اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 539 |
| تعداد مقالات | 4,674 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,220,675 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,854,772 |
تبیین قرآنی-روایی مفهوم حرج و ارتباط آن با رسالت پیامبر(ص) در پرتو آیه دوم سوره اعراف | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 مهر 1404 | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2025.247741.4092 | ||
| نویسندگان | ||
| محسن فاضل بخشایش* 1؛ محمد هادی منصوری2 | ||
| 1قرآن و حدیث دانشگاه معارف اسلامی | ||
| 2گروه قرآن و حدیث دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| در قرآن کریم، مفاهیم متضاد ضیق صدر و شرح صدر به پیامبر اکرم(ص) نسبت داده شده است؛ پدیده‌ای که در نگاه نخست با جایگاه رفیع نبوت و مقام عصمت ایشان در تعارض می‌نماید. در تفاسیر، علل ضیق صدر پیامبر(ص) با آراء متکثر و گاه متعارضی تبیین شده‌اند که از فشار کفار و اذیت مشرکان گرفته تا رنج درونی از گمراهی امت را در بر می‌گیرند. این امر، علاوه بر نمایان ساختن پیچیدگی موضوع، فقدان مستندات قطعی و ضرورت بازنگری در تحلیل این مسئله را آشکار می‌سازد. پژوهش حاضر با بهره‌گیری از روش توصیفی-تحلیلی و با تلفیق دو رویکرد تفسیر قرآن با قرآن و تفسیر روایی، به تحلیل انتقادی دیدگاه‌های مفسران پرداخته و با استناد به شواهد درون‌متنی و روایات اهل بیت(ع)، تبیینی نو از ماهیت ضیق صدر ارائه می‌دهد. یافته‌های این مطالعه حاکی از آن است که ضیق صدر پیامبر(ص)، نه حاصل ناکامی بیرونی، بلکه برآمده از دغدغه عمیق ایشان نسبت به استمرار جریان هدایت الهی پس از خویش و نگرانی درباره پذیرش ولایت امیرمؤمنان(ع) به‌مثابه نهاد استمرار رسالت بوده است. بر این اساس، ضیق صدر در ساحت نبوی، جلوه‌ای از مسئولیت تاریخی پیامبر(ص) در زمینه‌سازی برای تحقق ولایت حق و حفظ وحدت امت اسلامی تلقی می‌شود. این پژوهش با آشکار ساختن پیوند میان ضیق صدر و مسئله ولایت، نگرشی جدید به اهمیت و پیامدهای آن در چارچوب رسالت پیامبر اکرم(ص) ارائه می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حرج؛ ضیق صدر؛ رسالت و امامت؛ وحدت امّت اسلامی؛ سوره اعراف | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Quranic-Narrative Explanation of the Concept of Haraj and Its Relationship with the Prophet's Mission (PBUH) in Light of the Second Verse of Surah Al-A'raf | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohsen Fazel Bakhshayesh1؛ mohammad hadi mansouri2 | ||
| 1Quran and Hadith Department of Islamic Studies University | ||
| 2The Quran and Hadith Group of Islamic Studies University | ||
| چکیده [English] | ||
| In the Holy Quran, the contrasting concepts of "constriction of the chest" (ḍīq ṣadr) and "expansion of the chest" (sharḥ ṣadr) are attributed to the Holy Prophet Muhammad (peace be upon him), a phenomenon that, at first glance, appears to contradict his exalted status of prophethood and his position of infallibility. In the exegeses, the causes of the Prophet's constriction of the chest have been explained with diverse and sometimes conflicting opinions, ranging from the pressure of the disbelievers and the harassment of the polytheists to the inner anguish over the misguidance of the community. This matter, in addition to revealing the complexity of the subject, highlights the lack of definitive evidence and the necessity for a revision in the analysis of this issue. The present research, utilizing a descriptive-analytical method and integrating the two approaches of Quranic exegesis with the Quran and narrative exegesis, critically analyzes the viewpoints of the commentators and, by citing intra-textual evidence and narrations from the Ahl al-Bayt (peace be upon them), offers a novel explanation of the nature of the constriction of the chest. The findings of this study indicate that the Prophet's constriction of the chest was not the result of external failure but rather stemmed from his deep concern regarding the continuity of divine guidance after him and anxiety about the acceptance of the guardianship (wilayah) of Amir al-Mu'minin (peace be upon him) as the institution for the continuation of the mission. Accordingly, the constriction of the chest in the prophetic realm is considered a manifestation of the Prophet's historical responsibility in laying the groundwork for the realization of the rightful guardianship and the preservation of the unity of the Islamic community. This research, by revealing the connection between the constriction of the chest and the issue of guardianship, presents a new perspective on its significance and implications within the framework of the Holy Prophet's mission. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Hardship, constriction of the chest, Prophethood and Imamat/Leadership, Unity of the Islamic Ummah, Surah Al-A', raf | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |
||