اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 547 |
| تعداد مقالات | 4,749 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,623,694 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,148,816 |
تأثیر مزاج بر مبادی فعل اختیاری و راهکارهای تعدیل آن از دیدگاه ابنسینا (با تأکید بر مزاج صفرا) | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2025.248999.1759 | ||
| نویسنده | ||
| منا فریدی خورشیدی* | ||
| گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق علیه السلام | ||
| چکیده | ||
| ابنسینا با تلفیق حکمت مشائی و طب سنتی، نظامی یکپارچه برای تبیین فعل اختیاری انسان طرح کرده است. از نگاه او، مزاج به عنوان پایه جسمانی نفس، بر تمام مبادی فعل اختیاری تأثیر میگذارد. از میان مزاجها، مزاج صفرا (در حالت اعتدال) سرعت در درک مصالح و مفاسد امور، شجاعت و اراده قوی و نیز خستگیناپذیری را به ارمغان میآورد. این مقاله با روش تحلیل محتوای کتب ابنسینا نشان میدهد که مزاج صفرا (در حالت غیر اعتدالی) میتواند با تأثیر بر هر یک از مبادی فعل اختیاری، بر فعل انسان اثر منفی نیز بگذارد؛ به طور نمونه میتواند از طریق تحریک قوه غضبیه و تضعیف عقل عملی، مسیر فعل اختیاری را مختل کند و با ایجاد گرایش به تعجیل و خشم، چالشی جدی برای تحقق اختیار عقلانی محسوب شود. گاهی ممکن است حرارت صفرا موجب سرعت در استنتاج گشته و همین امر از توان سنجش عواقب امور بکاهد. گاهی نیز ممکن است با لرزش و ایجاد ضعف در اعضا، در مسیر تحقق خارجی فعل، خلل ایجاد کند. راهکارهای پیشنهادی ابنسینا مبتنی بر تربیت سهبعدی بر پایه تعدیل مزاج، تهذیب قوه غضبیه و تقویت عقل عملی و اراده میباشد. ابنسینا با نگاهی کلنگر، تعدیل فعل اختیاری در صفراویمزاجان را نیازمند همکاری طب، اخلاق، و تربیت میداند. اگرچه مزاج صفرا از طریق تحریک غضب و تضعیف تأمل، اختیار را تهدید میکند، اما با مدیریت عقلانی میتوان آن را به فرصتی برای تقویت اراده آگاهانه تبدیل کرد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| صفرا؛ مبادی فعل اختیاری؛ اراده؛ ابنسینا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The influence of temperament on the principles of voluntary action and the methods of its modification from the perspective of Ibn Sina (with emphasis on the Safra temperament) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mona Faridi Khorshidi | ||
| Department of Philosophy and Islamic Theology, Imam Sadiq University (AS) | ||
| چکیده [English] | ||
| ابنسینا با تلفیق حکمت مشائی و طب سنتی، نظامی یکپارچه برای تبیین فعل اختیاری انسان طرح کرده است. از نگاه او، مزاج به عنوان پایه جسمانی نفس، بر تمام مبادی فعل اختیاری تأثیر میگذارد. از میان مزاجها، مزاج صفرا (در حالت اعتدال) سرعت در درک مصالح و مفاسد امور، شجاعت و اراده قوی و نیز خستگیناپذیری را به ارمغان میآورد. این مقاله با روش تحلیل محتوای کتب ابنسینا نشان میدهد که مزاج صفرا (در حالت غیر اعتدالی) میتواند با تأثیر بر هر یک از مبادی فعل اختیاری، بر فعل انسان اثر منفی نیز بگذارد؛ به طور نمونه میتواند از طریق تحریک قوه غضبیه و تضعیف عقل عملی، مسیر فعل اختیاری را مختل کند و با ایجاد گرایش به تعجیل و خشم، چالشی جدی برای تحقق اختیار عقلانی محسوب شود. گاهی ممکن است حرارت صفرا موجب سرعت در استنتاج گشته و همین امر از توان سنجش عواقب امور بکاهد. گاهی نیز ممکن است با لرزش و ایجاد ضعف در اعضا، در مسیر تحقق خارجی فعل، خلل ایجاد کند. راهکارهای پیشنهادی ابنسینا مبتنی بر تربیت سهبعدی بر پایه تعدیل مزاج، تهذیب قوه غضبیه و تقویت عقل عملی و اراده میباشد. ابنسینا با نگاهی کلنگر، تعدیل فعل اختیاری در صفراویمزاجان را نیازمند همکاری طب، اخلاق، و تربیت میداند. اگرچه مزاج صفرا از طریق تحریک غضب و تضعیف تأمل، اختیار را تهدید میکند، اما با مدیریت عقلانی میتوان آن را به فرصتی برای تقویت اراده آگاهانه تبدیل کرد. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Safra, principles of voluntary action, will, Avicenna | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |
||