اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 546 |
| تعداد مقالات | 4,732 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,527,679 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,091,090 |
کنشگری فعّال قرآن کریم در مبارزه با زنده به گور کردن دختران | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| دوره 19، شماره 1 - شماره پیاپی 37، مهر 1404، صفحه 45-69 اصل مقاله (1.3 M) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2025.247719.4089 | ||
| نویسنده | ||
| حمید نادری قهفرخی* | ||
| استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران. | ||
| چکیده | ||
| مصادف با آغاز نزول قرآن کریم مردمان حجاز دختران خود را زنده به گور می کردند، اما مدتی بعد از مبارزة قرآن، این فرهنگ ریشه کن شد. با توجه به حکیمانه بودن نزول تدریجی قرآن به نظر می رسد این مبارزه در سیر نزول براساس الگویی خاص صورت گرفته باشد. «کشف ابعاد حکمیانه بودن نزول تدریجی قرآن کریم»، «اهتمام قرآن به اصلاح رفتارهای نادرست در عرصه فرهنگ» و «اهمیت روش تدریجی در تحولات فرهنگی جامعه» اقتضا می کند این مسأله مورد بررسی قرار گیرد. هدف این پژوهش آن است که با بررسی تحلیلی آیات در سیر نزول نشان دهد که قرآن کریم چگونه این فرهنگ ضد انسانی را ریشه کن کرد. یافته های پژوهش نشان می دهد این مبارزه در پنج گام محقق شد: اوّل: «حمایت از دختران زنده به گور شده در قیامت بدون اشاره به عاملان در سورة تکویر(نزول:7)»، دوّم: «انتقاد غیرمستقیم از تنفر اعراب از دختران در سوره های نجم، اسراء و صافات (نزول:23، 50 و56)»، سوّم: «انتقاد مستقیم به تنفر اعراب از دختران در سورة زخرف (نزول:64)»، چهارم: «انتقاد صریح و همه جانبه به فرهنگ زنده به گور کردن دختران در سورة نحل (نزول:70)» و پنجم: «زدودن بقایای نگاه غلط به دختران در سورة طور» (نزول:75)». تحلیل این پنج گام کنش گری تدریجی قرآن کریم برای ریشه کنی این فرهنگ را نشان می دهد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| زنده به گور کردن دختران؛ تفسیر تنزیلی؛ مبارزه فرهنگی قرآن؛ عرب جاهلیت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The active role of the Holy Quran in combating the burial of girls alive | ||
| نویسندگان [English] | ||
| hamid Naderi Qahfarokhi | ||
| Assistant Professor of of Islamic Studies، Shahrekord University، Shahrekord، Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Coinciding with the beginning of the revelation of the Holy Quran, the people of Hejaz used to bury their daughters alive, but some time after the struggle of the Quran, this culture was eradicated. Considering the wisdom of the gradual revelation of the Quran, it seems that this struggle took place in the course of revelation based on a specific pattern. "Discovering the dimensions of the wisdom of the gradual revelation of the Holy Quran", "The Quran's concern for correcting incorrect behaviors in the field of culture" and "The importance of the gradual method in the cultural changes of society" require this issue to be examined. The aim of this research is to show how the Holy Quran eradicated this anti-human culture by analyzing the verses in the course of revelation. The findings of the study show that this struggle was achieved in five steps: First: “Supporting girls buried alive on the Day of Judgment without mentioning the perpetrators in Surah Takwīr (Revelation: 7)”, Second: “Indirect criticism of the Arabs’ hatred of girls in Surahs Najm, Isrāʾ and Ṣāffāt (Revelation: 23, 50 and 56)”, Third: “Direct criticism of the Arabs’ hatred of girls in Surah Zukhruf (Revelation: 64)”, Fourth: “Explicit and comprehensive criticism of the culture of burying girls alive in Surah Naḥl (Revelation: 70)” and Fifth: “Erasing the remnants of the wrong view of girls in Surah Ṭūr” (Revelation: 75)”. The analysis of these five steps shows the gradual action of the Holy Quran to eradicate this culture. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Burying girls alive, reductive interpretation, cultural struggle of the Quran, Arabs of ignorance | ||
| مراجع | ||
|
قرآنکریم.
آلوسى، محمود (2019م)، بلوغ الأرب فی معرفة أحوال العرب، مصحح: محمد بهجة الأثری، بیروت: دارالکتب العلمیة.
آلوسى، محمود (1415ق)، روحالمعانى فی تفسیر القرآن الکریم والسبع المثانی، بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن أبیالحدید، عبدالحمید (1404ق)، شرح نهج البلاغة، قم: مکتبة آیةالله المرعشی النجفی.
ابنعاشور، محمد بن طاهر (بیتا)، التحریر و التنویر، بیروت: مؤسسة التاریخ.
ابنفارس، احمد (1404ق)، معجم مقاییس اللغة، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابنمنظور، محمد (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دارالصادر.
ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین (بیتا)، الاغانی، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
بابایی، علیاکبر و دیگران (1387ش)، روششناسی تفسیر قرآن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت.
بلاشر، رژی (1374ش)، در آستانه قرآن، مترجم: محمود رامیار، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى.
بهارزاده، پروین (1392ش)، «باز خوانی مفاهیم زوج و زوحیت در قرآن کریم»، دو فصلنامه علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا، سال دهم، شمارة 2، ص29-50.
بهجتپور، عبدالکریم (1390ش)، تفسیر همگام با وحی، قم: مؤسسة تمهید.
بهجتپور، عبدالکریم (1394ش)، شناختنامة تنزیلی سورههای قرآن کریم، قم: مؤسسة تمهید.
بیضاوى، عبدالله بن عمر (1418ق)، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
پیشوایی، مهدی (1386ش)، تاریخ اسلام از جاهلیت تا رحلت پیامبر اسلام، قم: دفتر نشر معارف.
جعفری، یعقوب (بیتا)، تفسیر کوثر، قم: انتشارات هجرت.
خطیب، عبدالکریم (بیتا)، التفسیر القرآنى للقرآن، بیروت: دار الفکر العربی.
درویش، محیىالدین (1415ق)، اعراب القرآن و بیانه، سوریه: دارالارشاد.
راغب، حسین بن محمد (1412ق)، المفردات فیغریب القرآن، دمشقـ بیروت: دارالعلم-الدار الشامیة.
رضایی، غلامعباس (1387ش)، «زن در جاهلیت»، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، پاییز 1378ش، سال 39، شماره 3، ص113-126.
زمخشری، محمود (1979م)، اساس البلاغة، بیروت: دار صادر.
زمخشری، محمود (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی.
سالم، عبدالعزیز (2008م)، تاریخ العرب قبل الاسلام، الإسکندریة: مؤسسة شباب الجامعة.
سباعی، احمد (1385ش)، تاریخ مکه از آغاز تا پایان دولت شرفای مکه (1344ق)، ترجمه: رسول جعفریان، تهران: مشعر.
سلیم، احمد امین (1995م)، جوانب من تاریخ و الحضارة العرب فی العصور القدیمة، اسکندریه: دارالمعرفة.
سیوطی، جلالالدین (1404ق)، الدر المنثور فى تفسیر المأثور، قم: کتابخانة آیة الله مرعشى نجفى.
صادقىتهرانى، محمد (1365ش)، الفرقان فىتفسیر القرآن بالقرآن، قم: انتشارات فرهنگ اسلامى.
ضیایی، محمد عادل (1387ش)، «زنده به گور کردن دختران در میان اعراب جاهلی»، پژوهش دینی، پاییز 1387ش، شماره 17، ص 119-140.
طالقانى، محمود (1362ش)، پرتوى از قرآن، تهران: شرکت سهامى انتشار.
طباطبایی، محمدحسین (1380ش)، المیزان فی تفسیر القرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
طبرسى، فضل بن حسن (1372ش)، مجمعالبیان فى تفسیر القرآن، تهران: انتشارات ناصرخسرو.
طوسى، محمد بن حسن (بیتا)، التبیان فى تفسیر القرآن، بیروت: داراحیاء التراث العربى.
عسکری، مرتضی (1425ق)، احادیث امالمؤمنین عایشه، قم: کلیة اصولالدین.
علی، جواد (1977-1978م)، المفصل فی تاریخ العرب قبل الإسلام، بیروت: دار العلم للملایین.
فخر رازى، محمدبن عمر (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: داراحیاء التراث العربى.
فراهیدی، احمد بن خلیل (1410ق)، کتاب العین، قم: انتشارات هجرت.
فروخ، عمر (۱۹۸۴م)، تاریخ الجاهلیة، بیروت: دارالعلم للملایین.
فضلالله، محمدحسین (1419ق)، من وحى القرآن، بیروت: دارالملاک للطباعة و النشر.
قرشی، علیاکبر (1371ش)، قاموس قرآن، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
کواز، محمد کریم (1386ش)، سبکشناسى اعجاز بلاغى قرآن، مترجم: حسین سیدى، تهران: سخن.
مدرسی، محمدتقی (1419 ق)، من هدى القرآن. تهران: دار محبى الحسین.
مدنىشیرازی، علیخان بن احمد (بیتا)، الحدائق الندیة فی شرح الفوائد الصمدیة، قم: ذوی القربى.
مراغى، احمد (بیتا)، تفسیر المراغى، بیروت: داراحیاء التراث العربى.
مصباحیزدی، محمدتقی (1382ش)، پرسشها و پاسخها، قم: مؤسسة امام خمینی.
مصطفوی، حسن (1365ش)، التحقیق فی کلمات القرآن، تهران: بنگاه نشر و ترجمه.
مغنیه، محمد جواد (1424 ق)، تفسیر الکاشف، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
مکارمشیرازی، ناصر و همکاران (1374ش)، تفسیر نمونه، تهران: دارالمکتب الاسلامیه.
نصیری، محمد و زارعکار، حسین (1396ش)، «تحلیل جامعه شناختی مسئله زنده به گور کردن دختران در جزیره العرب عصرجاهلی»، پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، دوره 11، شماره 20، بهار و تابستان 1396ش، ص197-214. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 265 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 57 |
||