اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 538 |
| تعداد مقالات | 4,679 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,127,320 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,758,761 |
بررسی انتقادات استاد فیاضی به براهین ابنسینا در استحالهی تناسخ مُلکی | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| مقاله 6، دوره 29، شماره 73، خرداد 1404، صفحه 131-149 اصل مقاله (514.47 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2025.247419.1710 | ||
| نویسندگان | ||
| محمود صیدی* 1؛ کوکب دارابی2 | ||
| 1دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه شاهد، تهران، ایران . | ||
| 2استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه مازندران، مازندران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| در طول تاریخ فلسفهْ تناسخ ارواح یکی ازنظرِیاتی است که جهت تبیین پاداش یا عقاب افعال و میل به جاودانگی انسانها مطرح‌شده‌است. براساس این نظریهْ پس از مرگْ روح انسان به بدن حیوان یا انسان دیگری تعلق‌میگیرد که این تعلق به‌جهتِ سازگاری و تناسب میان روح و بدن در اخلاق و ملکات کسب‌شده است. ابنسینا یکی از فیلسوفانی است که به بررسی و نقد نظریه‌ی تناسخ ارواح میپردازد. ایشان ادعای تعلق نفس انسانی به بدن حیوان یا انسانی دیگر را با اقامه‌ی دو برهان ابطال‌می‌نماید. از دیدگاه ابنسینا در فرض تناسخ لازم‌میآید دو نفس ناطقه به یک بدن تعلق یابد. همچنین در این فرض به‌دلیلِ نبود بدن جسمانی، لازم‌میآید نفس از انجام افعال بازماند، که هر دو لازمه محال‌اند. استاد فیاضی نسبت‌به این براهین انتقاداتی وارد‌نموده که به نظر نگارندگان با بررسی و دقت در مبانی فلسفی شیخ‌الرئیس میتوان همچنان از دیدگاه ایشان دفاع‌نمود و به اشکالات استاد فیاضی پاسخ‌داد. استاد فیاضی نسبت به این براهین انتقاداتی را وارد نموده که به نظر نگارندگان با بررسی و دقت در مبانی فلسفی شیخ الرئیس میتوان همچنان از دیدگاه ایشان دفاع نمود و به اشکالات استاد فیاضی پاسخ داد. کلیدواژگان: ابن سینا، تناسخ، نفس ناطقه، بدن، فیاضی. کلیدواژگان: ابن سینا، تناسخ، نفس ناطقه، بدن، فیاضی. کلیدواژگان: ابن سینا، تناسخ، نفس ناطقه، بدن، فیاضی.کلیدواژگان: ابن سینا، تناسخ، نفس ناطقه، بدن، فیاضی. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابنسینا؛ تناسخ؛ نفس ناطقه؛ بدن؛ فیاضی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Critical Study of Professor Fayyazi’s Objections to Ibn Sīnā’s Arguments for the Impossibility of Bodily Reincarnation (Tanasukh Mulkī) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahmud Saidi1؛ Kukab Darabi2 | ||
| 1Associate Professor, Department of Philosophy and Islamic Theology, Shahed University, Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Philosophy and Islamic Theology, University of Mazandaran, Mazandaran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Throughout the history of philosophy, the doctrine of reincarnation has been proposed as a way to explain the reward or punishment of human actions and the longing for immortality. According to this view, after death the human soul transmigrates into the body of another human or animal, a process said to occur on the basis of compatibility between the soul and the moral dispositions acquired by that body. Ibn Sīnā is among the philosophers who examined and refuted this theory. He rejects the claim that the human soul can attach to another body by advancing two arguments: first, that such a hypothesis would require two rational souls to be united in one body; and second, that in the absence of a suitable bodily instrument, the soul would be unable to perform its proper functions. Both consequences, he argues, are impossible. Professor Fayyazi has raised objections to these arguments. However, in the authors’ view, a careful reconsideration of Ibn Sīnā’s philosophical foundations shows that his position can still be defended and that Fayyazi’s criticisms can be adequately addressed. Professor Fayyazi has criticized these arguments, and in the authors' opinion, by carefully examining the philosophical foundations of Sheikh al-Raees, one can continue to defend his views and respond to Professor Fayyazi's objections. Keywords: Ibn Sina, reincarnation, speaking soul, body, Fayazi. Keywords: Ibn Sina, reincarnation, speaking soul, body, Fayazi.Keywords: Ibn Sina, reincarnation, speaking soul, body, Fayazi. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ibn Sīnā (Avicenna), reincarnation (tanasukh), rational soul (nafs nāṭiqa), body, Fayyazi | ||
| مراجع | ||
|
ابنسینا، حسین‌بن‌عبدالله (1375). الإشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغة.
ابنسینا، حسین‌بن‌عبدالله (1387). الإشارات و التنبیهات (مجتبی زارعی، به‌تحقیق) (چاپ2). قم: بوستان کتاب.
ابنسینا، حسین‌بن‌عبدالله (2007). رسالة فی النفس و بقائها و معادها (فؤاد الاهوانی، به‌تحقیق). پاریس: دار بیبلیون.
خیاطزاده، مهدی (1401). بررسی برهانهای ابنسینا بر استحالهی تناسخ ملکی. حکمت سینوی، ۲۶(۶۸)، 245-267.
فیاضی، غلام‌رضا (1393). علم‌النفس فلسفی (محمدتقی یوسفی، به‌تحقیق). قم: انتشارات مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره).
فیاضی، غلام‌رضا (1379). النجاة من الغرق فی بحر الضلالات (محمدتقی دانش‌پژوه، به‌تصحیح). تهران: دانشگاه تهران.
فیاضی، غلام‌رضا (1404). التعلیقات (عبدالرحمن بدوی، به‌تحقیق). قم: مکتب الأعلام الإسلامی.
فیاضی، غلام‌رضا (1953). الرسائل (حلمی ضیاء، به‌تصحیح). استانبول: دانشکده‌ی ادبیات استانبول.
فیاضی، غلام‌رضا (1364). الاضحویة فی المعاد (حسین خدیو، به‌تصحیح). تهران: انتشارات اطلاعات.
فیاضی، غلام‌رضا (1417). النفس من کتاب الشفاء (حسن حسن‌زاده‌ی آملی، به‌تصحیح). قم: مرکز الأعلام الإسلامی.
فیاضی، غلام‌رضا (1418). الإلهیات من کتاب الشفاء (حسن حسن‌زاده‌ی آملی، به‌تصحیح). قم: مرکز الأعلام الإسلامی.
افلاطون (1387). فایدون (محمدعلی فروغی، به‌ترجمه). تهران: هرمس.
اکبریان، رضا، و مخبر، علی (1398). ابعاد مسئله‌ی کمال نفس ناطقه در فلسفه‌ی ابنسینا و تحلیل انتقادی آن. حکمت سینوی، 23(۶۲)، 72-49.
ذاکری، مهدی (1401). بازسازی روش ابنسینا در نفس‌شناسی، حکمت سینوی، 26(67)، 129-97.
سبزواری، هادی‌بن‌مهدی (1369). شرح المنظومة (حسن حسن‌زاده‌ی آملی، به‌تصحیح). تهران: نشر ناب.
کاپلستون، فردریک (1388). تاریخ فلسفه (یونان و روم) (جلال‌الدین مجتبوی، به‌ترجمه). تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
فلوطین (1366). مجموعه آثار (محمدحسن لطفی، به‌ترجمه). تهران: خوارزمی.
ملاصدرا، محمدبنابراهیم (1981). الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
ملاصدرا، محمدبنابراهیم (1425). الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 153 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 41 |
||