| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 551 |
| تعداد مقالات | 4,775 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,719,687 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,229,080 |
تحلیل فقهی و حقوقی تأثیر خسارات ناشی از عملکرد نادرست بانک بر دریافتکنندگان تسهیلات | ||
| پژوهشنامه فقه اجتماعی | ||
| مقاله 8، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 25، اسفند 1403، صفحه 183-218 اصل مقاله (690.79 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/sj.2025.247467.1444 | ||
| نویسندگان | ||
| دلاور برادران زره شوران1؛ محمد جواد حیدری هرستانی2؛ محمدمهدی عصاری* 3 | ||
| 1مربی گروه حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر،ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران ،ایران | ||
| 3دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و حقوق، دانشکده حقوق، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| نظام بانکی بهعنوان شریان حیاتی اقتصاد، در فرایند تخصیص منابع و اعطای تسهیلات، نقشی بیبدیل ایفا میکند. بااینحال، پیچیدگی عملیات و گستردگی تعاملات گاه منجر به بروز خساراتی برای دریافتکنندگان تسهیلات در اثر عملکرد نادرست نهادهای بانکی میشود. این پژوهش با هدف تبیین دقیق مبانی و حدود مسئولیت مدنی بانکها در چنین شرایطی، در چهارچوب نظام فقهی امامیه و حقوق موضوعه ایران انجام پذیرفته است. پرسش اساسی که تحقیق حاضر در پی پاسخ به آن است، ناظر بر این مهم است که در صورت ورود زیان به تسهیلاتگیرندگان به سبب عملکرد نادرست بانک، ارکان مسئولیت بانک چیست و با استناد به کدام مبانی و تا چه میزانی محقق خواهد شد؟ تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و بررسی مبانی فقهی و حقوق ایران، به واکاوی ماهیت قراردادهای تسهیلاتی متداول (مشارکت ، اجاره بهشرط تملیک و جعاله)، تعهدات قراردادی ناشی از آنها و ضوابط حاکم بر مسئولیت مدنی بانکها پرداخته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که مسئولیت بانکها در قبال تسهیلاتگیرندگان، عمدتاً تحت عنوان ضمان صاحبان تخصص قابل تحلیل است. در این میان، ضرورت تفکیک میان زیان به معنای فقهی آن (ورود نقص یا تلف مال موجود) و عدمالنفع در تعیین قابلیت جبران خسارت مورد تأکید قرار گرفته است. قواعد فقهی بنیادین مانند ضمان ید، اتلاف و تسبیب، از ظرفیت شایان توجهی برای پاسخگویی به چالشهای نوین بانکداری برخوردارند. اعمال ترکیبی منعطف از نظریههای فقهی و حقوقی برای مواجهه با پیچیدگیهای عملیات بانکی و تعیین دقیق مسئولیت ضروری است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| عقود مشارکتی؛ جعاله؛ اجاره بهشرط تملیک؛ بانک؛ تسهیلاتگیرنده؛ زیان؛ عدمالنفع؛ ضمان صاحبان حرفه و تخصص | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Jurisprudential and Legal Analysis of the Impact of Damages Caused by the Bank's Improper Performance on Loan Recipients | ||
| نویسندگان [English] | ||
| delavar baradaran1؛ Mohammad javad Heidari2؛ mahamad asari3 | ||
| 2دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران ،ایران | ||
| 3دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و حقوق، دانشکده حقوق، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران | ||
| چکیده [English] | ||
| The banking system, as the vital artery of the economy, plays an irreplaceable role in allocating resources and granting facilities. However, operational complexities and extensive interactions can lead to damages for recipients due to banks' improper performance. This research explains the foundations and limits of banks' civil liability within the framework of Imamia jurisprudence and Iranian positive law. The fundamental question is: when borrowers incur losses from a bank's incorrect actions, what are the elements of liability, who is obligated to compensate, on what grounds, and to what extent? Adopting a descriptive-analytical method and a comparative approach between jurisprudential principles and Iranian law, this study analyzes common credit agreements (like civil partnerships, lease-purchases, and ju'alah), their ensuing obligations, and the rules governing civil liability. Findings show that a bank's liability towards borrowers is primarily a form of professional liability. The pivotal role of the jurisprudential rule of attribution (intisab) in proving liability is emphasized, along with the need to distinguish between actual damages and loss of profits in determining compensability. Fundamental jurisprudential rules like daman yad (liability from possession), la darar (no-harm principle), itlaf , and tasbib (indirect causation) hold significant potential for addressing modern banking challenges. A combined flexible application of jurisprudential and legal theories is essential to navigate the complexities of banking operations and precisely establish liability. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Shared Contracts, Ju’alah, Hire-Purchase Contract, Bank, Loan Recipient, Loss, Loss of Prospective Profits, Professional Liability | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 82 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 61 |
||