اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 476 |
| تعداد مقالات | 4,070 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,289,248 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,343,001 |
مانع یا رافع بودن صغر، جنون و عوامل مشابه آن نسبت به مسئولیت کیفری | ||
| پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
| مقاله 3، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 37، آذر 1392، صفحه 53-77 اصل مقاله (536.87 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/law.2013.1488 | ||
| نویسنده | ||
| علی غلامی* | ||
| استادیار دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق(ع) | ||
| چکیده | ||
| مانع یا رافع بودن عواملی همچون صغر نسبت به مسئولیت کیفری، نتیجة عینی و عملیاتی ندارد، اما دست‌کم در اعتقاد به تحقق مسئولیت کیفری مرتکب و سپس، رفع مجازات وی یا عدم تحقق مسئولیت کیفری و در نتیجه، عدم مجازات وی اثرگذار است. گزاره‌هایی همچون عقل، بلوغ، قصد و اختیار یا اجزای تشکیل‌دهندة عنصر معنوی هستند یا اجزای تشکیل‌دهندة اهلیت جزایی. اگر این گزاره‌ها، اجزای تشکیل‌دهندة عنصر معنوی هستند، بدون آن‌ها عنصر معنوی به‌عنوان یکی از عناصر سه‌گانة لازم برای تحقق جرم کامل نمی‌شود و جرمی محقق نشده و در نتیجه، مسئولیتی به وجود نخواهد آمد. اگر عنصر معنوی صرفاً عمد در جرائم عمدی و تقصیر جزائی در جرائم غیرعمدی تعریف شود، که نظر درست نیز همین است، گزاره‌های پیش‌گفته به‌عنوان اجزای اهلیت جزائی بررسی می‌گردند که تحقق آن یکی از لوازم ایجاد مسئولیت کیفری است. البته باید توجه نمود که مسئولیت کیفری در صورتی محقق می‌گردد که علاوه بر وقوع رفتار مجرمانه (حاوی عناصر سه‌گانة قانونی، معنوی و مادی) و وجود اهلیت جزایی (شامل عقل، بلوغ، قصد و اختیار)، علل خاص (علل موجِّه جرم و عوامل مانع مسئولیت کیفری) نیز وجود نداشته باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مسئولیت؛ مانع؛ رافع؛ صغر؛ جنون | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Minority, Insanity, and the Like as Factors Impeding or Excusing Criminal Responsibility | ||
| نویسندگان [English] | ||
| ali gholami | ||
| چکیده [English] | ||
| Although discussing factorslikeminority as impeding or excusing factors of criminal responsibility does not have any tangible and objective results, it has a role in believing in realization of criminal responsibility of the perpetrator and then elimination of his punishment, or lack of realization of criminal responsibility and consequently refusing to punish him. Elements such as reason, maturity, intention, and free will are either the constituents of mental element or the constituents of criminal capacity. If these elements are considered as the constituents of mental element, the latter as one of three elements necessary for realization of crime would not be completed without them. So there is no crime and there is no responsibility. If mental element is defined as mere intention in intentional crimes and criminal fault in unintentional crimes, the previous elements should be discussed as elements of criminal capacity the realization of which considered as one of the concomitants of creation of criminal responsibility. However it is noteworthy that criminal responsibility is established when there exits criminal act next to criminal capacity while specific causes (including justifying causes of crime and factors impeding criminal responsibility) are absent. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Responsibility, impediment, excusing factor, minority, insanity | ||
| مراجع | ||
|
آنسل، مارک (1370)، دفاع اجتماعی نوین، ترجمة محمد آشوری و علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، تهران: دانشگاه تهران، چاپ دوم. انصاری، مرتضی (1374ق)، فرائد الاصول (الرسائل)، همراه با حاشیه ملا رحمت‌الله، بوشهری، جعفر (1379)، حقوق جزا، تهران: ناشر شرکت سهامی انتشار. جعفری تبریزی، محمدتقی (1382)، رسائل فقهی، تهران: مؤسسة تدوین و نشر آثار جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1346)، ترمینولوژی حقوق، تهران: کتابخانة ابن‌سینا. خویی، سید ابوالقاسم (1412ق)، مصباح الاصول، تقریرات درس اصول به قلم سید محمد سرور، قم: داوری. دلفانی، علی‌اشرف (1382)، مبانی مسئولیت کیفری در حقوق اسلام و فرانسه، قم: دهخدا، علی‌اکبر (1345)، لغت‌نامه، جلد 43 و 38، تهران: دانشگاه تهران. راغب اصفهانی، ابوالقاسم‌محمد (1404ﻫ.ق)، المفردات فی غریب القرآن، مصر: دفتر سبحانی، جعفر (1367)، تهذیب الاصول (تقریراً للمبحث استاذنا آیه‌الله العظمی امام خمینی(ره))، قم: دار الفکر، چاپ سوم. سیاح، احمد (1371)، فرهنگ بزرگ جامع نوین عربی- فارسی مصور، ج1، تهران: اسلام، چاپ پانزدهم. صانعی، پرویز (1374)، حقوق جزای عمومی، جلد1 و 2، تهران: گنج دانش، چاپ ششم. صیفی، عبدالفتاح (1967م)، القاعدة الجنائیة، بیروت: الشرکۀ الشرقیۀ للنشر و التوزیع. طباطبایی قمی، سیدتقی (1426ﻫ.ق)، مبانی منهاج الصالحین، ج1، قم: منشورات قلم الشرق. عمید، حسن (1362)، فرهنگ فارسی، تهران، امیرکبیر. عوجی، مصطفی (1985م)، المسئولیة الجنائیة، بیروت: مؤسسه نوفل. عوده، عبدالقادر (1405ﻫ.ق)، التشریع الجنائی الاسلامی، ج1، بیروت: مؤسسۀ الرسالۀ، چ6. عوض، محمد (1985م)، قانون العقوبات (القسم العام)، مصر: دار المطبوعات الجامعیه. گسن، ریموند (1370)، مقدمه‌ای بر جرم‌شناسی، ترجمة مهدی کی‌نیا، تهران: علامه طباطبایی. محسنی، مرتضی (1376)، دورة حقوق جزای عمومی (مسئولیت کیفری)، ج3، تهران: محقق داماد، سیدمصطفی (1362)، یاد خدا، دینامیسم اصالت انسان، تهران: دفتر محمود مصطفی، محمود (1961م)، قانون العقوبات (القسم العام)، قاهره: مکتبۀ القاهرۀ الحدیثۀ. معلوف، لوییس (1976م)، المنجد فی اللغه و الاعلام، بیروت: انتشارات شرقیه. معین، محمد (1362)، فرهنگ فارسی، ج3، تهران: امیرکبیر. ملک‌اسماعیلی، عزیزالله (1355)، حقوق جزای عمومی، تهران: دانشگاه تهران. موسوی بجنوردی، میرزاحسن (1382)، القواعد الفقهیه، تحقیق: مهدی مهریزی و محمدحسین درایتی، تهران: دلیل ما. همو (1389ﻫ.ق)، منتهی الاصول، تهران: مکتبۀ بصیرتی، چاپ دوم. مؤمن قمی، محمد (1422ﻫ.ق)، مبانی تحریر الوسیله: کتاب الحدود، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). مهدی، عبدالرئوف (1976م)، المسئولیة الجنائیة عن الجرائم الاقتصادیه، مصر: منشاة المعارف. میرزایی منفرد، غلامعلی (1384)، اشتباه حکمی در حقوق موضوعة ایران، فقه امامیه و نظام حقوقی کامن لا، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، به راهنمایی دکتر غلامحسین الهام، دانشگاه امام صادق(ع)، دانشکدة معارف اسلامی و حقوق. میرسعیدی، سید منصور (1383)، مسئولیت کیفری، قلمرو و ارکان، ج1، تهران: میزان. نجیب حسنی، محمود (1974م)، النظریۀ العامۀ للقصد الجنایی، مصر: دار النهضة العربیة، چ2. نصیری سوادکوهی، فتوت (1380)، اجبار، اکراه، اضطرار در حقوق جزای اسلام و فقه اسلام، تهران: روزنامة رسمی جمهوری اسلامی ایران. نفیسی، علی‌اکبر (1334)، فرهنگ نفیسی، ج5، تهران: بی‌نا. نوربها، رضا (1369)، زمینة حقوق جزای عمومی، تهران: کانون وکلا. ولیدی، محمدصالح (1371)، حقوق جزا (مسئولیت کیفری)، تهران: امیرکبیر.
Campbell Black, Henry (1984), Black s Law Dictionary, USA: West Publishing Co. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,907 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,371 |
||