اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 524 |
| تعداد مقالات | 4,543 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,690,006 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,448,399 |
وقف ابتدایی بر جنین | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 اردیبهشت 1404 اصل مقاله (3.08 M) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/flj.2025.246993.2081 | ||
| نویسندگان | ||
| نسرین کریمی1؛ فاطمه احمدی* 2 | ||
| 1دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران | ||
| 2مربی آموزشی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| درخصوص وقف ابتدایی بر جنین، در قانون مدنی، حکم صریحی وجود ندارد و بهطور کلی به تعیین حکم مسئلۀ وقف برای معدوم بهتبع موجود بسنده شده است. گروهی کثیر از فقهای شیعه و اهل سنت، وقف ابتدایی بر جنین را باطل شمرده و برای اثبات نظر خود به دلایلی همچون معدومبودنِ جنین، اهلیتنداشتن او، امکانپذیرنبودنِ اخذ قبولی از موقوفٌعلیه و اجماع استناد کردهاند؛ درمقابل، گروهی دیگر با اتخاذ موضع مخالف، به دلایلی نظیر برخورداری جنین از حق تملک بهطور مطلق، تملیکیبودنِ عقد وقف، جایگزینیِ قبول ولی یا حاکم برای جنین و ادعای وجودنداشتن اجماع متمسک شدهاند. در نوشتار حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و استنباطی، و ازطریق جمعآوری دادهها بهشیوۀ کتابخانه‌ای، هردو دیدگاه را بررسی و ادلۀ معتقدان به آنها را تحلیل و ارزیابی کرده و درنهایت، نظر گروه اول را که مشهور و مبتنیبر ادلۀ محکمتری است، ارجح دانستهایم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| : اهلیت؛ جنین؛ حقوق مدنی؛ حمل؛ موقوفٌعلیه؛ واقف | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Initial Endowment for the Fetus | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Nasrin Karimi1؛ Fatemeh Ahmadi2 | ||
| 1Associate Professor Department of Jurisprudence and Fundamentals of Islamic law, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran | ||
| 2Educational Instructor of the Law Department at Islamic Azad University, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In the case of the initial endowment for the fetus, the Civil Code does not have an explicit provision and has generally limited itself to determining the ruling on the issue of a non-existent endowment based on the existing one. A large group of Shiite and Sunni jurists believe the initial endowment for the fetus is invalid and have cited reasons such as the fetus's non-existence, the fetus's lack of ownership, qualification, and the consensus of jurists in this field. On the other hand, another group by taking an opposing position such as having the right of ownership for fetus absolutely, the ownership of the endowment contract and claiming the absence of consensus of jurists in this field have insisted on the replacing the acceptance of a guardian (Vali) or ruler for the fetus and claiming that there is no consensus. The present article has been done by descriptive –analytical and inferential methods and by collecting data in a library, examines both perspectives, analyze and evaluate their reasons and overall prefer the opinion of the first group that is well-known and based on stronger evidence opinion. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Legal capacity (competence/eligibility), Fetus, Civil rights, Pregnancy, Beneficiary (of a waqf/endowment), Endower/Founder (of a waqf/endowment) | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
آلعصفور، حسین بن محمد (1372). الأنوار اللوامع فی شرح مفاتیح الشرایع (للفیض) (جلد 13). قم: مجمع البحوث العلمیة.
ابنادریس، محمد بن منصور بن احمد (1411ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (جلد 3). قم: دفتر انتشارات اسلامی، وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
ابنرجب، عبدالرحمان بن شهابالدین (1413ق). قواعد ابنرجب. بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابنزهره، حمزة بن علی (1417ق). غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع. قم: مؤسسة الإمام الصادق (ع).
ابنعابدین، محمدامین (1389ق). حاشیة ابنعابدین (جلد 3). بیروت: دار الفکر.
ابنفارس، ابوالحسین (1404ق). معجم مقاییس اللغة (جلد 6). قم: مکتب الإعلام الإسلامی.
ابنقدامه، عبدالله بن احمد (1404ق). المغنی (جلد 8). بیروت: دار الفکر.
ابنمنظور، محمد بن مکرم (1405ق). لسان العرب (جلد 9). قم: أدب الحوزة.
اسدی؛ محمد؛ نوذری فردوسیه، محمد؛ و امیدی فرد، عبدالله (1398). حقوق مدنی جنین در نظام خانواده. دوفصلنامۀ مطالعات فقهی- حقوقی زن و خانواده، 2(4)، 113-139.
امامی، سید حسن (1384). حقوق مدنی (جلد 1). تهران: اسلامیه.
باقرینسب، تکتم (1391). رحِم جایگزین در درمان ناباروری ازدیدگاه پزشکی، فقهی و حقوقی. تهران: جاودانه، جنگل.
بیهقی کیدری، قطبالدین (1416ق). إصباح الشیعة بمصباح الشریعة. قم: مؤسسة الإمام الصادق (ع).
حسینی روحانی، سید محمدصادق (1387). فقه الصادق (جلد 15). قم: شروق.
حسینی سیستانی، سید علی (1417ق). منهاج الصالحین (جلد 2). قم: مکتب آیتالله سیستانی.
حسینی شیرازی، سید محمد (1409ق). الفقه. بیروت: دار العلوم.
حسینی عاملی، سید جواد بن محمد (1419ق). مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلّامة (جلد 21). قم: دفتر انتشارات اسلامی، وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
دارابپور، مهراب (1391). حقوق اموال و مالکیت. تهران: جنگل.
دانشپور، سید علی؛ و ریاحی سامانی، نادر (1389). چرا و چگونه وقف کنیم؟. تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
دسوقی، شمسالدین محمد (1977). حاشیة الدسوقی علی الشرح الکبیر (جلد 4). بیروت: دار الإحیاء الکتب العربیة.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق). مفردات ألفاظ قرآن. لبنان- سوریه: دار العلم- دار الشامیة.
رهبر، رضا (1400). واکاوی مبانی فقهی- حقوقی وقف بر جنین در فقه مذاهب اسلامی و قانون مدنی. مجلۀ علمی فقه، حقوق و علوم جزا، 20، 26-33.
ریاحی سامانی، نادر (1378). وقف و سیر تحولات قانونگذاری در موقوفات. شیراز: نوید.
سیفی، علیاکبر (1430ق). دلیل تحریر الوسیله: الوقف. تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
شربینی، محمد (1415ق). مغنی المحتاج إلی معرفة معانی ألفاظ المنهاج (جلد 3). بیروت: دار الکتب العلمیة.
شهید اول، محمد بن مکی (1410ق). اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة. لبنان: الدار الإسلامیة.
شهید اول، محمد بن مکی (1417ق). الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة (جلد 2). قم: دفتر انتشارات اسلامی، وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
شهید ثانی، زینالدین بن علی (1413ق). مسالک الأفهام إلی تنقیح شرایع الإسلام (جلد 5). قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
شهید ثانی، زینالدین بن علی (1422ق). حاشیة شرایع الإسلام. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.
صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد (1414ق). المحیط فی اللغة. بیروت: عالم الکتب.
صاحبجواهر، محمدحسن بن باقر (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرایع الإسلام (جلد 28). لبنان: دار الإحیاء التراث العربی.
طباطبایی، سید علی بن محمدعلی (1379ق). ریاض المسائل فی بیان أحکام الشرع بالدلایل (جلد 2 و 3). قم: آل البیت (ع) لإحیاء التراث.
طباطبایی، سید علی بن محمد (1418ق). ریاض المسائل (جلد 10). قم: مؤسسة آل البیت- علیهم السلام.
طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم (1414ق). تکملة العروة الوثقی (جلد 1). قم: داوری.
طوسی، محمد بن حسن (1363ق). المبسوط فی فقه الإمامیة (جلد 3). تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
طوسی، محمد بن حسن (1400ق). النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی. لبنان: دار الکتاب العربی.
طوسی، محمد بن حسن (1407ق). الخلاف (جلد 3). قم: دفتر انتشارات اسلامی، وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی (1413ق). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام (جلد 2). قم: دفتر انتشارات اسلامی، وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی (1414ق). إرشاد الأذهان إلی أحکام الایمان (جلد 2). قم: دفتر انتشارات اسلامی، وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی (1420ق). تحریر الأحکام الشرعیة علی مذهب الإمامیة (جلد 3). قم: مؤسسة الإمام الصادق (ع).
عمید، حسن (1363). فرهنگ فارسی عمید (جلد 4 و 5). تهران: امیرکبیر.
قبله‌ایِ خویی، خلیل (1393). مسائل مستحدثه. تهران: سمت.
محقق حلی، جعفر بن حسن (1418ق). المختصر النافع فی فقه الإمامیة (جلد 1). قم: مؤسسة المطبوعات الدینیة.
محقق سبزواری، محمدباقر بن محمدمؤمن (1423ق). کفایة الأحکام (جلد 2). قم: دفتر انتشارات اسلامی، وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
مدنی، سید جلالالدین (1382). مقدمات و کلیات اموال و حقوق مالی وقف. تهران: پایدار.
معین، محمد (1381). فرهنگ فارسی. تهران: آدنا.
مکارم شیرازی، ناصر (1372). توضیح المسائل. قم: مطبوعات هدف.
ملّائی، مهدی (1401). خوانش فقهی- حقوقیِ اهلیت جنین در نظام ایران با رویکردی به نظام حقوقی ایالات متحدة آمریکا. دوفصلنامۀ علمی فقه و حقوق خانواده، 27(76)، 263-292.
موسوی اصفهانی، سید ابوالحسن (1380). وسیلة النجاة (جلد 2). قم: مهر استوار.
موسوی خمینی، سید روحالله (1390ق). تحریر الوسیلة (جلد 2). نجف: مطبعة الآداب.
موسوی خویی، سید علی (1396ق). مبانی تکملة المنهاج (جلد 2). قم: مدینة العلم.
نایبزاده، عباس (1380). بررسی حقوقی روشهای نوین باروری مصنوعی: مادر جانشین، اهدای تخمک/ جنین. تهران: مجد. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 54 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 7 |
||