| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 547 |
| تعداد مقالات | 4,756 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,652,390 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,186,456 |
گونه شناسی کاربست های تاریخ در تفسیر قرآن | ||
| Interdisciplinary Studies of Quran & Hadith | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 دی 1404 | ||
| نوع مقاله: Original Article | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/isqh.2025.249147.1066 | ||
| نویسنده | ||
| حسین شجاعی* | ||
| دانش آموخته دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| مفسران قرآن انگیزههای متعددی را در بهرهگیری از تاریخ دنبال میکنند که این پژوهش درصدد شناسایی و تبیین این انگیزههاست. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با بررسی منابع تفسیری و تاریخی، چهار کارکرد عمده را در تعامل تاریخ با تفسیر شناسایی کرده است: ۱. کارکرد اخلاقی-تربیتی، که رایجترین و مهمترین کارکرد در نگاه مفسران و متأثر از رویکرد قرآنی و سنّت سیرهنویسی است و تاریخ را آیینۀ عبرت میداند؛ ۲. کارکرد سیاسی-اجتماعی، که عمدتاً در دورۀ معاصر و در تفاسیر اجتماعی پدید آمده و تاریخ را منبعی برای استخراج سنن الهی و ارائۀ راهکار برای اصلاح تمدنی و سیاسی جامعه میبیند؛ ۳. کارکرد فرقهای-نحلهای، که به دنبال اعتباردهی به آرا، افراد یا باورهای فرقهای از دریچه داده های تاریخی است؛ و ۴. کارکرد تفسیری-فنی، که شامل ایجاد آگاهی از گذشته برای فهم بهتر آیات، تکمیل و تدقیق آگاهیهای پیشینی با کشف شواهد جدید و تصحیح یا ردّ آگاهیهای تاریخی نادرست است. یافتههای مقاله نشان میدهد که در تفاسیر قرآن لزوماً آگاهی از گذشته در صدر اولویتهای بهرهگیری از تاریخ قرار ندارد، بلکه کارکرد اخلاقی-تربیتی جایگاهی محوری در این بین دارد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| تفسیر؛ تاریخ؛ تعامل تاریخ و تفسیر؛ کارکردهای تاریخ | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| گونه شناسی کاربست های تاریخ در تفسیر قرآن | ||
| نویسندگان [English] | ||
| حسین شجاعی | ||
| چکیده [English] | ||
| مفسران قرآن انگیزههای متعددی را در بهرهگیری از تاریخ دنبال میکنند که این پژوهش درصدد شناسایی و تبیین این انگیزههاست. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با بررسی منابع تفسیری و تاریخی، چهار کارکرد عمده را در تعامل تاریخ با تفسیر شناسایی کرده است: ۱. کارکرد اخلاقی-تربیتی، که رایجترین و مهمترین کارکرد در نگاه مفسران و متأثر از رویکرد قرآنی و سنّت سیرهنویسی است و تاریخ را آیینۀ عبرت میداند؛ ۲. کارکرد سیاسی-اجتماعی، که عمدتاً در دورۀ معاصر و در تفاسیر اجتماعی پدید آمده و تاریخ را منبعی برای استخراج سنن الهی و ارائۀ راهکار برای اصلاح تمدنی و سیاسی جامعه میبیند؛ ۳. کارکرد فرقهای-نحلهای، که به دنبال اعتباردهی به آرا، افراد یا باورهای فرقهای از دریچه داده های تاریخی است؛ و ۴. کارکرد تفسیری-فنی، که شامل ایجاد آگاهی از گذشته برای فهم بهتر آیات، تکمیل و تدقیق آگاهیهای پیشینی با کشف شواهد جدید و تصحیح یا ردّ آگاهیهای تاریخی نادرست است. یافتههای مقاله نشان میدهد که در تفاسیر قرآن لزوماً آگاهی از گذشته در صدر اولویتهای بهرهگیری از تاریخ قرار ندارد، بلکه کارکرد اخلاقی-تربیتی جایگاهی محوری در این بین دارد. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| تفسیر, تاریخ, تعامل تاریخ و تفسیر, کارکردهای تاریخ | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |
||