اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 477 |
| تعداد مقالات | 4,073 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,296,908 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,348,218 |
بررسی و نقد ارتباط بداهت با دو عنوان «وضوح » و «یقین» | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| شناسنامه علمی شماره، دوره 6، شماره 1، اردیبهشت 1387، صفحه 5-33 اصل مقاله (262.37 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/prr.2012.1141 | ||
| نویسندگان | ||
| محسن جوادی1؛ سید احمد غفاری قره باغ2 | ||
| 1دانشیار دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| 2فارغ التحصیل کارشناسی ارشد دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| برای بداهت شناخت، چهار تعریف در فلسفة اسلامی ارائه شده است که تعریف رایج آن «عدم احتیاج به تلاش فکری» است. تبیین نوع ارتباط مفهومی و مصداقی بداهت با عناوین «وضوح» و «یقین»، می‌تواند ما را از خلط حیثیات مختلف معرفت‌شناختی با یکدیگر مصون بدارد. در این نوشتار، هر کدام از تعریف‌های بداهت، از حیث مفهومی، با این دو عنوان مقایسه شده و به این نتیجه رهنمون گردیده است که تعریف رایج، در حیث مفهومی، ارتباطی با یقینی بودن و واضح بودن ندارد؛ هر چند این وضع دربارة تعاریف غیررایج به گونه‌ای متفاوت است. همچنین از مجموعة قضایای بدیهی، فقط وجدانیات هستند که با عنوان «وضوح» و «یقین» گره خورده‌اند؛ و فقط اولیات، وجدانیات و حدسیات هستند که با «یقین» ملازمه دارند؛ و سایر بدیهیات، ملازمه‌ای با این عناوین ندارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بداهت؛ وضوح؛ یقین | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Study and Criticize of Relation Between Self Evidence and Clarity & Certainty | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohsen Javadi1؛ Sayyed Ahmad Ghaffari Qarabagh2 | ||
| 1Associate Profeesor of University of Qom, Qom, Iran | ||
| 2MA Graduated of University of Qom, Qom. Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In Islamic philosophy four definitions have been represented about self evidence and speculative knowledge which its common definition is “required to think and not required to anything of think”. Explaining conceptual and extensional relationships of self evidence with concepts such as clarity or certainty would help us not to mistake and not to mix different aspects of epistemology together and so, protect ourselves from epistemic mistakes. In this article, self evidence has been compared with clarity & certainty from the conceptual perspective. It has been concluded that the common definition of self-evidence from the point of conceptualization has nothing to do with certainty & clarity, although this conclusion cannot be said about other uncommon definitions. Also, among the self-justified proposition, only the vejdanyyat propositions require these concepts and only the apriori & vejdanyyat & estimative propositions require the certainty and the others don’t have any relation with these concepts. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| self evidence, clarity, certainty | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌سینا، حسین (1362ش)، النجاة، قم: المکتبة المرتضویة. همو (1370ش)، الاشارات و التنبیهات، قم: نشر البلاغه. همو (1404ق)، برهان الشفاء، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی. ابن‌منظور (1405ق)، لسان المیزان، قم: نشر ادب الحوزه. اخوان‌الصفاء (1403ق)، رسائل اخوان‌الصفا، بیروت. ارموی، قاضی سراج‌الدین (بی‌تا)، مطالع الانوار، قم: انتشارات کتبی نجفی. ایجی، عضدالدین (1370 ش)، شرح المواقف، مصر: مطبعة السعادة، ط1. بهمنیار بن مرزبان (1375ش)، التحصیل، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. تفتازانی، سعدالدین (1370ش)، تهذیب المنطق، قم: مؤسسه نشر اسلامی، وابسته به جامعه مدرسین قم. همو (1409ق)، شرح المقاصد، قم: انتشارات الشریف الرضی. جرجانی، سید شریف (1370ش- الف)، التعریفات، تهران: انتشارات ناصر خسرو. همو (1370ش- ب)، الکبری فی المنطق، در ضمن: جامع المقدمات، قم: دفتر نشر نوید اسلام. حلی، حسن بن یوسف (1381ش)، الجوهر النضید فی شرح منطق التجرید، تصحیح محسن بیدارفر، قم: انتشارات بیدارفر. همو (1412ق)، القواعد الجلیّه، قم: دفتر انتشارات اسلامی. همو (1417ق)، کشف المراد، تصحیح و تعلیق حسن حسن‌زاده آملی، قم: مؤسسه نشر اسلامی. خسروپناه، عبدالحسین و جمعی از محققان (1376ش)، اصطلاح‌نامه فلسفه، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. خوری الشرتونی (1374ش)، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، تهران: انتشارات اسوه. رازی، قطب‌الدین محمد (بی‌تا- الف)، شرح شمسیه، قم: انتشارات زاهدی. همو (بی‌تا- ب)، شرح مطالع، قم: انتشارات کتبی نجفی. سبزواری، ملاهادی (1416ق)، شرح المنظومه، تعلیق حسن حسن‌زاده آملی، تهران: نشر ناب. سهروردی (1380ش)، مجموعه مصنفات، تهران: نشر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. شیرازی، صدرالدین (1362)، اللمعات الالهیّه (منطق نوین)، با ترجمه و شرح دکتر عبدالمحسن مشکوةالدینی، تهران: مؤسسه انتشارات آگاه. همو (1363ش)، مفاتیح الغیب، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی. همو (1419ق)، الاسفار الاربعه، بیروت: دار احیاء التراث العربی. شیرازی، قطب‌الدین محمود (1380ش)، شرح حکمة الاشراق، تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی، نشر دانشگاه تهران. الصدر، السید محمدباقر (1426ق)، الاسس المنطقیة للاستقراء، قم: چاپ شریعت. طوسی، خواجه نصیرالدین (1361ش)، اساس الاقتباس، تهران: نشر دانشگاه تهران. همو (1370ش- الف)، تعدیل المعیار فی نقد تنزیل الافکار، به کوشش توشی هیکو ایزوتسو، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. همو (1370ش- ب)، شرح الاشارات و التنبیهات، قم: نشر البلاغه. طباطبایی، سید محمدحسین (1372ش)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، قم: صدرا. همو (1416ق)، نهایة الحکمة، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ سیزدهم. غزالی، محمد (1994م)، محک النظر، تحقیق رفیق العجم، بیروت: دار الفکر. فارابی (1408ق)، المنطقیات، قم: منشورات آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی. فخر رازی (بی‌تا)، المحصل، تحقیق حسن اتای، قاهره: مکتبه دار التراث. مصباح یزدی، محمدتقی (1382ش)، آموزش فلسفه، تهران: نشر بین‌الملل. همو (1384ش)، شرح برهان شفا، قم: مرکز انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). مظفر، محمدرضا (1400ق)، المنطق، بیروت: دار المعارف. میرداماد (1376ش)، تقویم الایمان، با تعلیقات ملاعلی نوری، چاپ اول، تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران. یزدی، ملاعبد‌الله (1421)، الحاشیة علی تهذیب المنطق، قم: مؤسسه نشر اسلامی، وابسته به جامعه مدرسین قم. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,927 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,080 |
||