اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 546 |
| تعداد مقالات | 4,732 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,528,004 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,091,177 |
برادر خوانی قاتل و مقتول یا اولیای او در قتل عمد با نظر به آیه 178 سوره بقره | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| دوره 19، شماره 1 - شماره پیاپی 37، مهر 1404، صفحه 175-191 اصل مقاله (1.2 M) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2025.248167.4133 | ||
| نویسنده | ||
| محمدحسن موحدی ساوجی* | ||
| استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه مفید، قم، ایران. | ||
| چکیده | ||
| دین اسلام، مسلمانان را برادران یکدیگر خوانده و رابطۀ اخوت را میان آنان برقرار ساخته است. توصیف مؤمنان به برادران یکدیگر، در حقیقت تأکید بر حقوق متقابل آنان، همبستگی، تعاون و یاریرسانی میان آنان و پرهیز از پراکندگی است. از مواردی که به این برادری تصریح شده، در آیۀ 178 سورۀ بقره است. یک سوی افراد این آیه قاتل در قتل عمد است، و همین امر موجب شده است تا مفسران را به تکاپو آورد که این برادری میان چه افرادی در این آیه اعتبار شده، و اگر قاتل عمد یکی از اطراف آن است، از چه رو از وی به برادر دینی یاد شده است. گویا عدم فسق و عدم ارتکاب گناه کبیره از شرایط برقراری برادری دینی نزد بیشتر مفسران به شمار آمده است. این مقاله درصدد ارائه و اثبات این برداشت است که برادری دینی میان همه طبقات ایمانی و افراد جامعه اسلامی است، و ارتکاب گناه کبیره و فسق، مانع از این اعتبار نیست؛ و اساساً هدف از اعتبار برادری دینی در آیات قرآن کریم همدلی میان همه افراد جامعه اسلامی است، و این همبستگی تنها در صورتی تحقق خواهد یافت که طرد و دوگانهسازی از جامعه اسلامی رخت بربندد و حتی مؤمنانی که در مراتب نازله ایمانی قرار دارند نیز مشمول اعتبار برادری گردند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| برادری؛ اخوت؛ قتل عمد؛ برادری دینی؛ حقوق ایمانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The brotherhood between the murderer and the victim, or their guardians, in cases of intentional homicide with reference to verse 178 of Surah al-Baqarah | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Hasan Movahedi Saveji | ||
| Assistant Professor of Quran and Hadith Studies, Mofid University, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Islam regards Muslims as brothers to one another and establishes a bond of brotherhood among them. Describing believers as brothers in faith is, in fact, an emphasis on their mutual rights, solidarity, cooperation, and assistance, as well as a call to avoid division and disunity. One of the instances where this brotherhood is explicitly mentioned is in verse 178 of Surah al-Baqarah. One of the parties referred to in this verse is the murderer in a case of intentional homicide, and this has led commentators to explore which individuals are included in this brotherhood in the verse and, if the intentional murderer is one of them, how he can still be referred to as a “brother in faith.” It seems that most exegetes have considered the absence of debauchery (fisq) and major sin (kabīrah) to be prerequisites for the establishment of religious brotherhood. This article seeks to present and substantiate the interpretation that religious brotherhood encompasses all ranks of believers and all members of the Islamic community, and that committing major sins or acts of debauchery does not nullify this bond. The fundamental purpose of recognizing religious brotherhood in the Qur’anic verses is to foster empathy and unity among all members of the Muslim community. Such solidarity will only be achieved when exclusion and polarization are eliminated from the Islamic society, and even those believers who occupy lower levels of faith are included within the scope of this brotherhood. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Brotherhood, Ukhuwwah, intentional murder, religious brotherhood, Religious rights | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
آلوسی، محمود (1415ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دار الکتب العلمیه.
بحرانی، هاشم (1415ق)، البرهان فی تفسیر القرآن، قم: مؤسسة البعثة، مرکز الطباعة و النشر.
بلاغی نجفی، محمدجواد (1420ق)، آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن، چاپ اول، قم: بنیاد بعثت.
بیضاوی، عبداللّه بن عمر (1418ق)، انوار التنزیل و اسرار التأویل، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
جرجانی، حسین بن حسن (1337ش)، جلاء الأذهان و جلاء الأحزان، تهران: مهر آیین.
جعفری، محمدتقی (۱۳۹۳ش)، «اهمیت انسان به طور عام از دیدگاه علی علیه السلام و وحدت و برادری نوع بشر»، پژوهشهای نهج البلاغه، دوره 13، شماره ۴۱، صص24-11.
جوادی یزدی، محمد (۱۳۸۳ش)، «نکتهای نو در انما المؤمنون اخوة»، پیام جاویدان، دوره 2، شماره ۵، صص 131-122
حسینی جرجانی، امیر ابوالفتح (1362ش)، آیات الأحکام، تهران: نوید.
حسینی شاه عبد العظیمی، حسین بن احمد (1336ش)، تفسیر إثنی عشری، تهران: میقات.
حسینی شیرازی، محمد (1424ق)، تقریب القرآن الی الأذهان، لبنان: دار العلوم.
خوانساری، محمد امین (۱۴۰۴ش)، «نظام اخوت و برادری دینی در منظر قرآن و حدیث»، علوم حدیث، شماره ۱۱۵، صص 152-169.
زمخشری، محمود (1996م)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: مکتبه لبنان ناشرون.
سبزواری، حبیباللّه (1419ق)، ارشاد الأذهان الی تفسیر القرآن، بیروت: دار التعارف للمطبوعات.
سبزواری، حبیبالله (1402ق)، الجدید فی تفسیر القرآن المجید، چاپ اول، بیروت: دار التعارف للمطبوعات.
سیوطی، جلالالدین و جلالالدین محلی (1416ق)، تفسیر الجلالین، بیروت: مؤسسه النور للمطبوعات.
شبر، عبداللّه (1388ش)، الجوهر الثمین فی تفسیر الکتاب المبین، قم: ذوی القربی.
شوکانی، محمد بن علی (1414ق)، فتح القدیر، دمشق: دار ابن کثیر.
طباطبایی، محمدحسین (1390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ دوم، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
طبرسی، فضل بن حسن (1412ق)، جوامع الجامع، چاپ اول، قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه.
طبرسی، فضل بن حسن (1372ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چاپ سوم، تهران: ناصر خسرو.
طوسی، محمد بن الحسن (بیتا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
حویزی، عبدعلی بن جمعه (1415ق)، نور الثقلین، چاپ چهارم، قم: اسماعیلیان.
عیاشی، محمد بن مسعود (1380ق)، کتاب التفسیر، چاض اول، تهران: مکتبه العلمیه الاسلامیه.
فضلالله، محمدحسین (1419ق)، من وحی القرآن، بیروت: دار الملاک للطباعه و النشر و التوزیع.
فیض کاشانی، محسن (1376ش)، الأصفی فی تفسیر القرآن، قم: دفتر تبلیغات حوزه علمیه.
فیض کاشانی، محسن (1415ق)، الصافی فی تفسیر کلام اللّه، چاپ دوم، تهران: مکتبه الصدر.
قمی، محمدرضا (1367ش)، کنز الدقائق و بحر الغرائب، چاپ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
کاشانی، محمد بن مرتضی (بیتا)، تفسیر المعین، قم: کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، چاپ چهارم، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
مجلسی، محمدباقر (1403ق). بحار الأنوار، چاپ دوم، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
مدنی، جلالالدین (1385ش)، حقوق مدنیچاپ اول، تهران: انتشارات پایدار.
مصطفوی، حسن (1368ش)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
منتظری، حسینعلی (1409ق)، دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الإسلامیة، چاپ اول، قم: انتشارات دار الفکر.
منتظری، حسینعلی (1381ش)، دیدگاهها، بیچا، قم، دفتر آیتالله منتظری.
منتظری، حسینعلی (1379ش)، مبانی فقهی حکومت اسلامی، ترجمه محمود صلواتی و ابوالفضل شکوری، تهران: نشر سرایی.
میرزا خسروانی، علیرضا (1390ش)، تفسیر خسروی، تهران: کتابفروشی اسلامیه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 149 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 40 |
||