع).
ربانی گلپایگانی، علی، (۱۳۸۷)، درآمدی بر علم کلام، قم: دارالفکر.
رضایی مهر، حسن، (۱۳۹۸)، «بازخوانی کرامت انسان در اندیشه امام خمینی(رحمهالله)»، فصلنامه پاسخ، شماره 13.
زارعی سبزواری، عباسعلی، (۱۴۳۵ق)، قواعد الفقهیه فی فقه الامامیه، تهران: مؤسسه نشر اسلامی.
زبیدی، محمد بن محمد، (۱۴۱۴ق)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دار الفکر.
سبحانی تبریزی، جعفر، (۱۳۸۳)، منشور جاوید، قم: مؤسسه امام صادق علیهالسلام.
سبحانی تبریزی، جعفر، (۱۴۱۲ق)، الإلهیات، قم: انتشارات مرکز العالمی للدراسات الاسلامیه.
سبحانی تبریزی، جعفر، (۱۴۲۵ق)، رسائل و مقالات، قم: مؤسسة الإمام الصادق(علیهالسلام).
سبزواری، ملاهادی، (۱۴۲۷ق)، شرح الأسماء أو شرح دعاء الجوشن الکبیر، بیروت: موسسة البلاغ للطباعة و النشر و التوزیع.
صاحب بن عباد، اسماعیل، (۱۴۱۴ق)، المحیط فی اللغة، بیروت: عالم الکتب.
صوفی تبریزی، ملاعبدالباقی، (۱۳۷۸)، منهاج الولایة فی شرح نهجالبلاغه، تهران: آئینه میراث.
طباطبایی، محمدحسین، (۱۳۷۰)، آموزش عقاید و دستورهای دینی، تهران: بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی.
طباطبایی، محمدحسین، (۱۴۱۱ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی.
طریحی، فخرالدین بن محمد، (۱۳۷۵)، مجمع البحرین، تهران: مرتضوی.
طوسى، محمدبن حسن، (۱۳۸۲)، تلخیص الشافی، قم: انتشارات المحبین.
طوسى، محمدبن حسن، (1407ق)، تهذیب الأحکام، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
عیّاشی، محمدبن مسعود، (۱۳۸۰ق)، کتاب التفسیر، تهران: المطبعة العلمیة.
فخرالدین رازی، محمدبن عمر، (۱۴۲۰ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فراهیدی، خلیل بن احمد، (۱۴۱۰ق)، کتاب العین، قم: نشر هجرت.
فیض کاشانی، ملامحسن، (۱۴۲۸ق)، عین الیقین و أصول المعارف، بیروت: دار الحوراء.
فیومی، احمدبن محمد، (۱۴۱۴ق)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، قم: مؤسسة دارالهجرة.
کراجکی، محمدبن علی، (۱۳۹۴ق)، معدن الجواهر و ریاضة الخواطر، تهران: المکتبة المرتضویة.
کعبی، علیموسی، (۱۴۲۲ق)، المعاد یوم القیامة، قم: مرکز الرسالة.
کلینی، محمدبن یعقوب، (۱۴۰۷ق)، الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
متقی هندی، علی بن حسام الدین، (۱۴۰۹ق)، کنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، بیروت: مؤسسة الرسالة.
مجلسی، محمدباقر، (۱۴۰۳ق)، بحار الأنوار الجامعة لدرر الأخبار الأئمة الأطهار، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
محمدی ری شهری، محمد، (۱۳۸۶)، دانشنامه عقاید اسلامی، قم: دار الحدیث.
مصباح یزدی، محمدتقی، (۱۳۸۹)، آموزش عقاید، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدی، محمدتقی، (۱۳۹۱)، معارف قرآن: خداشناسی، کیهانشناسی، انسانشناسی، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصطفوی، حسن، (۱۳۶۰)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مطهّری، مرتضی، (۱۳۷۲)، مجموعه آثار شهید مطهری(ره)، قم: صدرا.
مظفّری، محمدحسین، (۱۳۸۹)، کرامت انسان از دیدگاه ادیان توحیدی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و علوم انسانی.
مفضّل، بن عمر، (بیتا)، توحید المفضل، قم: انتشارات داوری.
مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، (۱۳۷۴)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الإسلامیه.
مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، (۱۳۷۵)، پیام امام امیرالمؤمنین، تهران: دارالکتب الإسلامیه.
ملاصدرا، محمدبن ابراهیم، (۱۳۶۶)، تفسیر صدرالمتألهین (تفسیر القرآن العظیم)، قم: انتشارات بیدار.
هاشمی رفسنجانی، علی اکبر، (۱۳۷۱)، تفسیر راهنما، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
Baldwin, James M, (1998), Dictionary of Philosophy and Psychology، New York: University of Chicago Press.
Encyclopædia Britannica Online.
Irshad Manji, (2011), The Trouble with Islam Today, St. Martin's Press.
Smits, Jan M. (2006), Private Law And Fundamental Ritghs:A Sceptical View.
UDHR, http://www.un.org/en/documents/udhr. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 113 |
||