اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 542 |
| تعداد مقالات | 4,695 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,300,804 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,916,650 |
طبیعت‌گرایی سیاسی: خوانشی از فلسفة سیاسی ابن‌سینا در پرتو آراء ارسطو | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| مقاله 4، دوره 29، شماره 73، خرداد 1404، صفحه 75-103 اصل مقاله (1.32 M) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2025.248268.1739 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا عموآقایی1؛ مصطفی زالی* 2 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه فلسفة دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| طبیعت‌گرایی سیاسی رویکردی بنیادین در فلسفة سیاسی ارسطو است که خود را در قالب سه آموزة اصلیِ سیاسی بودن طبیعت انسان، وجود طبیعی اجتماع سیاسی و تقدم طبیعی اجتماع سیاسی بر افراد، نشان می‌دهد که بر سایر آموزه‌های سیاسی او اثرگذار است. همچنین به‌واسطة همین رویکرد و نسبتی که در اندیشة ارسطو میان طبیعت و غایت برقرار است، سیاست را به اخلاق و غایات اخلاقی گره‌می‌زند. پژوهش حاضر درپی پاسخ به این پرسش است که «آیا می‌توان از اندیشة اجتماعی ـ سیاسی ابن‌سینا، با توجه به منازعات معاصر دربارة فلسفه ارسطو، تفسیری طبیعت‌گرایانه ارائه‌کرد؟ و این به چه معنا خواهدبود؟». به‌این‌منظور روشن می‌شود که هرچند ابن‌سینا در سیاست خود مستقیماً به سه آموزة مذکورِ سیاست ارسطو اشاره نداشته‌است، با کنار هم نهادن اشارات پراکندة وی و بیرون کشیدن استلزامات آن، می‌توان گونه‌ای طبیعت‌گرایی سیاسی را به او نسبت‌داد؛ چراکه او نیز تشکیل اجتماع سیاسی را ناشی از نوعی اضطرار یا ضرورت عملی در انسان‌ها برای همکاری متقابل جهت رفع نیاز می‌داند و وجود اجتماع سیاسیِ دارای قانون را شرط تحصل وجود انسانی، بقای نوع او و کسب کمالات انسانی قلمدادمی‌کند؛ ازاین‌جهت درصورتی‌که در تفسیر طبیعت‌گرایی ارسطو رویکردی غایت‌انگارانه اخذ شود و پولیس یونانی، کثرتی از شهروندان دانسته شود که تنها در آن، غایت طبیعی نوع انسان و خودبسندگی در کسب این غایت محقق می‌شود و همچنین به‌همین‌معنا، اجتماع سیاسیْ موجودی طبیعی و مقدم بر افراد خود دانسته‌شود، می‌توان اندیشة سیاسی ـ اجتماعی ابن‌سینا را در امتداد طبیعت‌گرایی سیاسی ارسطو تفسیرکرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ارسطو؛ ابن‌سینا؛ طبیعت؛ سیاست؛ اجتماع سیاسی؛ غایت طبیعی؛ طبیعت‌گرایی سیاسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Political Naturalism: A Reading of Avicenna’s Political Philosophy in Light of Aristotle’s Thought | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Zahra Amooaghaei1؛ Mustafa Zali2 | ||
| 1M.A. Graduate in Philosophy, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Philosophy, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Political naturalism is a foundational approach in Aristotle’s political philosophy, manifested through three principal doctrines: the political nature of human beings, the natural existence of the political community, and the natural precedence of the political community over individuals. These doctrines significantly influence his other political teachings. Furthermore, due to this approach and the connection Aristotle establishes between nature and telos (purpose), politics in his thought is intrinsically linked with ethics and ethical ends. This study seeks to answer the question of whether a naturalistic interpretation of Avicenna’s socio-political thought is possible—particularly in light of contemporary debates on Aristotle’s philosophy—and in what sense. It becomes evident that although Avicenna does not explicitly reference Aristotle’s three aforementioned political doctrines, by gathering his scattered remarks and extracting their implications, one can ascribe to him a form of political naturalism. Avicenna, too, considers the formation of political society to be rooted in a kind of necessity or practical compulsion among humans for mutual cooperation in fulfilling their needs. He regards the existence of a political community governed by law as a precondition for the realization of human existence, the survival of the human species, and the attainment of human perfections. Thus, if Aristotle’s political naturalism is interpreted through a teleological lens—where the Greek polis is conceived as a plurality of citizens whose natural end (telos) as human beings is achieved only through self-sufficiency within such a community, and the political community is therefore deemed a natural entity prior to its individual members—then Avicenna’s socio-political thought can be interpreted as an extension of Aristotle’s political naturalism. This study seeks to answer the question of whether a naturalistic interpretation of Avicenna’s socio-political thought is possible—particularly in light of contemporary debates on Aristotle’s philosophy—and in what sense. It becomes evident that although Avicenna does not explicitly reference Aristotle’s three aforementioned political doctrines, by gathering his scattered remarks and extracting their implications, one can ascribe to him a form of political naturalism. Avicenna, too, considers the formation of political society to be rooted in a kind of necessity or practical compulsion among humans for mutual cooperation in fulfilling their needs. He regards the existence of a political community governed by law as a precondition for the realization of human existence, the survival of the human species, and the attainment of human perfections. Thus, if Aristotle’s political naturalism is interpreted through a teleological lens—where the Greek polis is conceived as a plurality of citizens whose natural end (telos) as human beings is achieved only through self-sufficiency within such a community, and the political community is therefore deemed a natural entity prior to its individual members—then Avicenna’s socio-political thought can be interpreted as an extension of Aristotle’s political naturalism. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Aristotle, Avicenna, Nature, Politics, Political Community, Natural End, Political Naturalism | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1381). الاشارات و التنبیهات (مجتبی زارعی، به‌تحقیق). قم: انتشارات بوستان کتاب (مرکز النشر التابع لم‍ک‍ت‍ب الإع‍لام الإس‍لامی).
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1376). الالهیات من کتاب الشفاء (حسن‌زاده آملی، به‌تحقیق). قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1405 ه.ق.). الشفاء: المنطق. قم: مکتبة آیة اللّٰه العظمی المرعشی النجفی (ره).
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1379). النجاة (محمدتقی دانش‌پژوه، به‌‌تصحیح). تهران: مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
ایزدی‌تبار، محمد (1390). اثبات ضرورت نبوت از دیدگاه فیلسوفان. مجلهٔ معارف عقلی، 6(19)، 48-7.
توازیانی، زهره (1390). پردازش ابن‌سینا از مسئلة نبوت در مقایسه با جریانات کلامی و فلسفی. دوفصلنامهٔ علمی ـ پژوهشی حکمت سینوی (مشکوة النور)، 15(46)، 37-17.
شکوری، ابوالفضل (1384). فلسفهٔ سیاسی ابن‌سینا و تاثیر آن بر ادوار بعدی. قم: عقل سرخ.
عباسی، معصومه (1394). مقایسه و تحلیل دیدگاه متکلمان و فیلسوفان مسلمان در باب ضرورت دین. (پایان‌نامة کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید مدنی، آذربایجان، ایران.
فرامرز قراملکی، احد (1376). مبانی کلامی جهت‌گیری دعوت انبیاء(ع). تهران: فرهنگ و اندیشه اسلامی.
مطهری، مرتضی (1398). فلسفهٔ ابن‌سینا (جلد یک) (درس‌های اشارات و نجات). تهران: انتشارات صدرا.
یثربی، سید یحیی (1383). فلسفهٔ مشاء: با گزیدهٔ جامعی از متون. قم: مؤسسة بوستان کتاب.
نصیری، حمید؛ نعمتی، سید جواد؛ و یوسف زاده، حسینعلی (1394). مقایسة ضرورت نبوت ازمنظر فلسفه و عرفان با تأکید بر آرای ابن‌سینا و امام خمینی(ره)». فصلنامهٔ علمی ـ پژوهشی اندیشهٔ نوین دینی، 11(41)، 62-43.
Aquinas (2007). Commentary on the Politics (Richard J. Regan, Trans.). Indianapolis: Hackett Publishing Company, Inc.
Aristotle (2013). Politics: The Complete Works of Aristotle (Benjamin Jowett, Trans.). London, England: Delphi Classics.
Aristotle (2013). Nicomachean Ethics: The Complete Works of Aristotle, (W. D. Ross, Trans.). London, England: Delphi Classics.
Aristotle (2013). Eudemian Ethics: The Complete Works of Aristotle (H. Rackham, Trans.). London, England: Delphi Classics.
Copper, J. M. (1990). Political community and the highest good. Cambridge, England: Cambridge University Press.
Miller, F. D. (1995). Nature, Justice and Rights in Aristotle’s Politics. Oxford, England: Clarendon Press.
Keyt, D. (1991). ‘Three Basic Theorems in Aristotle's Politics’, in A Companion to Aristotle’s Politics (Keyt D. and Miller F., ed.). Oxford, England: Oxford University Press: 41–118.
Berryman, S. (2019) Aristotle on the Sources of Ethical Life. Oxford, England: Oxford University Press.
Frede, D. (2013) The political character of Aristotle’s ethics’, The Cambridge Companion to Aristotle’s Politics (M. Deslaurierrs & P. Destree, ed.). Cambridge, England: Cambridge University Press.
Pangle, L. S. (2020) The Moral Foundations of Aristotelian Political Philosophy. Chicago, United States: University of Chicago Press.
Rosler, A. (2005) Political Authority and Obligation in Aristotle. Oxford, England: Clarendon Press.
Trott, A. M. (2013) Aristotle on the Nature of Community. Cambridge, England: Cambridge University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 186 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 91 |
||