اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 546 |
| تعداد مقالات | 4,725 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,459,351 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,047,381 |
تبیین الگوی بومی سواد رسانه ای در نظام تعلیم وتربیت جمهوری اسلامی ایران با استفاده از نظریۀ داده بنیاد | ||
| علوم تربیتی از دیدگاه اسلام | ||
| مقاله 1، دوره 13، شماره 29، تیر 1404، صفحه 5-42 اصل مقاله (667.69 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/esi.2024.246808.1822 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا نورانی* 1؛ اکرم گودرزی2؛ سید بشیر حسینی3 | ||
| 1دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه امام صادق (ع)، پردیس خواهران | ||
| 2استادیار گروه معارف و علوم تربیتی، دانشگاه امام صادق (ع)، پردیس خواهران | ||
| 3استادیار گروه ارتباطات و رسانه، دانشگاه صداوسیما | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی بومی سواد رسانه ای در نظام تعلیم وتربیت جمهوری اسلامی ایران با بهره گیری از نظریۀ داده بنیاد بود و بدین منظور، دوازده مصاحبۀ نیمه ساختاریافتۀ تخصصی با خبرگان و یک مطالعۀ مجزا انجام شد. تحلیل داده ها در فرایند کدگذاری باز به شناسایی 262 مفهوم انتزاعی درقالب 37 مقوله و نُه طبقۀ اصلی منجر شد و سپس این مقولات در فرایند کدگذاری محوری با یکدیگر ارتباط یافتند. درنهایت، پنج قضیه درنتیجۀ کدگذاری انتخابی به دست آمد. یافته‌ها نشان می دهد «الزامات، عوامل و منابع سواد رسانهای» ازطریق راهبردهای تعاملی، پژوهشی و آموزشی از عوامل اصلی راهبری سواد رسانه ای هستند و مهم‌ترین عوامل بسترساز در این حوزه عبارت اند از: «رشد گفتمان های زمینه ای»، «ایجاد فرهنگ نقادی»، «تقویت روحیۀ یادگیری»، «ارتقای درک عموم دربارۀ رسانه و آیندۀ آن»، «آگاهی مسئولان از اهمیت سواد رسانه ای»، «زیرساختهای نرم و سخت سواد رسانه ای» و «آشتی فضای نخبگانی با فضای عمومی»؛ همچنین «بازگشت نهادهای تربیتی به جایگاه اصلی‌شان»، «بهبود اخلاق عمومی در فضای رسانه ای» و «پیشرفت تمدنی» در پیامدهای جمعی و «شکل گیری هویت سالم رسانه ای»، «مدیریت مصرف رسانه»، «بهبود سبک زندگی»، «مولّدمحوری و تولید محتوای رسانهای» در پیامدهای فردی، مهم‌ترین خروجیهای موردانتظار «راهبری سواد رسانه ای» هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سواد رسانه ای؛ الگوی بومی؛ نظریۀ داده بنیاد؛ راهبری سواد رسانهای؛ نظام تعلیم وتربیت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Explanation of the Native Model of Media Literacy in the Education System of Islamic Republic of Iran Using the Grounded Theory | ||
| نویسندگان [English] | ||
| zahra noorani1؛ Akram Goodarzi2؛ Saiedbashir Hoseini3 | ||
| 1Ph.D. Student of Educational Management, Imam Sadiq University, Females’ Campus, Tehran, Iran. | ||
| 2Assistant Professor in Faculty of Knowledge and Educational Sciences, Imam Sadeq University, Females’ Campus, Tehran, Iran | ||
| 3Assistant Professor in Faculty of Communications and Media, University of IRIB, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The aim of the present study was to design a native model of media literacy in the education system of the Islamic Republic of Iran using grounded theory. For this purpose, twelve semi-structured interviews with experts and a separate study were conducted. Data analysis in the open coding process led to the identification of 262 abstract concepts in the form of 37 categories and nine main classes, and then these categories were related to each other in the axial coding process. Finally, five propositions were obtained as a result of selective coding. The findings show that “requirements, factors, and resources of media literacy” through interactive, research, and educational strategies are the main factors guiding media literacy And the most important factors creating the ground in this area are: "growth of contextual discourses", "creation of a critical culture", "strengthening the spirit of learning", "improving public understanding of the media and its future", "awareness of officials of the importance of media literacy", "soft and hard infrastructures of media literacy" and "reconciliation of the elite space with the public space"; also "return of educational institutions to their original position", "improvement of public morality in the media space" and "civilizational progress" in collective outcomes and "formation of a healthy media identity", "management of media consumption", "improvement of lifestyle", "productivity and production of media content" in individual outcomes, are the most important expected outcomes of "media literacy leadership". | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Media literacy, Native model, Grounded theory, Leadership of media literacy, Education System | ||
| مراجع | ||
|
انصاری، سعید؛ سراجی، فرهاد؛ و یوسفزاده، محمدرضا (1400). چیستی، چرایی و چگونگی آموزش سواد رسانهای در دورۀ ابتدایی. فصلنامۀ فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 11(4)، 127-152.
بشیر، حسن؛ و چابکی، رامین (1393). نقش سواد رسانهای در توسعة انسانی: مطالعة موردی کتاب سیاست‌های اجرایی سازمان صداوسیما و سند تحول وزارت آموزش‌وپرورش. مجلۀ رسانه: دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها، 25(4)، 63-80.
پورکاوۀ دهکردی، محمد؛ و حسینی، سید بشیر (1395). آموزش سواد رسانهای: مفاهیم و ابزارها. مجموعۀ مقالات منتخب همایش ملی سواد رسانهای و مسئولیت اجتماعی، 1، 48-67.
تقیزاده، عباس؛ و طاهری، شیوا (1395). مطالعۀ ضرورت‌ها و نیازمندی‌های آموزش بومی سواد رسانهای. پنجمین کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت: الگوی پایۀ پیشرفت.
چابکی درزابی، رامین (1391). جایگاه سواد رسانهای در سیاست‌های فرهنگی- ارتباطی جمهوری اسلامی ایران. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
حسینی، سید بشیر؛ و بهرامی، حمیده (1398). سیاست‌گذاری در گسترۀ سواد رسانهای. تهران: نسل روشن.
خانیکی، هادی؛ شاهحسینی، وحیده؛ و نوری راد، فاطمه (1395). تبیین الگوی آموزش سواد رسانهای در نظام آموزش‌وپرورش. فصلنامۀ وسایل ارتباط جمعی، 27(1)، 5-21.
خواستار، حمزه (1388). ارائۀ روشی برای محاسبۀ پایایی مرحلۀ کدگذاری در مصاحبههای پژوهشی. روش‌شناسی علوم انسانی، 58، 161-174.
دانایی فرد، حسن؛ و اسلامی، آذر (1390). کاربرد استراتژی پژوهشی نظریۀ دادهبنیاد در عمل: ساخت نظریۀ بی‌تفاوتی سازمانی (چاپ 1). تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
دهقان شاد، حوریه؛ و محمودی کوکنده، سید محمد (1391). بررسی ضرورت آموزش سواد رسانهای کودکان و نوجوانان ازنگاه متخصصان آموزش‌وپرورش شهر تهران. مطالعات رسانهای، 7 (16)، 69-82.
رضایی، الهه؛ و هادیان، سید علی (1397). تأثیر آموزش سواد رسانهای بر پذیرش تبلیغات و تفکر انتقادی دانشآموزان شهر اصفهان. کنفرانس ملی تازههای روانشناسی با تأکید بر کاربردهای آن در کار و زندگی (اصفهان).
سرمدی، محمدرضا؛ الفته، شهربانو؛ محمدی نائینی، مژگان؛ و جلالوَندی، مهناز (1400). طراحی و اعتباریابی الگوی آموزش سواد رسانهای در دورۀ متوسطه با رویکرد کیفی. فصلنامۀ رهبری و مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرمسار، 14(2)، 143-161.
سروی زرگر، محمد (1402). سیاستپژوهی گسترش سواد رسانهای در آلمان، انگلستان، هند و اردن. فصلنامۀ پژوهشهای ارتباطی، 30(1)، 37-75.
سلطانیفر، محمد؛ اسمعیلیطبا، سید مرتضی؛ و فرهنگی، علیاکبر (1400). کاربست سواد رسانهای دینی در مواجهه با آسیبهای فضای مجازی بهعنوان یک مسئلۀ مستحدثه. فصلنامۀ پژوهشهای فقهی، 17(1)، 29-46.
شریفی، سید مهدی؛ و کرمی نامیوَندی، سجاد (1397). بررسی ابعاد آموزش سواد رسانهای و اطلاعاتی در نظام تعلیموتربیت رسمی و عمومی کشور. دوفصلنامۀ دین و ارتباطات، 25(2)، 11-140.
شریفی رهنمو، سعید؛ فتحی، آیتالله؛ عباسی کسانی، حامد؛ شریفی رهنمو، مجید؛ و فلّاح، مهدی (1400). پیشبینی نوع سبک زندگی دانشجویان براساس میزان برخورداری از سواد رسانهای (مورد مطالعه: دانشجویان کارشناسی دانشگاه بوعلیسینا). نامۀ آموزش عالی، 14(53)، 1-20.
شکرخواه، یونس (1385). سواد رسانهای، یک مقالۀ عقیدهای. فصلنامۀ رسانه، (68)، 27-33.
شکیب، سید محمدعلی (1392). سیاست‌های آموزش‌وپرورش جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با رسانههای جدید. (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران.
صمدی، معصومه (1402). واکاوی تسهیلگرهای مشارکت خانواده در سیاستگذاریهای تربیتی. فصلنامۀ علمی علوم تربیتی ازدیدگاه اسلام، 11(33)، 125-154.
ضرغام بروجنی، علی؛ محمدی، رخشنده؛ و حق‌دوست اسکویی، سیده فاطمه (1386). مرگ، آشنای ناآشنا: معنای مرگ ازدیدگاه پرستاران (یک مطالعۀ کیفی). نشریۀ پرستاری ایران، 20(51)، 71-83.
قاسمی، طهمورث (1385). سواد رسانهای، رویکردی جدید به نظارت. فصلنامۀ رسانه، 68، 85-106.
کرمی نامیوَندی، سجاد (1395). طراحی الگوی سیاست‌گذاری آموزش سواد رسانهای در نظام تعلیموتربیت رسمی و عمومی. (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه تهران، تهران، ایران.
کلانتری، عبدالحسین؛ و مؤمنی، حسن (1394). سواد رسانهای به‌مثابۀ سود، دفع ضرر. مهندسی فرهنگی، 9(83)، 110-125.
کیارسی، سمیه؛ و کیارسی، آزاده (1396). واکاوی جایگاه سواد رسانهایِ انتقادی در نظام آموزش‌وپرورش ایران. مجلۀ پیشرفتهای نوین در علوم رفتاری، 2(11)، 17-37.
محمودی کوکنده، سید محمد (1390). بررسی ضرورت آموزش رسانهای کودکان و نوجوانان ازنگاه متخصصان حوزۀ آموزش‌وپرورش شهر تهران. (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.
معتضدی، سینا (1393). پیشنهاد الگوی بومی ارتقای سواد رسانهای نوجوانان در ایران. (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران.
ملائکه، حسن؛ زمانی، زهرا؛ و حقیقتیان، منصور (1400). رابطۀ سواد رسانهای دیجیتال و رضایتمندی سیاسی شهروندان تهرانی. فصلنامۀ علمی مطالعات فرهنگ- ارتباطات، 22(53)، 7-30.
مؤذن، کاظم؛ و مفیدنژاد، سید مرتضی (1395). درآمدی بر الگوی اسلامی سواد رسانهای. مجموعۀ مقالات منتخب همایش ملی سواد رسانهای و مسئولیت اجتماعی، 2، 688-702.
موسویان حجازی بیدآبادی، سید احمد (1395). ارائۀ الگوی سیاست‌گذاری ارتقای سواد رسانهای مرتبط با فضای مجازی نوجوانان ایرانی (مورد مطالعاتی: تلگرام). (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه تهران، تهران، ایران.
نصیری، بهاره؛ و بختیاری، آمنه (1396). بررسی و نقد کتاب تفکر و سواد رسانهای (نظری، فنی- حرفهای، کاردانش) پایۀ دهم دورۀ متوسطۀ 1395. مجموعۀ مقالات اولین همایش ملی نقد متون و کتب علوم انسانی سال 1396، 151-166.
نیرومند، لیلا؛ آقاملا، نسرین؛ ملیکان، نازنین؛ و تاجیک اسماعیلی، سمیه (1399). ارائۀ الگوی مطلوب مهارت‌های زندگی بر سواد رسانهای شهروندان. فصلنامۀ پژوهشهای جامعهشناختی، 14(1و2)، 28-40.
هاشمی، شهناز (1393). بررسی نقش رسانه در نظام تربیتی سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش: تأکید بر ضرورت آموزش سواد رسانهای. مجلۀ رسانه، دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها، 25(4)، 5-18.
یزدیان، امیر (1390). سواد رسانهای انتقادی: بررسی موردی سطح سواد رسانهای دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکدۀ ارتباطات دانشگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران. (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران.
Chen, D. T.; Lin, T. B.; Li, J. Y.; and Lee, L. (2018). Establishing the Norm of New Media Literacy of Singaporean Students: Implications to Policy and Pedagogy. Computers and Education, 124, 1-13.
Daunic, R. H. (2011). 10 Years of Media Literacy Education in K-12 Schools. Journal of Media Literacy Education, 3(1), 209-210.
EUROPEAN COMMISSION (2016). Strengthening Media Literacy and Critical Thinking to Prevent Violent Radicalization. Key Messages from the PLA, The Hague, 20-22 April 2016. Produced by the ET 2020 Working Groups.
Hobbs, R.; Felini, D.; and Cappello, G. (2011). Reflections on Global Developments in Media Literacy Education: Bridging Theory and Practice. Journal of Media Literacy Education, 3(2), 66-73.
Hobbs, R.; and Frost, R. (2003). Measuring the Acquisition of Media-Literacy Skils. Reading Research Quarterly, 38(3), 330-355.
Internet Matters (2024). A Vision for Media Literacy: Charting the Path for Media Literacy in Schools. June 2024. Internet Matters.org.
Kotilainen, S.; and Suoninen, A. (2013). Cultures of Media and Information Literacies among the Young: South-North Viewpoints. In: Carlsson, U.; and Culver, S-H. (eds.). Media and Information Literacy and Intercultural Dialogue. MILID Yearbook 2013. Gothenburg: Nordicom. The International Clearinghouse on Children, Youth and Media, 141-162.
Kupiainen, R. (2010). Finnish Media Literacy Policies and Research Tendencies within a European Union. International Journal of Media and Cultural Politics, 6(3), 335-341.
Malhan, I. V.; and Singh, J. (2016). Media and Information Literacy Interface for Community Empowerment in India. Media and Information Literacy: Reinforcing Human Rights, Countering Radicalization and Extremism. MILID Yearbook UNESCO: 40-47.
Mihailidis, P. (2008). Beyond Cynicism: How Media Literacy Can Make Students More Engaged Citizens?. (Unpublished Doctoral Thesis). University of Maryland.
Murakami, K. (2016). A Pilot Study of Collaborative Learning and Intercultural Understanding between Japanese and Chinese Junior High School Students. Media and Information Literacy: Reinforcing Human Rights, Countering Radicalization and Extremism. MILID Yearbook UNESCO, 138-149.
Schilder, E.; Lockee, B.; and Saxon, P. (2016). The Challenges of Assessing Media Literacy Education. Journal of Media Literacy Education, 8(1), 32-48.
Strauss, A.; and Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research. Newbury Park: Sage Publications.
Wilson, C.; Grizzle, A.; Tuazon, A.; Akyempong, K.; and Cheung, C. H. (2011). Media and Information Literacy Curriculum for Teachers. Paris: UNESCO.
Wood, E. (2009). Media Literacy Education: Evaluation of Media Literacy Education in Colorado Schools. (Master Thesis). University of Denver.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 667 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 89 |
||